Portaal:Sterrekunde
Wikipedia-portale: Musiek · Letterkunde · Sport · Geografie · Geologie · Geskiedenis · Fisika · Chemie · Biologie · Sterrekunde · Krieket · Rugby · Vlae en wapens
Sterrekundeportaal
|
|
Welkom in die ruimte!
Sterrekunde (ook astronomie genoem, wat "die wette van die sterre" beteken) is 'n wetenskap wat die waarneming en verduideliking van gebeurtenisse buite die Aarde se atmosfeer behels. Die oorsprong/kosmologie, fisiese en chemiese eienskappe van voorwerpe wat in die hemelruim waargeneem kan word, word bestudeer. Waarnemings sluit die volgende in: mane, planete en eksoplanete, sterre, newels en sterrestelsels. Gebeurtenisse sluit in supernovas, gammastraaluitbarstings, die Oerknal en kosmiese agtergrondstraling. Kosmologie is 'n onderafdeling van sterrekunde wat fokus op die studie van die oorsprong en evolusie van die heelal (dus, hoe alles begin en ontwikkel het) en behandel verskynsels wat buite die atmosfeer van die aarde voorkom, insluitend supernova-ontploffings, gammastraaluitbarstings, en kosmiese agtergrondstraling. Sterrekunde is een van die min wetenskappe waar amateurs steeds 'n rol speel, veral met die ontdekking en monitering van verskynsels van 'n verbygaande aard, soos komete en meteore. | |
Sterartikel
|
|
Die heliosfeer of sonsfeer is die magnetosfeer, astrosfeer en buitenste atmosfeerlaag van die Son. Dit het die vorm van 'n groot, borrelagtige streek van die ruimte. In terme van plasmafisika is dit die holte wat deur die Son gevorm word in die omringende interstellêre medium. Die "borrel" word aanhoudend "opgeblaas" deur plasma van die Son af, bekend as die sonwind. Buite die heliosfeer maak dié sonplasma plek vir die interstellêre plasma wat die Melkweg deurtrek. As deel van die interplanetêre magneetveld beskerm die heliosfeer die Sonnestelsel van aansienlike hoeveelhede kosmiese geïoniseerde straling; elektries neutrale gammastrale word egter nie geraak nie. Die term is waarskynlik uitgedink deur Alexander J. Dessler, wat glo die woord die eerste keer in 1967 in wetenskaplike geskrifte gebruik het. Die sonwind vloei miljarde kilometers ver deur die Sonnestelsel, tot ver anderkant selfs die Kuipergordel, waar Pluto is, totdat dit die grensskok teenkom, waar sy snelheid skielik afneem vanweë die druk van buite in die interstellêre medium. Die sonskede is 'n breë oorgangsgebied tussen die grensskok en die heliosfeer se buitegrens, die heliopouse. Die punt waar die interstellêre materie (wat in die teenoorgestelde rigting beweeg) tydens sy botsing met die sonsfeer vertraag word, staan bekend as die boegskok. Die vorm van die heliosfeer lyk soos 'n komeet; dit is rofweg sferies aan die een kant met 'n lang stert aan die ander kant, bekend as die heliostert. Die wetenskaplike studie van die heliosfeer is heliofisika, wat ruimteweer en -klimaat insluit. | |
Ons Sonnestelsel
|
|
Asteroïdegordel • Dwergplanete (Ceres • Orcus • Pluto • Haumea • Quaoar • Makemake • Gonggong • Eris • Sedna) • Hillswolk • Klein sonnestelselliggame (Kleinplanete • Asteroïdes • Naby-aarde-voorwerpe • Sentoure • Trans-Neptunus-voorwerpe • Komete) • Kuiper-gordel • Lokale Borrel • Mane • Meteoroïdes • Oort-wolk • Planete (Aardplanete • Mercurius • Venus • Aarde • Mars • Gasreuse • Jupiter • Saturnus • Ysreuse • Uranus • Neptunus) • Son (Heliosfeer • Sonlig • Sonvlekke • Sonvlamme • Plasmawolke • Newelhipotese) • Verstrooide skyf | |
Het jy geweet?
|
|
| |
Sterfoto
|
|
Die Krapnewel (ook bekend as Messier 1 of NGC 1952) is ’n supernova-oorblyfsel en pulsarwind-newel in die sterrebeeld Bul. Dit is in 1731 deur John Bevis waargeneem; dit stem ooreen met die helder supernova SN 1054 wat in 1054 gesien is deur Arabiese, Chinese en Japannese sterrekundiges. Meer oor die Krapnewel . . . | |
Sterrekundekategorieë
|
|
Asterismes • Astrofisika • Dwergplanete • Hemelliggame • Komete • Mane • Meeteenhede in sterrekunde • Melkweg • Messier-voorwerpe • Newels • Planete • Ruimtevaart • Sonnestelsel • Sterre • Sterrebeelde • Sterrekundiges • Sterrestelsels • Sterreswerms • Teleskope | |
Soorte sterre
|
|
ART-ster • Bloudwaalster • Bloudwerg • Bloureus • Bruindwerg • Cepheïed • Dubbelster • Geeldwerg • Helder reus • Herbig Ae/Be-ster • Hiperreus • Hoofreeksster • Intergalaktiese ster • Kompakte ster • Kwarkster • Mira-veranderlike • Neutronster • Nova • Opvlamster • Poolster • Pulsar • Reusester • Rooidwerg • Rooireus • RR Lyrae-ster • Sirkumpolêre ster • Skilster • Subdwergster • Subreusester • Supernova • Superreus • Swartdwerg • T Tauri-ster • Veelvoudige ster • Veranderlike ster • Witdwerg • Wolf-Rayetster • X-straaldubbelster | |