Pous Petrus I van Alexandrië
Pous Petrus I (Kopties: Ⲡⲁⲡⲁ Ⲁⲃⲃⲁ ⲡⲉⲧⲣⲟⲥ ⲁ̅, ⲡⲓⲁⲅⲓⲟⲥ ⲡⲉⲧⲣⲟⲥ ⲓⲉⲣⲟⲙⲁⲣⲧⲩⲣⲟⲥ ⲡⲓⲁⲣⲭⲏⲉⲣⲉⲩⲥ[1], Grieks: Πέτρος) was die 17de pous en patriarg van Alexandrië. Hy is as heilig beskou deur die Kopties-Ortodokse Kerk, die Oosters-Ortodokse Kerk end die Rooms-Katolieke Kerk.[2]
| Petrus van Alexandrië | ||||
| ||||
| Visie van Petrus van Alexandrië (Russiese ikoon) | ||||
| Indeling | Patriarg | |||
| Kerk | Alexandrië | |||
| Setel | Alexandrië | |||
| Termyn | 300 - 25 November 311 | |||
| Kerkampte | ||||
| Voorganger | Theonas | |||
| Opvolger | Achilles | |||
| Persoonlike besonderhede | ||||
| Gebore | 3de eeu | |||
| Geboorteplek | Alexandrië, Egipte | |||
| Oorlede | 25 November 311 | |||
| Sterfteplek | Alexandrië, Egipte | |||
| Nasionaliteit | Egiptenaar | |||
| ||||
| Petrus "die seël van die Martelare" | |
|---|---|
 Pous Petrus I ikoon vanaf die Kopties-Ortodokse Kerk | |
| |
| Gebore | 3de eeu, Alexandrië, Egipte |
| Sterfte | 25 November, Alexandrië, Egipte |
| Vereer in | |
| Feesdag |
|
| Attribute | Bekleed as 'n biskop, met 'n Evangelieboek |
| Beskermheilige | Martelare |
Lewe wysig
Petrus is gebore en getoë in Alexandrië. Die Kopties-Ortodokse Kerk glo dat Petrus deur sy ouers aan Theonas gegee is om as priester grootgemaak te word, soortgelyk aan die verhaal van Samuel in die Ou Testament. Hy het deur die geledere van heilige ordes opgestaan, eers 'n leser geword, toe 'n diaken, toe 'n priester. Petrus was hoogs opgevoed en hoof van die Kategetiese skool van Alexandrië geword.[3] Petrus was ook 'n leermeester van Athanasius (ongeveer 300–373) die latere biskop van Alexandrië (328–373).
Vroeg in 300, terwyl hy op sy sterfbed was, het Theonas die kerkleiers aangeraai om Petrus as sy opvolger te kies, wat hulle gedoen het. Petrus se tyd as biskop het die Diocletianiese Vervolging ingesluit, wat in 303 begin het en met tussenposes oor die volgende tien jaar voortgeduur het. Gedwing in ballingskap uit die stad tydens die anti-Christelike vervolgings, het Petrus deur baie lande gereis en sy kudde per brief aangemoedig, voordat hy na sy stad teruggekeer het om die Alexandrynse Kerk persoonlik gedurende hierdie tydperk te lei. Hy het die gevangenes in die geheim besoek, weduwees en weeskinders bygestaan en dienste uitgevoer.[3]
Verslae van Petrus se posisie tydens die vervolging verskil,[4] maar een bron verklaar dat hy vir 'n tyd saam met biskop Meletius van Lycopolis in die tronk was en hulle het in 'n argument verval oor die behandeling van Christene wat óf heidense offerandes gebring het óf geskrifte aan die owerhede oorgegee het om hul lewens tydens die vervolging te red. Petrus het toegeeflikheid aangedring terwyl Meletius vasbeslote was dat die vervaltes hulle geloof verlaat het en herdoop moes word. Hulle argument het verhit geraak en is beëindig toe Petrus 'n gordyn tussen hom en Meletius opgehang het. Een van Meletius se volgelinge was 'n priester met die naam Arius (moderne geleerders verskil of dit dieselfde Arius was as wat 'n paar jaar later by die Ariese kontroversie betrokke geraak het).[5][6] Volgens Severus van Ashmumeen het Arius vergeefs probeer om absolusie van die Patriarg te ontvang voordat Petrus tereggestel is, en voordat hy gesterf het, het Petrus Arius as 'n ketter verdoof en hom geëkskommunikeer.[3]
Martelaarskap wysig
Die tiende-eeuse historikus Severus van Ashmumeen gee vir ons 'n verslag van hoe tydens die Diocletianiese Vervolging die Patriarg gegryp en in die tronk gegooi is. Toe die keiser hieroor ingelig is, het hy beveel dat Petrus onthoof moet word. Dit is verhinder deur 'n groot aantal Christene wat by die tronk bymekaargekom het wat bereid was om vir hul Patriarg te sterf. Die soldate het die teregstelling vertraag omdat hulle nie die skare wou uitmoor of 'n oproer wou skep nie.
