Portaal:Rugby

Wikipedia-portale: Musiek · Letterkunde · Sport · Geografie · Geologie · Geskiedenis · Fisika · Chemie · Biologie · Sterrekunde · Krieket · Rugby · Vlae en wapens

Welkom by Wikipedia se portaal vir rugby. Rugby, soms ook rugbyunie of vyftienrugby genoem, is ’n volkontakbal- en spansport, wat in die eerste helfte van die 19de eeu in Engeland ontstaan het. Dit is genoem na sy ontstaanplek, die Rugby-skool in die dorp Rugby. Dit is saam met Rugby League een van twee hoofvariante in die rugbyfamilie. ’n Wedstryd word uitgespeel tussen twee spanne met 15 spelers elk, wat op ’n reghoekige veld probeer om in 80 minute meer punte as hul opponent aan te teken. Spelers speel met ’n eiervormige bal wat hulle in hulle hande of arms dra en hulle mag die bal slegs agtertoe of sylangs oor die veld na mekaar aangee of dit dan vorentoe skop om in die doelgebied punte aan te teken. Die opponerende span poog om die baldraer se vordering te stuit deur hom te duik of fisiek met die liggaam te keer. Wanneer die baldraer geduik is, moet hy die bal los en vind daar ’n stryd (losgemaal of ’n losskrum) plaas om balbesit. Meer oor rugby...

wysig  

Uitgeligte artikel

Die Rugbywêreldbeker 2023 (Frans: Coupe du monde de rugby à XV 2023) is van 8 September tot 28 Oktober 2023, die 200ste herdenking van rugby se “uitvinding” deur William Webb Ellis, in Frankryk beslis. Dit was die tiende rugbywêreldbekertoernooi van die vierjaarlikse rugbywêreldkampioenskap wat deur Wêreldrugby aangebied word en die sesde in die Noordelike Halfrond. Verder was dit ná die toernooie in 2015 (Engeland) en 2019 (Japan) die derde agtereenvolgende rugbywêreldbekertoernooi wat in ’n land van die Noordelike Halfrond aangebied is. Frankryk het voorheen tydens die Rugbywêreldbeker 1991 en Rugbywêreldbeker 1999 as medegasheer opgetree; albei toernooie is saam met die destydse Vyfnasies Engeland, Ierland, Skotland en Wallis aangebied; en later die Rugbywêreldbeker 2007 – met enkele wedstryde in Cardiff en Edinburg van die Verenigde Koninkryk – gehuisves; altesaam het Frankryk tydens vier rugbywêreldbekertoernooie as gasheer opgetree, meer as enige ander land. Dit was egter die eerste toernooi wat geheel en al in Frankryk aangebied is. In Julie 2017 is dié land deur Wêreldrugby as gasheer aangewys, ander kandidaatlande was Ierland en Suid-Afrika.

Die toernooi se formaat van 2003, 2007, 2011, 2015 en 2019 het onveranderd gebly en 20 nasionale rugbyspanne het aan die Rugbywêreldbeker 2023 deelgeneem: die twaalf regstreekse kwalifiseerders van die 2019-toernooi (Argentinië, Australië, Engeland, Fidji, Frankryk, Ierland, Italië, Japan, Nieu-Seeland, Skotland, Suid-Afrika en Wallis), saam met die agt beste spanne van die kwalifisering (Chili, Georgië, Namibië, Portugal, Roemenië, Samoa, Tonga en Uruguay). Tydens die Rugbywêreldbeker 2023 is 48 wedstryde gespeel, waaronder 40 tydens die groepfase en agt tydens die uitklopfase, insluitende die eindstryd. Die toernooi het op 8 September met die openingswedstryd tussen die gasheer Frankryk en Nieu-Seeland op die Stade de France in Saint-Denis afgeskop. Die spanne is in vier groepe van vyf elk verdeel, waarvan elke span een keer teen al die ander spanne in die groep gespeel het. Die twee beste spanne van elke groep het hierna gekwalifiseer vir die uitklopfase, terwyl die drie beste spanne van elke groep – altesaam twaalf spanne – regstreeks vir die volgende Rugbywêreldbeker 2027 in Australië gekwalifiseer het. Dit was die laaste toernooi met die aantal van 20 nasionale rugbyspanne; vir die volgende Rugbywêreldbeker 2027 in Australië is die aantal tot 24 verhoog.

