Pan (maan)
Pan (Grieks: Πάν) is die heel binneste [3] maan van Saturnus met ’n naam. Dit is ’n klein voorwerp met die vorm van ’n okkerneut. Dit is sowat 35 km lank en 23 km breed, en kom voor in die Encke-gaping in Saturnus se A-ring. Pan is ’n herdersmaan en hou die Encke-gaping skoon van materiaal.
 ’n Foto van Pan in 2017 deur Cassini. | |
| Ontdekking | |
|---|---|
| Ontdek deur | M.R. Showalter |
| Datum | 16 Julie 1990 |
| Wentelbaaneienskappe[1] | |
| Halwe lengteas | 133 584,0±0,1 km |
| Wentelperiode | 0,575050718 dae (13,801217 uur) |
| Baanhelling | 0,0001±0,0004 ° |
| Satelliet van | Saturnus |
Fisiese eienskappe |
|
| Afmetings | 34,4 × 31,4 × 20,8 km |
| Gem. radius | 14,1±1,3 km[2] |
| Massa | 4,95±0,75×1015 kg[2] |
| Gem. digtheid | 0,42±0,15 g/cm³[2] |
| Oppervlak- aantrekkingskrag | 0,0001–0,0018 m/s2 |
| Ontsnapping- snelheid | ≈ 0,006 km/s |
| Rotasieperiode | Sinkronies |
| Ashelling | Nul |
| 0n5 | |
| Temperatuur | ≈ 78 K |
Dit is in 1990 deur M.R. Showalter ontdek toe hy ou foto's van Voyager 2 bestudeer het; dit het die voorlopige naam S/1981 S 13 gekry omdat die ontdekkingsfoto's van 1981 dateer het.[4]
Voorspelling en ontdekking
wysigDie bestaan van ’n maan in die Encke-gaping is in 1985 die eerste keer deur Jeffrey N. Cuzzi en Jeffrey D. Scargle voorspel gebaseer op die golwende kante van die gaping, wat dui op ’n swaartekragversteuring.[5] In 1986 het Showalter et al. sy wentelbaan en massa bepaal en albei 133 603 ± 10 km gekry vir die halwe lengteas en 5–10×10−12 Saturnusmassas vir die massa. Daarvan het hulle afgelei daar is net een maan in die Encke-gaping.[6] Die werklike halwe lengteas verskil met 19 km en die werklike massa is 8,6×10−12 Saturnusmassas.
Die maan is later ontdek binne een graad van die voorspelde posisie. Die soektog is uitgevoer deur alle Voyager 2-foto's te bestudeer en ’n rekenaarberekening te gebruik om te voorspel onder watter omstandighede die maan sigbaar sou wees. Elke foto met ’n resolusie van beter as ~50 km/pieksel het Pan duidelik gewys. Dit kan op altesaam 11 Voyager 2-foto's gesien word.[7][8]
Naam
wysig_edge-on.jpg)
Die maan is op 16 September 1991 genoem na[9] die mitologiese Pan, wat onder andere die god van herders was. Dit is ’n verwysing na die maan Pan se rol as ’n herdersmaan. Dit word ook Saturn XVIII genoem.[10]
Wentelbaan
wysigDie eksentrisiteit van Pan se wentelbaan bring mee dat sy afstand van Saturnus met ~4 km wissel. Sy baanhelling, wat sal veroorsaak dat dit op en af beweeg, is met huidige data nie te onderskei van nul nie. Die Encke-gaping, waarin Pan voorkom, is 325 km breed.
Vorm
wysigWetenskaplikes beskryf Pan as okkerneutvormig [11] na aanleiding van die ekwatoriale rif wat op foto's sigbaar is. Dit word gevorm deur ringmateriaal wat Pan uit die Encke-gaping vergader het. Dit is ook al as ’n ravioli beskryf.[12]
Verwysings
wysig- ↑ Jacobson, R. A.; et al. (2008). "Revised orbits of Saturn's small inner satellites". Astronomical Journal. 135 (1): 261–263. Bibcode:2008AJ....135..261J. CiteSeerX 10.1.1.653.3917. doi:10.1088/0004-6256/135/1/261.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Thomas, P. C. (Julie 2010). "Sizes, shapes, and derived properties of the saturnian satellites after the Cassini nominal mission" (PDF). Icarus. 208 (1): 395–401. Bibcode:2010Icar..208..395T. doi:10.1016/j.icarus.2010.01.025. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 23 Desember 2018. Besoek op 12 Oktober 2018.
{{cite journal}}: Ongeldige|ref=harv(hulp) - ↑ "Saturn - Moons". NASA (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 November 2017. Besoek op 5 Oktober 2017.
- ↑ IAUC 5052: Saturn 16 Julie 1990 (ontdekking)
- ↑ Cuzzi, J. N. en Scargle, J. D.; Wavy Edges Suggest Moonlet in Encke's Gap, Astrophysical Journal, Vol. 292 (1 Mei 1985), pp. 276–290
- ↑ Showalter, M. R.; et al. (1986). "Satellite "wakes" and the orbit of the Encke Gap moonlet". Icarus. 66 (2): 297. Bibcode:1986Icar...66..297S. doi:10.1016/0019-1035(86)90160-0.
- ↑ Showalter, M. R. (1990). "Visual Detection of 1981 S 13, the Encke Gap Moonlet". Bulletin of the American Astronomical Society. 22: 1031.
- ↑ Showalter, M. R. (1991). "Visual detection of 1981 S 13, Saturn's eighteenth satellite, and its role in the Encke gap". Nature. 351 (6329): 709. Bibcode:1991Natur.351..709S. doi:10.1038/351709a0.
- ↑ IAUC 5347: Satellites of Saturn and Neptune 1991 September 16 (naming the moon)
- ↑ "Planet and Satellite Names and Discoverers". Gazetteer of Planetary Nomenclature (in Engels). USGS Astrogeology. 21 Julie 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Augustus 2009. Besoek op 7 Augustus 2006.
- ↑ "PIA08320: Cruising with Pan", Planetary Photojournal.
- ↑ Chang, Kenneth (10 Maart 2017). "Pan, Moon of Saturn, Looks Like a Cosmic Ravioli (or Maybe a Walnut)". The New York Times (in Engels). The New York Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 November 2018. Besoek op 11 Maart 2017.
Eksterne skakels
wysig- Pan Profile Geargiveer 9 Junie 2007 op Wayback Machine by NASA's Solar System Exploration
- The Planetary Society: Pan
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Pan (maan).
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
