Geallieerdes van die Eerste Wêreldoorlog

Die Entente-magte of Geallieerdes van die Eerste Wêreldoorlog (Engels: The Entente Powers / Allies; Frans: Forces de l'Entente / Alliés; Italiaans: Alleati; Portugees: Aliados; Roemeens: Puterile Antantei / Aliații; Russies: Союзники, Soyuzniki; Serwies: Савезници, Saveznici; Spaans: Aliados) is die lande wat tydens die Eerste Wêreldoorlog amptelik teen die Sentrale Moondhede te staan gekom het. Die lidlande van die Drievoudige Entente was Frankryk, die Russiese Ryk en die Verenigde Koninkryk; Italië het in 1915 by die Geallieerdes aangesluit. Japan, België, Serwië, Griekeland, Montenegro, Roemenië en die Tsjeggo-Slowaakse legioene[1] was sekondêre lede van die Entente.[2]

'n Voorstelling van die wisseling in grondgebied wat deur die Geallieerde en Sentrale Moondhede beheer is oor die verloop van die oorlog. Geallieerd-beheerde gebiede word in groen vertoon en die gebiede van die Sentrale Moondhede in oranje.
Die militêre alliansies voor die oorlog.

Die Verenigde State het oorlog teen die Duitse Keiserryk verklaar omdat Duitsland die VS-neutraliteit deur aanvalle op die internasionale maritieme verkeer en die Zimmermann-telegram aan Meksiko geskend het.[3] Die VSA het tot die oorlog toegetree as 'n "verenigde mag" eerder as 'n amptelike bondgenoot van Frankryk en die Verenigde Koninkryk, om buitelandse versperrings te vermy.[4] Alhoewel Bulgarye en die Ottomaanse Ryk hul betrekkinge met die VSA verbreek het, het nie een van hulle oorlog verklaar nie.[5]

Alhoewel die Dominions en kroonkolonies van die Britse Ryk noemenswaardige bydraes tot die Geallieerdes se oorlogvoering gemaak het, het hulle tydens die oorlog nie eie onafhanklike buitelandse beleide gehad nie.

Opsomming van oorlogsverklarings

wysig
 
Russiese plakkaat wat die Drievoudige Entente vertoon.
Datum van aan
1914
28 Julie   Oostenryk-Hongarye   Serwië
30 Julie   Rusland   Oostenryk-Hongarye
1 Augustus   Duitse Keiserryk   Rusland
1 Augustus   Monaco   Duitse Keiserryk
3 Augustus   Duitse Keiserryk   Frankryk
4 Augustus   Duitse Keiserryk   België
  Verenigde Koninkryk   Duitse Keiserryk
5 Augustus   Montenegro   Oostenryk-Hongarye
6 Augustus   Oostenryk-Hongarye   Rusland
  Serwië   Duitse Keiserryk
9 Augustus   Montenegro   Duitse Keiserryk
11 Augustus   Frankryk   Oostenryk-Hongarye
12 Augustus   Verenigde Koninkryk   Oostenryk-Hongarye
22 Augustus   Oostenryk-Hongarye   België
23 Augustus   Japan   Duitse Keiserryk
25 Augustus   Japan   Oostenryk-Hongarye
1 November   Rusland   Ottomaanse Ryk
2 November   Serwië   Ottomaanse Ryk
3 November   Montenegro   Ottomaanse Ryk
5 November   Verenigde Koninkryk
  Frankryk
  Ottomaanse Ryk
1915
23 Mei   Italië   Oostenryk-Hongarye
3 Junie   San Marino   Oostenryk-Hongarye
21 Augustus   Italië   Ottomaanse Ryk
14 Oktober   Bulgarye   Serwië
15 Oktober   Verenigde Koninkryk
  Montenegro
  Bulgarye
16 Oktober   Frankryk   Bulgarye
19 Oktober   Italië
  Rusland
  Bulgarye
1916
9 Maart   Duitse Keiserryk   Portugal
15 Maart   Oostenryk-Hongarye   Portugal
27 Augustus   Roemenië   Oostenryk-Hongarye
  Italië   Duitse Keiserryk
28 Augustus   Duitse Keiserryk   Roemenië
30 Augustus   Ottomaanse Ryk   Roemenië
1 September   Bulgarye   Roemenië
1917
6 April   Verenigde State   Duitse Keiserryk
7 April   Kuba   Duitse Keiserryk
10 April   Bulgarye   Verenigde State
13 April   Bolivië   Duitse Keiserryk
20 April   Ottomaanse Ryk   Verenigde State
2 Julie   Griekeland   Duitse Keiserryk
  Oostenryk-Hongarye
  Ottomaanse Ryk
  Bulgarye
22 Julie   Thailand   Duitse Keiserryk
  Oostenryk-Hongarye
4 Augustus   Liberië   Duitse Keiserryk
14 Augustus   China   Duitse Keiserryk
  Oostenryk-Hongarye
6 Oktober   Peru   Duitse Keiserryk
7 Oktober   Uruguay   Duitse Keiserryk
26 Oktober   Brasilië   Duitse Keiserryk[6]
7 Desember   Verenigde State   Oostenryk-Hongarye
7 Desember   Ecuador   Duitse Keiserryk
10 Desember   Panama   Oostenryk-Hongarye
16 Desember   Kuba   Oostenryk-Hongarye
1918
23 April   Guatemala   Duitse Keiserryk
8 Mei   Nicaragua   Duitse Keiserryk
  Oostenryk-Hongarye
23 Mei   Costa Rica   Duitse Keiserryk
12 Julie   Haïti   Duitse Keiserryk
19 Julie   Honduras   Duitse Keiserryk
10 November   Roemenië   Duitse Keiserryk

Verwysings

wysig