Portaal:Sterrekunde
Wikipedia-portale: Musiek · Letterkunde · Sport · Geografie · Geologie · Geskiedenis · Fisika · Chemie · Biologie · Sterrekunde ·
|
 Sterrekundeportaal
|
|
     
Welkom in die ruimte!
Sterrekunde (ook astronomie genoem, wat "die wette van die sterre" beteken) is 'n wetenskap wat die waarneming en verduideliking van gebeurtenisse buite die Aarde se atmosfeer behels. Die oorsprong/kosmologie, fisiese en chemiese eienskappe van voorwerpe wat in die hemelruim waargeneem kan word, word bestudeer. Waarnemings sluit die volgende in: mane, planete en eksoplanete, sterre, newels en sterrestelsels. Gebeurtenisse sluit in supernovas, gammastraaluitbarstings, die Oerknal en kosmiese agtergrondstraling. Kosmologie is 'n onderafdeling van sterrekunde wat fokus op die studie van die oorsprong en evolusie van die heelal (dus, hoe alles begin en ontwikkel het) en behandel verskynsels wat buite die atmosfeer van die aarde voorkom, insluitend supernova-ontploffings, gammastraaluitbarstings, en kosmiese agtergrondstraling. Sterrekunde is een van die min wetenskappe waar amateurs steeds 'n rol speel, veral met die ontdekking en monitering van verskynsels van 'n verbygaande aard, soos komete en meteore. | |
|
 Sterartikel
|
|
 Die waarneembare heelal is ’n sferiese streek van die heelal wat alle materie bevat wat tans waargeneem kan word van die Aarde af of met sy ruimtetuie en -teleskope, omdat elektromagnetiese straling van hierdie voorwerpe genoeg tyd gehad het om die Sonnestelsel en Aarde te bereik sedert die begin van die kosmiese uitdying. Daar is minstens 2 biljoen (2 x 1012) sterrestelsels in die waarneembare ruimte. As aangeneem word die heelal is isotropies (met dieselfde fisiese eienskappe in alle rigtings), is die afstand na die kant van die waarneembare heelal oral rofweg dieselfde. Dus het die waarneembare heelal ’n sferiese (ronde) volume, wat om die waarnemer gesentreer is. Elke plek in die heelal kan sy eie waarneembare heelal hê (wat miskien of miskien nie oorvleuel met die een wat om die Aarde gesentreer is nie). Die radius van die waarneembare heelal word tans geraam op sowat 46,5 miljard ligjare en sy deursnee op sowat 93 miljard ligjare (28,5 gigaparsek of 8,8 × 1026 m. Die totale massa van gewone materie in die heelal kan bereken word deur die gebruik van die kritieke digtheid en die deursnee van die waarneembare heelal, en is sowat 1,5 × 1053 kg. In November 2018 het sterrekundiges aangekondig die ekstragalaktiese agtergrondlig is 4 × 1084 fotone. | |
|
 Ons Sonnestelsel
|
|
 Aarde • Asteroïdes • Asteroïdegordel • Ceres • Dwergplanete • Eris • Haumea • Heliosfeer • Jupiter • Kleinplanete • Klein sonnestelselliggame • Komete • Kuiper-gordel • Lokale Borrel • Makemake • Naby-aarde-voorwerpe • Mane • Mars • Mercurius • Meteoroïdes • Neptunus • Oort-wolk • Pluto • Saturnus • Sentoure • Son • Trans-Neptunus-voorwerpe • Uranus • Venus • Verstrooide skyf | |
|
 Het jy geweet?
|
|
| |
|
 Sterrekundige gebeure, 2022
|
||||||||||
| ||||||||||
|
 Sterfoto
|
|
 SNR 0519-69.0 is die oorblyfsel van 'n swaar ster wat as 'n supernova ontplof het in ons satellietsterrestelsel die Groot Magellaanse Wolk. Enorme hoeveelhede gas word hier gesien op 'n X-straalfoto deur Chandra (blou). Die buitenste rooi rand is sigbare lig, soos afgeneem deur Hubble. | |
|
 Sterrekundekategorieë
|
|
|
Asterismes • Astrofisika • Dwergplanete • Hemelliggame • Komete • Mane • Meeteenhede in sterrekunde • Melkweg • Messier-voorwerpe • Newels • Planete • Ruimtevaart • Sonnestelsel • Sterre • Sterrebeelde • Sterrekundiges • Sterrestelsels • Sterreswerms • Teleskope | |
|
 Soorte sterre
|
|
|
ART-ster • Bloudwaalster • Bloudwerg • Bloureus • Bruindwerg • Cepheïed • Dubbelster • Geeldwerg • Helder reus • Herbig Ae/Be-ster • Hiperreus • Hoofreeksster • Intergalaktiese ster • Kompakte ster • Kwarkster • Mira-veranderlike • Neutronster • Nova • Opvlamster • Poolster • Pulsar • Reusester • Rooidwerg • Rooireus • RR Lyrae-ster • Sirkumpolêre ster • Skilster • Subdwergster • Subreusester • Supernova • Superreus • Swartdwerg • T Tauri-ster • Veelvoudige ster • Veranderlike ster • Witdwerg • Wolf-Rayetster • X-straaldubbelster | |
