Perseus (sterrebeeld)

sterrebeeld
Vir ’n artikel oor die mitologiese held, sien Perseus (mitologie).

Perseus is ’n sterrebeeld in die noordelike hemelruim. Dit is een van die 48 konstellasies wat deur die 2de-eeuse sterrekundige Ptolemeus beskryf is en is steeds een van die 88 moderne sterrebeelde. Dit bevat die bekende veranderlike ster Algol (β Per) en die radiant (oënskynlike uitstralingspunt) van die jaarlikse Perseïdes-meteoorreën.

Perseus
Latynse naam Perseus
Genitief Persei
Afkorting Per
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 3h
Deklinasie 45º
Grootte 615 vk. grade (24ste)
Kwadrant NQ1
Besonderhede
Hoofsterre 6, 22
Helderste ster Alpha Persei (Mirfak)
Naaste ster GJ 3182
Sterre helderder as 3 m 5
Sterre met planete 7
Messier-voorwerpe 2
Bayer-/Flamsteed-sterre 65
Meteoorreëns Perseïede, September-Perseïede
Aangrensende sterrebeelde
Ram, Bul, Koetsier, Kameelperd, Kassiopeia, Andromeda, Driehoek
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Ruimtevoorwerpe

wysig

Alpha Persei (Mirfak) is die helderste ster van die sterrebeeld. Dit is ’n superreus van spektraaltipe F5 Ib met ’n oënskynlike helderheid van 1,79 mag en is sowat 590 ligjare van die Aarde af.

Algol (β Per) is wel nie die helderste ster nie, maar beslis die bekendste een in Perseus. Algol (van die Arabies al-Ghul, wat "monster-ster" beteken) verteenwoordig die oog van die Gorgo Medusa. Dit is die prototipe van ’n hele groep veranderlike sterre. Sy oënskynlike helderheid wissel tussen 2,12 en 3,39 mag met ’n periode van net 2,867 dae. Dit is ’n driedubbele ster, waarvan die helderste komponent van spektraaltipe B8 V is.

 
Die Perseus-swerm.

NGC 869 en NGC 884 is twee voorwerpe in die naghemel wat met ’n verkyker of teleskoop gesien kan word. Hulle word soms die Dubbelswerm genoem. Albei is sowat 7 000 ligjare van die Aarde en ’n paar honderd ligjare van mekaar af. Die swerm is die eerste keer aangeteken tydens die bewind van die Chinese koning Tsung-K'ang van die Hsia-dinastie (2858-2146 v.C.).[1]

Die spiraalvormige sterrestelsel NGC 1260 bevat die tweede helderste bekende voorwerp in die heelal, die supernova SN 2006gy.

Die Perseus-swerm (Abell 426) is ’n enorme melkwegswerm sowat 250 miljoen ligjare van die Aarde af. Dit is die naaste groot swerm aan die Aarde. NGC 1275, ’n komponent van die swerm, het ’n aktiewe kern wat massiewe borrels produseer wat die sterrestelsel omring. Die Perseus-swerm bevat ook klankgolwe wat daardeur beweeg. Dit word deur die borrels veroorsaak en is die laagste noot wat nog in die ruimte gehoor is: 57 oktawe laer as middel-C.[2] Nog ’n lid van die Perseus-swerm is NGC 1275, wat ’n samesmelting van verskeie sterrestelsels is. Sy aktiewe kern is ’n sterk bron van radiogolwe.[2]

Mitologie

wysig
 
Perseus dra die kop van Medusa die Gorgo, soos uitgebeeld in Urania's Mirror, ’n stel sterrebeeldkaarte wat omstreeks 1825 in Londen gepubliseer is.[3]

In die Griekse mitologie was Perseus die seun van Danaë. Hy is deur koning Poludektes gestuur om Medusa dood te maak – die Gorgo wat so boos was dat almal wat na haar gekyk het, versteen het. Hy het haar in haar slaap doodgemaak[4] en daarna Medusa se kop gebruik om prinses Andromeda van ’n seemonster te red.[1] Hy het ook Poludektes en sy volgelinge met die kop versteen en Diktus die visserman koning gemaak.[4]

Verwysings

wysig
  1. 1,0 1,1 Staal 1988, pp. 19-26
  2. 2,0 2,1 Wilkins, Jamie; Dunn, Robert (2006). 300 Astronomical Objects: A Visual Reference to the Universe (1ste uitg.). Buffalo, New York: Firefly Books. ISBN 978-1-55407-175-3.
  3. Ridpath, I. "Urania's Mirror c.1825 – Ian Ridpath's Old Star Atlases" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Mei 2020. Besoek op 17 Julie 2013.
  4. 4,0 4,1 Ridpath, I. "Star Tales – Perseus". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Desember 2018. Besoek op 28 Julie 2013.

Bronne

wysig

Eksterne skakels

wysig