Tafel (sterrebeeld)
Tafel of Mensa behoort tot die klein sterrebeelde van die Suidelike Halfrond wat redelik laat afgebaken is en daarom aan geen antieke mitologie gekoppel word nie. Die sterrebeeld het sy naam gekry van die Franse sterrekundige Nicolas-Louis de Lacaille, wat in 1752 in Kaapstad, Suid-Afrika, gewoon het en dit vanaf sy uitkykpunt op Tafelberg ontdek het. Hy het dit aanvanklik Mons Mensae (Tafelberg) genoem, maar dit is later verkort tot Mensa.
Tafel | ||||
Latynse naam | Mensa | |||
Genitief | Mensae | |||
Afkorting | Men | |||
Waarnemingsdata (Epog J2000) | ||||
Regte klimming | 4 ~ 7,5h | |||
Deklinasie | −71 ~ −85,5º | |||
Grootte | 153 vk. grade (75ste) | |||
Kwadrant | SQ1 | |||
Besonderhede | ||||
Hoofsterre | 4 | |||
Helderste ster | α Men | |||
Naaste ster | α Men | |||
Sterre helderder as 3 m | 0 | |||
Sterre met planete | 2 | |||
Messier-voorwerpe | 0 | |||
Bayer-/Flamsteed-sterre | 16 | |||
Simboliek | Tafelberg | |||
Aangrensende sterrebeelde | ||||
Kameleon, Swaardvis, Suidelike Waterslang, Oktant, Vlieënde Vis | ||||
|
’n Mens kan Mensa net vaagweg uitken aan die sterrehemel, maar kan die suidelikste derde deel van die sterrestelsel Groot Magellaanse Wolk (LMC vir Large Magellanic Cloud op die sterrekaart regs) as baken neem om die sterrebeeld te vind. Moontlik was hierdie sterrestelsel, wat teenoor die sterre van die Tafel geleë is, byna soos die wolke van Kaapstad se Tafelberg, wat ook kon bygedra het tot De Lacaille se benaming.
Buiten die suidpoolsterrebeeld, Oktant, is die Tafel die mees suidelike sterrebeeld en daarom is dit feitlik onsigbaar van die Noordelike Halfrond af. Ander aangrensende sterrebeelde is die Kameleon, Swaardvis, Suidelike Waterslang en Vlieënde Vis.
Ruimtevoorwerpe
wysigSterre
wysigDie Tafel is die dofste van al die sterrebeelde en bevat geen helder sterre nie – Alpha Mensae is die helderste en beswaarlik sigbaar met ’n magnitude van 5,09. Dit is ’n Son-tipe ster (spektraalklas G5 V) sowat 33 ligjare van die Aarde af. Dit is een van die sterre wat moontlik ’n aardagtige planeet kan hê.
Pi Mensae is 59 ligjare van hier en is ook ’n Klas G-ster, maar dit het ’n reusegasplaneet in ’n eksentrieke wentelbaan wat deur die ster se bewoonbare sone strek en dus die moontlikheid van ’n bewoonbare planeet uitsluit.
Diepruimtevoorwerpe
wysigDie Tafel sluit ’n deel van die Groot Magellaanse Wolk in; die res lê in die sterrebeeld Swaardvis. Dit bevat ook die kwasar PKS 0637-752, wat ’n groot gasstraal het wat in beide optiese en X-straal-golflengtes sigbaar is.
Bronne
wysig- Ridpath, Ian; Tirion, Wil (2007), Stars and Planets Guide, Princeton University Press, ISBN 978-0-691-13556-4
- Staal, Julius D.W. (1988), The New Patterns in the Sky: Myths and Legends of the Stars, The McDonald and Woodward Publishing Company, ISBN 0-939923-04-1
Eksterne skakels
wysig- The Deep Photographic Guide to the Constellations: Mensa
- The clickable Mensa
- Star Tales – Mensa
- Die sterrebeeld Tafel by Constellation Guide
- Koördinate: 05h 00m 00s, −80° 00′ 00″
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Tafel (sterrebeeld).