Voor die afskop van die Rugbywêreldbeker 2023 is Nieu-Seeland, Frankryk, Suid-Afrika en Ierland as gunstelinge op die titel beskou. Beide Frankryk en Ierland kon hul groepwedstryde teen onderskeidelik Nieu-Seeland en Suid-Afrika wen, maar in die kwarteindrondte het albei Europese spanne naelskraap teen die twee latere finaliste verloor. Fidji het met hul 22–17-oorwinning oor die tweemalige wêreldkampioen Australië die eerste groot verrassing besorg. Nadat die Wallabies ook teen Wallis met 6–40 swaar verloor het, is hulle vir die eerste keer in die groepfase uitgeskakel. Daarna het Portugal met sy 24–23-oorwinning oor Fidji nog ’n verrassing besorg, hul eerste wêreldbekeroorwinning nog. Die verdedigende kampioen Suid-Afrika het die eindstryd op die Stade de France in Saint-Denis teen Nieu-Seeland met 12–11 gewen en sodoende die eerste span geword wat die Webb Ellis-beker vir ’n vierde keer ingepalm het en ná Nieu-Seeland in 2015 die tweede span wat dit kon verdedig. Daarbenewens is dit ná 1995 hul tweede eindstrydoorwinning oor Nieu-Seeland, ná 2007 hul tweede eindstrydoorwinning op Franse bodem en hulle het ook die eerste span geword wat agtereenvolgende titels oorsee kon wen. Die Stade de France het ná Edenpark in Auckland en Twickenham in Londen die derde rugbystadion geword wat die rugbywêreldbekereindwedstryd vir meer as een keer – ná die 2007-toernooi – gehuisves het. Engeland het in die derde en Argentinië in die vierde plek geëindig, nadat hulle ná die groepfase in die bronseindstryd vir ’n tweede keer ontmoet het. Namibië is ná vier nederlae reeds in die groepfase uitgeskakel.

...lees verder

wysig  

Voorbladartikels

Voorbladartikels in Rugby

Nasionale rugbyspanne volgens status op die Afrikaanse Wikipedia:

   Voorbladster

   Amper klaar

   Ander artikels

’n Engelse rugbyspeler ruk hom los uit ’n harde duikslag deur ’n Australiër

All Blacks - Argentynse nasionale rugbyspan - Engelse nasionale rugbyspan - Fidjiaanse nasionale rugbyspan - Franse nasionale rugbyspan - Georgiese nasionale rugbyspan - Ierse nasionale rugbyspan - Italiaanse nasionale rugbyspan - Japannese nasionale rugbyspan - Kanadese nasionale rugbyspan - Namibiese nasionale rugbyspan - Roemeense nasionale rugbyspan - Rugby - Rugbywêreldbeker 2003 - Rugbywêreldbeker 2007 - Rugbywêreldbeker 2011 - Rugbywêreldbeker 2015 - Rugbywêreldbeker 2019 - Rugbywêreldbeker 2023 - Samoaanse nasionale rugbyspan - Skotse nasionale rugbyspan - Springbokke - Tongaanse nasionale rugbyspan - Uruguaanse nasionale rugbyspan - Verenigde State se nasionale rugbyspan - Wallabies - Walliese nasionale rugbyspan

wysig  

Algemeen

Uit rugby het sekere variante voortgespruit met ’n kleiner aantal spelers en minder fisiese kontak as die hoofverskille. Die verreweg oudste en mees verspreide variant is sewesrugby, wat in 1883 in die Skotse dorp Melrose ontstaan het. Op ’n rugbyveld met dieselfde grootte speel spanne van sewe spelers elk teen mekaar oor twee helftes van sewe minute elk. Sewesrugby word byna geheel en al in ’n toernooiformaat gespeel, waarby elke deelnemende span binne een of twee dae ’n aantal opeenvolgende wedstryde moet speel. Van die belangrikste toernooie sluit in die Hongkong Sewes en die Doebai Sewes. Altwee vorm deel van die Wêreldrugby Sewesreeks wat sedert 1999 jaarliks tussen baie nasionale spanne uitgespeel word. Sedert 1993 word al om die vier jaar ’n eie Sewesrugbywêreldbeker aangebied en sedert 2016 is sewesrugby ’n Olimpiese sportsoort (voorheen was dit van 2001 tot 2013 deel van die Wêreldspele). Tiensrugby het in die 1960’s in Maleisië ontstaan en is veral in Oos-Asiatiese lande gewild. Albei spanne bestaan uit tien spelers elk en ’n wedstryd bestaan uit twee helftes met tien minute elk.

Touch, waar duikslae uitgevoer word deur bloot met albei hande aan die baldraer te raak, is geskik as ’n oefenspel, maar ook vir spanne van gemengde geslag, en word deur beide kinders en volwassenes gespeel. Ander variante met minder fisiese kontak is ontwikkel om kinders nader aan die sport te bring. Wydverspreid is minirugby, wat in die 1970’s in Engeland ontstaan het en waarin kinders geleidelik in drie ouderdomsgroepe aan die meer komplekse skuiwe van rugby bekend gestel word. In tagrugby dra elke speler ’n gordel met twee klittenbande. Die verdedigende spelers moet aan een van hierdie bande trek om die baldraer te dwing om die bal aan te gee; andersins is die sport oorwegend kontakloos. ’n In die Verenigde State gewilde variant hiervan is vlagrugby; ook hier word veral daarop gemik om kinders geleidelik aan die meer komplekse skuiwe van rugby bloot te stel. Strand- en sneeurugby is veral geskik vir ontspanningsdoeleindes. Rolstoel- en onderwaterrugby het net die naam met rugby ingemeen.

