Rooilyn
Die Rooilyn in die noorde van Namibië is 'n veeartsenykundige kordonheining om die verspreiding van veesiektes te voorkom.
Ligging wysig
Hierdie heining strek oor die noorde van die land van die see af tot by die grens met Botswana en is deur die jare dikwels effens gewysig. Tans loop dit noord van Palmwag (19° 53' 2.80" suid, 13° 56' 55.52" oos), verby Okaukuejo, langs die suidgrens van die Etoshapan, deur Tsintsabis (18° 47′ suid, 17° 57′ oos en 74 km noord van Tsumeb) en ooswaarts na Otjituuo (oos van Grootfontein). Noord van die lyn lê ongeveer 'n derde van Namibië se grondoppervlakte.
Geskiedenis wysig
Reeds in 1896 is Fort Namutoni gebou om die beweging van mense en vee te beheer om die verspreiding van die runderpes teen te gaan. Op 23 November 1928 is Suidwes-Afrika verdeel in twee dele. Die gebied suid van die Rooilyn tot by die Oranjerivier het bekendgestaan as die polisiesone en het bestaan uit groot omheinde kommersiële plase. Noord van die lyn tot by die grens met Angola is tot stamgebiede sonder enige polisie-inmenging verklaar. Daar het kommunale boere gewoon wat met hul beeste rondgetrek het tot selfs oor die grens met Angola. Daar was geen heinings nie en beeste het vrylik rondgeloop. Niemand sonder 'n permit is toegelaat om die Rooilyn oor te steek nie. Later is die lyn gebruik om die verspreiding van longsiekte en sedert die 1960’s bek-en-klouseer na die suidelike distrikte te voorkom.
Huidige situasie wysig
Die kordon het voorkom dat bek-en-klouseer nie uit die kommunale gebiede na plase suid van die Rooilyn versprei. So 'n uitbraak sou 'n uiters nadelige invloed op die Namibiese ekonomie hê. Die siekte affekteer nie net beeste nie, maar ook varke, skape, bokke en ander herkouers met gesplete hoewe. Vee, vleis, melkprodukte, huide en velle mag nie van noord na suid oor die kordonheining vervoer word nie, maar wel van suid na noord. Die vleis afkomstig uit die gebied ten noorde van die kordon mag nie na die Europese Unie uitgevoer word nie aangesien die kommunale gebied beskou word as hoërisikogebied vir veesiektes soos longsiekte en bek-en-klouseer.
Opheffing wysig
Die regering van Namibië strewe daarna om die bestaande Rooilyn op te hef sodat die vee van die hele land uitgevoer kan word en die kommunale boere in die noordelike dele van die land ook kan deel in die winsgewende vleisuitvoerbedryf. Die owerheid wil die lyn skuif tot op die grens met Angola, maar die vrees bestaan dat die veesiektes dan suidwaarts kan versprei en dan die hele uitvoerbedryf van beesvleis kan verwoes. Boonop kan die kommunale boere dan nie meer vrylik met hul troppe oor die Angolese grens beweeg nie.
Naam wysig
Die naam Rooilyn is te danke aan die kleur waarmee dit aanvanklik op landkaarte aangedui is.
Bibliografie wysig
- (af) Standard Encyclopaedia of Southern Africa, deel 9. Kaapstad: Nasou, 1973. ISBN 0-625-00325-X
- (de) Giorgio Miescher: Die Rote Linie. Geschichte der Veterinär- und Siedlungsgrenze in Namibia, 1890er–1960er Jahre. Basel: Basler Afrika Bibliographien 2013. ISBN 3-905758-28-8.