San Francisco-aardbewing van 1906
Die Groot San Francisco Aardbewing en Vuur van 1906 was 'n kragtige aardbewing wat hoofsaaklik die stad San Francisco (Verenigde State) op die oggend van 18 April 1906 getref het. Die aardbewing het 'n magnitude van 7,9 grade gehad en sy episentrum was, volgens kenners van die Verenigde State se Geologiese Opname, aan die kus van Daly City en suidwes van San Francisco.
Die vernaamste skuddings het om 05:12 die oggend langs die San Andreas-breuk begin. Dit is gevoel oor die Stille Oseaan-kus van Oregon tot Los Angeles en so ver binneland as Nevada. Daarna was daar 'n brand wat saam met die aardbewing as die grootste ramp in die geskiedenis van die Verenigde State beskou word.
Aanvanklik is 'n syfer van 478 sterftes gegee, maar vandag is dit bekend dat die ramp meer katastrofies was, en dat die owerhede dit destyds onderskat het, veral in gebiede met Chinese inwoners. Geskatte syfers dui op ten minste 10,000 sterftes, waarvan die meeste in die stad San Francisco was, maar daar was 189 sterftes in ander gebiede van die San Francisco Baai Area. Van die plekke wat ook swaar deur die aardbewing geraak is, was Santa Rosa, San Jose, en in die Redwood City -omgewing en Stanford Universiteit.
Daar word beraam dat tussen 225 000 en 300 000 mense hul huise verloor het uit 'n totaal van 400 000 inwoners. Die helfte het aan die ander kant van Oaklandbaai geskuil. Koerante het destyds berig hoe Golden Gate Park, die Panhandle-woonbuurt en die strande tussen Ingleside en North Beach in tydelike tente bedek is. Daar was meer sterftes en skade as gevolg van die groot brand wat daarna uitgebreek het, as van die aardbewing self, baie soos die Groot Kanto-aardbewing wat Tokio en Jokohama, Japan op 1 September 1923 vernietig het.
Ná die aardbewing het 'n ingenieur genaamd Herman Schüssler die San Andreas-breuk verken, wat deur die bergreeks na die kus sny. In 1908 het hy voor 'n Amerikaanse distrikshof in San Francisco getuig oor wat hy gesien het:
“Die mees opvallende kenmerk was dat die oostelike berge vier en ’n half voet nader aan die westelike berge gekom het,” het Schüssler aan die hof verduidelik. "As San Francisco op of naby die foutlyn was, sou daar niks daarvan oorgebly het nie," het hy afgesluit.
Ná die aardbewing en brande was meer as vyfhonderd San Francisco-stadsblokke in puin. Meer as die helfte van die stad se bevolking is dakloos gelaat. Mense het in tente en ander skuilings gewoon en in die buitelug gekook. Tog, ten spyte van die verwoesting, het dit nie lank geneem vir mense om die puin te begin opruim nie.
"San Francisco begin weer uit sy as opstaan," het Samuel Fortier, professor in Berkeley, ' n week ná die aardbewing en brande geskryf. “Daar is geen gebrek aan vertroue nie,” het hy bygevoeg. “Die moreel van die mense is eenvoudig merkwaardig. Die duisende mense wat byna alles wat hulle besit verloor het, is wonderlik gelukkig, en spyt word selde gehoor."
Bronne
wysig- Double Cone Quarterly, Fall Equinox, volume VII, Number 3 (2004).
- American Society of Civil Engineers (1907). Transactions. Paper No. 1056. The Effects of the San Francisco Earthquake of April 18th, 1906, on Engineering Constructions: Reports Of A General Committee And Of Six Special Committees Of The San Francisco Association Of Members Of The American Society Of Civil Engineers. Besoek op 15 Augustus 2009.
- Greely, Adolphus W. (1906). Earthquake in California, April 18, 1906. Special Report on the Relief Operations Conducted by the Military Authorities. Washington: Government Printing Office. Besoek op 15 Augustus 2009.