Die Patriarg, uit vrees vir die lewe van sy mense, het die soldate met 'n plan aangeraai om hom uit die tronk te smokkel deur 'n gat in 'n sekere muur te breek wat hy sou uitwys. Hy kon dan uitgesmokkel word en sy vonnis ontvang.
Severus van Ashmumeen beskryf die oomblik toe die Patriarg gemartel is:
En hy het sy omophorion afgetrek en sy nek wat rein was voor die aangesig van die Here ontbloot, en vir hulle gesê: "Doen soos julle beveel is." Maar die soldate was bang dat daar moeilikheid oor hulle sou kom. Toe het hulle die een na die ander gekyk, en nie een van hulle het dit gewaag om sy kop af te kap nie, vanweë die vrees wat op hulle geval het. Toe het hulle saam raad gehou en gesê: "Aan hom wat sy kop afkap, sal elkeen van ons vyf pennings gee." En hulle was ses persone; en een van hulle het geld gehad; daarom het hy vyf en twintig pennings tussen die muntstukke uitgehaal en gesê: “Hy wat na hom toe gaan en sy kop afkap, sal hierdie geld van my en van die vier ander ontvang.” Toe het een van die manne vorentoe gegaan en moed bymekaargeskraap en die hoof van die heilige martelaar en aartsvader Petrus afgekap; daardie dag is die 29ste van Hathor.[6]
Hathor is 'n maand in die Koptiese kalender, wat ongeveer ooreenstem met November. Sint Petrus se martelaarskap het in die jaar 311 n.C. plaasgevind.
Feesdag wysig
Tradisioneel, in die Christendom, is die dag van 'n heilige se dood die dag waarop sy feesdag gevier word. 29 Hathor stem ooreen met 25 November in die Juliaanse kalender (tot 26 November as die daaropvolgende Juliaanse jaar 'n skrikkeljaar is). Dus stem 29 Hathor tans ooreen met die Gregoriaanse kalender 8 Desember of 9 Desember (sien Ou Styl en Nuwe Styl datums).
Verwysings wysig
- ↑ "البابا بطرس الأول خاتم الشهداء - البطريرك رقم 17 | St-Takla.org". st-takla.org. Besoek op 7 Mei 2020.
- ↑ St. Peter of Alexandria in die Catholic Encyclopedia
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Dumitraşcu, Iulian. "Hieromartyr Clement, pope of Rome; Hieromartyr Peter, archbishop of Alexandria", Basilica.Ro., November 24, 2017
- ↑ Philip Schaff's History of the Christian Church provides several differing sources on the subject. Volume II: Ante-Nicene Christianity. A.D. 100-325.
- ↑ Rubenstein, Richard E. (1999). When Jesus Became God: The Struggle to Define Christianity during the Last Days of Rome, Harcourt. The text links the current suggestions of only one Arius being involved, rather than two people of that name, to the work of W. H. C. Frend in Rise of Christianity, p. 493; see p. 245.
- ↑ 6,0 6,1 Severus of Al'Ashmunein (Hermopolis). "History of the Patriarchs of the Coptic church of Alexandria, Part 2, Chap. 6: Peter I, the seventeenth patriarch (300-311)". Patrologia Orientalis (1904). 1: 383–518 (pp.119–256 of text). Besoek op 8 Desember 2007.
Bronnelys wysig
- (en) "Petros I (300–311)". Amptelike webwerf van die Grieks-Ortodokse Patriargaat van Alexandrië en die hele Afrika. Besoek op 8 Februarie 2011.
- (de) Wolfgang A. Bienert: Petrus (I.) von Alexandrien. In: Religion in Geschichte und Gegenwart (RGG). 4. Auflage. Band 6, Mohr-Siebeck, Tübingen 2003, Sp. 1175.
Eksterne skakels wysig
- (en) Hiëromartelaar Petrus die aartsbiskop van Alexandrië Oosters-Ortodokse ikoon and synaxarion
- (en) Uittreksels uit Petrus van Alexandrië op Paasfees en die oorspronklike kopie van die evangelie van Johannes
| Wikimedia Commons bevat media in verband met Petrus van Alexandrië. |
| Religieuse titels | ||
|---|---|---|
| Voorafgegaan deur Theonas |
Patriarg van Alexandrië 300-311 |
Opgevolg deur Achilles |