Royal Aircraft Factory S.E.5

Die Royal Aircraft Factory S.E.5 was 'n Britse vliegtuig wat tydens die Eerste Wêreldoorlog diens gedoen het. Dit is een van die vliegtuie van die Eerste Wêreldoorlog waarvan die meeste gemaak is, meer as 5,000. Teen die einde van die oorlog was die vliegtuig vervaardig deur Austin, Bleriot & SPAD, Martinsyde, Vickers en Wolseley. Die Royal Aircraft Factory S.E was ontwerp nadat die Hispano-Suiza motor bekend gestel is in 1915. Die eerste prototipe is van hout gebou, met materiaal wat die romp en vlerke bedek het. Dit het ook nie wapens gedra nie. Daar was 150 en 200 perdekrag weergawes beskikbaar van die motor. Aanvanklik is die 150 pk-weergawe gebruikl maar daar is gou oorgeslaan na die 200 pk-weergawe. Vliegtuie toegerus met die 200 perdekrag-motor is bekend as die Royal Aircraft Factory S.E.5a model. Ook was die vlerke ietwat korter gemaak en 'n kopstuk voorsien vir die vlieënier.

Royal Aircraft Factory S.E.5
Tipe	Vegvliegtuig
Vervaardiger	Verskeie
Ontwerp deur	Henry Folland / John Kenworthy
Nooiensvlug	22 November 1916
Status	Uit diens gestel
Hoofgebruiker	Britse Lugmag
Aantal gebou	5,205

56 Eskader was die eerste toegerus met die vliegtuig maar operasionele gebruik is vertraag tot April 1917 omrede 'n glaswindskerm verwyder moes word van al die modelle omrede dit die uitsig belemmer het. Die S.E.5a het in 1917 reeds aan aksie deelgeneem en daar is gou vasgestel dat hulle die meeste Duitse vegvliegtuie kon troef. Tog was net vyf eskaders teen die einde van 1917 met die vliegtuig toegerus weens 'n vertraging in die aflewering van die motors. Toe die vliegtuig egter in groot hoeveelhede aan die front kon veg het dit tesame met die Sopwith Camel verseker dat die Geallieerdes die oorhand in die lugruim kon kry en ook handhaaf. Die vliegtuig was gebruik deur Franse, Amerikaanse en Britse vlieëniers.

Die S.E.5 was ook die gunsteling vliegtuig vir verskeie Geallieerde bobaasvlieëniers soos Albert Ball asook Longton, Clayson, Shields, Maxwell, Mannock en McCudden. Teen die einde van die oorlog was 22 Britse en Amerikaanse eenhede met dié vliegtuig toegerus. Meer as 5 000 is in slegs 18 maande deur vyf maatskappye vervaardig: Austin, Bleriot & SPAD, Martinsyde, Vickers en Wolseley.

Na die oorlog is die vliegtuie aan lugmagte binne die Britse Ryk versprei. Amerika het 38 van die vliegtuie gekoop en daar was ook planne om 1 000 in Amerika te bou, maar die einde van die oorlog het die plan gekelder. Amerika het in 1922/3 56 S.E.5's gebou met onderdele wat uit Brittanje ingevoer is. Hulle het die vliegtuig gebruik vir gevorderde opleiding. 'n Aantal van die oorlogsvliegtuie is ook aan burgerlike operateurs verkoop.

Tegniese besonderhede

Besonderhede van die Royal Aircraft Factory S.E.5:

Item	Statistiek
Aantal motors	1
Tipe motor	Skroef
Vervaardiger	Wolseley Viper V-8 waterverkoelde enjin
Kraglewering per motor	200 perdekrag
Vlerkspan	8,12 m
Lengte	6,83 m
Hoogte	2,9 m
Vlerkoppervlakte	22,67 m2
Maksimum opstygmassa	880 kg
Maksimum snelheid	222 km/h
Operasionele hoogte	5 180 m
Uithouvermoë	2½ ure
Klimvermoë	3 050 m in 13¼ minute
Bewapening	Een gesinchroniseerde 7,7 mm masjiengeweer bo-op in die middel van die enjin en een op 'n beweegbare meganisme bo die kajuit.

Sien ook

• Lys van vegvliegtuie

Bron

• Crosby, Francis: THE WORLD ENCYCLOPEDIA OF FIGHTERS & BOMBERS. 2015. ISBN 978-1-84476-917-9