Pandeïsme
Pandeïsme omskryf 'n geloofsiening of teologiese opvatting, waarvolgens die logiese verenigbare elemente van panteïsme (dat God en die natuur een en dieselfde entiteit is) en deïsme (die geloof in 'n godheid wat betrokke was, direk of indirek, by die skepping van die wêreld maar sedertdien nie meer daarby betrokke is nie) saamgevoeg word. Dit is die geloof dat die Skepper van die heelal in wese die Heelal geword het en dus opgehou bestaan het as 'n aparte bewuste entiteit.
Die woord pandeïsme word vir die eerste keer gebruik in 1787 deur Gottfried Große in sy vertaling van Plinius die ouere se ensiklopediese werk, die Naturalis Historia. In 1838, word die idee toegeskryf aan Victor Cousin, en vir die eerste keer gekritiseer deur die Italiaanse dokter van frenologie, Luigi Ferrarese. Die woord word weer in 1859 gebruik deur die Duitse filosowe Moritz Lazarus en Heymann Steinthal in die Zeitschrift für Völkerpsychologie und Sprachwissenschaft, sonder dat 'n verdere verduideliking gee word. Die mees omvattende boek oor Pandeism is geskryf deur Max Bernhard Weinstein in 1910.
Kenmerkend van pandeïsme is dat dit, soos die geval met deïsme, 'n diskontinuïteit veronderstel wat die Skepping genoem word. Dit word soms selfs gelykgestel met die begrip die Oerknal. Die uiteenlopende definisies van pandeïsme vloei voort uit eweneens uiteenlopende beskouings van begrippe soos panteïsme en deïsme, asook van verskillende sieninge van begrippe soos skepping en heelal.