wysig  

Aanhalings

The tour had united us...from Cape Agulhas to the Zambesi, South Africa was one, and all differences had been forgotten. Here, we are one; may it always be the same. (As for the British) We now understand each other better, and if that is going to be one of the results of our tour, we shall be more than satisfied. — Paul Roos oor die Springbokke se eerste Europese toer

wysig  

Uitgeligte beeld

Die Nieu-Seelandse rugbyspeler Luke McAlister mik vir ’n doelskop vir die Franse Top 14-span Stade Toulousain in die wedstryd teen Castres Olympique op 10 Maart 2012.

wysig  

Sportnuus

Die Webb Ellis-beker waarom meegeding word

• Ierland wen tydens die Sesnasies-toernooi in 2024 sy 25ste titel, terwyl Georgië tydens die Europese Rugbykampioenskap hul 16de titel inpalm.
• Die Springbokrugbyspeler en 1995-spanlid Hannes Strydom sterf op 58 in Mpumalanga.
• Wêreldrugby kondig aan, dat aan die Rugbywêreldbeker 2027 in Australië vir die eerste keer 24 nasionale spanne mag deelneem, ’n verhoging teenoor die vorige aantal van 20 spanne van die 1999-toernooi af.
• In Frankryk klop die verdedigende kampioen Suid-Afrika se Springbokke tydens die eindstryd van die tiende Rugbywêreldbekertoernooi Nieu-Seeland met 12–11 en palm sodoende hul vierde titel ná 1995, 2007 en 2019 in, die eerste land wat daarin slaag. Engeland eindig in die derde en Argentinië in die vierde plek.
• Die Nieu-Seelandse All Blacks wen sy 20ste titel tydens die 2023-Rugbykampioenskapreeks.

wysig  

Het u geweet...

...dat ’n groot aantal immigrante uit Cornwall in myne in Suid-Afrika kom werk het? Die tinmyners het op die goudmyne in die ZAR gewerk en onder andere 'n rol gespeel in die vestiging van rugby as ’n sport in Suid-Afrika.

...dat die Namibiër Rudie van Vuuren die eerste (en enigste) man is wat in dieselfde jaar in twee sportsoorte, krieket en rugby, aan ’n wêreldbekertoernooi deelgeneem het? Hy het sy land tydens beide die Krieketwêreldbeker 2003 en die Rugbywêreldbeker 2003 verteenwoordig.

wysig  

Uitgeligte span

Die Namibiese nasionale rugbyspan is die nasionale rugbyspan wat Namibië in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Rugby word in Namibië geadministreer deur die Namibiese Rugbyunie (NRU) wat in 1990 gestig is. Hulle dra die bynaam Welwitschias, genoem na die Welwitschia. Namibië word deur Wêreldrugby as ’n vlak twee-span erken. Die Namibiese rugbyspan is tans (Julie 2023) 21ste op Wêreldrugby se wêreldranglys gelys. Die span word as die naasbeste Afrikaspan ná die Suid-Afrikaanse Springbokke beskou.

Rugby in Namibië dateer uit die Suid-Afrikaanse besetting van die destydse Suidwes-Afrika en word sedertdien sterk deur dié suidelike buurland beïnvloed. Van 1954 af het die Suidwes-Afrikaanse keurspan deelgeneem aan die Suid-Afrikaanse Curriebeker en sedert 1955 het hulle in die hoofstad Windhoek ook nasionale spanne verwelkom, wat Suid-Afrika besoek het. In 1990 het hulle kort ná die Republiek van Namibië se onafhanklikwording in 1990 in hul eerste toetswedstryd gespeel. Namibië het tot dusver vir ses van die nege rugbywêreldbekertoernooie gekwalifiseer, maar hulle is elke keer in die eerste rondte uitgeskakel. Sedert 2000 neem Namibië ook aan die jaarlikse Afrikabeker deel en is met nege titels ook dié toernooi se rekordwenner.

...lees verder

wysig  

Rugby in hierdie jaar

Rugby in 2024:

• Ierland wen tydens die Sesnasies-toernooi in 2024 sy 25ste titel, terwyl Georgië tydens die Europese Rugbykampioenskap hul 16de titel inpalm.
• 10 Augustus–28 September – Die 2024-Rugbykampioenskapreeks word deur Argentinië, Australië, Nieu-Seeland en Suid-Afrika beslis.

wysig  

Verwante portale

• Portaal:Sport
  • Portaal:Krieket

wysig  

Beheerliggame

wysig  

Spanne

wysig  

Toernooie

wysig  

Kategorieë

Rugby

Rugby volgens kontinent

Rugby volgens land

Rugbyafrigters

Rugbybeheerliggaam

Rugbykompetisies

Rugbysjablone

Rugbyskeidsregters

Rugbyspanne

Rugbyspelers

Rugbystadions

Wêreldrugby