Regulus
Regulus (ook Alpha Leonis of α Leo) is die helderste ster in die sterrebeeld Leeu (Leo) en een van die helderstes in die naglug. Dit is sowat 79 ligjare van die Aarde af[1] en is ’n veelvoudige stelsel wat uit vier sterre bestaan wat in twee groepe ingedeel word. Die spektroskopiese dubbelster Regulus A bestaan uit ’n blouwit hoofreeksster en ’n metgesel wat nog nie regstreeks waargeneem is nie, maar moontlik ’n witdwerg is.[4] Verder weg lê Regulus B en Regulus C, wat dowwe hoofreekssterre is.
Regulus A / B / C
| ||||
Regulus in die sterrebeeld Leeu (rooi omsirkel). | ||||
Sterrebeeld | Leeu | |||
Spektraaltipe | B8 IVn / K1-2 V / M5 V | |||
Soort | Veelvoudige ster | |||
Waarnemingsdata (Epog J2000) | ||||
Regte klimming | A: 10h 08m 22.311s[1] B, C: 10h 08m 12.8/14s | |||
Deklinasie | A: +11° 58′ 01.95″[1] B, C: +11° 59′ 48″ | |||
Skynmagnitude (m) | 1,35 / 8,14 / 13,5 | |||
Absolute magnitude (M) | –0,52 / 6,3 / 11,6 | |||
Besonderhede | ||||
Massa (M☉) | 3,8[2] / 0,8 / 0,2 | |||
Radius (R☉) | 3,092[3] / 0,5 / ? | |||
Ligsterkte (L☉) | 288 / 0,31 / ? | |||
Ouderdom (jaar) | Sowat 1 miljard | |||
Temperatuur (K) | 12 460 (A) | |||
Eienskappe | ||||
Veranderlikheid | Effens | |||
Ander name | ||||
Alpha Leonis, 32 Leo, Cor Leonis, Aminous Basilicus, Lion’s Heart, Rex, Kalb al Asad, Kabeleced, FK5 380, GCTP 2384.00, GJ 9316, HIP 49669, HR 3982. α Leo A: BD+12 2149, HD 87901, LTT 12716, SAO 98967. α Leo B: BD+12 2147, HD 87884, LTT 12714, SAO 98966. | ||||
|
Stelsel
wysigRegulus is ’n veelvoudige ster. Die hoofster van die dubbelster Regulus A is ’n blouwit hoofreeksster van spektraaltipe B7V met ’n witdwerg van minstens 0,3 sonmassas as metgesel. Hul wentelbaan om hul gemeenskaplike swaartekragmiddelpunt duur sowat 40 dae. Die hoofster se vorm is erg verwring.
Die hoofster se massa is sowat 3,5 keer dié van die Son en is net ’n paar honderd miljoen jaar oud. Dit roteer besonder vinnig, met ’n rotasieperiode van net 15,9 uur, en dit veroorsaak dat die ster ’n uiterse ovaalvorm het.[5] As dit net 10% vinniger roteer het, sou sy swaartekrag hom nie bymekaar kon hou nie en sou die ster gedisintegreer het.[6]
Sowat 4 200 astronomiese eenhede (AE) van Regulus A is ’n dubbelster waarvan die sterre dieselfde eiebeweging het. Hulle word Regulus B en Regulus C genoem, of saam HD 87884. Die eerste ster is van spektraaltipe K2V en sy metgesel van spektraaltipe M4V.[5] Hulle is sowat 100 AE van mekaar af en hul wentelperiode is 2 000 jaar.
Sigbaarheid
wysigDie Regulus-stelsel is die 21ste helderste ster in die naglug met ’n skynbare magnitude van 1,35. Die meeste lig kom van Regulus A. Regulus B, van 8,1 magnitude, sou op sy eie deur ’n verkyker waargeneem kon word en sy metgesel, Regulus C, wat teen 13,5 magnitude die dofste is van die drie sterre wat al waargeneem is, sou net deur ’n aansienlike teleskoop gesien kon word.
Name
wysigDie ster se Bayer-naam is "Alpha Leonis" en sy Flamsteed-naam "32 Leonis". Die tradisionele naam, Rēgulus, is die Latynse woord vir "prins" of "klein koning".
In 2016 het die Internasionale Astronomiese Unie se sternaamwerkgroep (WGSN) die naam "Regulus" vir die ster goedgekeur[7]
Verwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 1,2 van Leeuwen, F. (2007). "Validation of the new Hipparcos reduction". Astronomy and Astrophysics. 474 (2): 653–664. arXiv:0708.1752. Bibcode:2007A&A...474..653V. doi:10.1051/0004-6361:20078357. Vizier catalog entry
- ↑ Malagnini, M. L.; Morossi, C. (November 1990), "Accurate absolute luminosities, effective temperatures, radii, masses and surface gravities for a selected sample of field stars", Astronomy and Astrophysics Supplement Series 85 (3): 1015–1019, Bibcode: 1990A&AS...85.1015M.
- ↑ van Belle, Gerard T.; von Braun, Kaspar (2009). "Directly Determined Linear Radii and Effective Temperatures of Exoplanet Host Stars". The Astrophysical Journal. 694 (2): 1085–1098. arXiv:0901.1206. Bibcode:2009ApJ...694.1085V. doi:10.1088/0004-637X/694/2/1085.
- ↑ Gies, D.R. (2008). "A Spectroscopic Orbit for Regulus". The Astrophysical Journal. 682 (2): L117–L120. arXiv:0806.3473. Bibcode:2008ApJ...682L.117G. doi:10.1086/591148.
- ↑ 5,0 5,1 McAlister, H. A.; ten Brummelaar, T. A. (2005). "First Results from the CHARA Array. I. An Interferometric and Spectroscopic Study of the Fast Rotator Alpha Leonis (Regulus)". The Astrophysical Journal. 628: 439–452. arXiv:astro-ph/0501261. Bibcode:2005ApJ...628..439M. doi:10.1086/430730.
- ↑ "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Januarie 2015. Besoek op 21 April 2015.
- ↑ "Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, No. 1" (PDF). Besoek op 28 Julie 2016.
Eksterne skakels
wysig- "Portrait of a Star on the Edge"
- "Egg-Shaped Regulus is Spinning Fast"
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Regulus.
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia