Semantiese versadiging

Semantiese versadiging is ’n sielkundige fenomeen waarin herhaling van ’n woord of frase daartoe lei dat die woord of frase tydelik sy betekenis vir die luisteraar, wat die spraak as herhaalde betekenislose klanke interpreteer, verloor

Geskiedenis en navorsing wysig

Die frase “semantiese versadiging” is deur Leon Jakobovits James gemunt in sy doktorale proefskrif wat in 1962 deur McGill-universiteit in Montreal aan hom toegeken is.[1] Die uitdrukking “verbale versadiging” is voor dit gebruik saam met terme wat die idee van geestelike moegheid uitdruk. Die proefskrif het ’n lys bevat van ander terme wat vir die fenomeen gebruik is:

Talle ander name is gebruik wat uiteindelik dieselfde proses blyk te wees: verhindering (Herbert, 1824, in Boring, 1950), ongevoelige frase en geestelike moegheid (Dodge, 1917; 1926a), verval van betekenis (Bassett en Warne, 1919), werkvermindering (Robinson en Bills, 1926), kortikale verhindering (Pavlov, 192?), aanpassing (Gibson, 1937, uitsterwing (Hilgard en Marquis, 1940), versadiging (Kohler en Wallach, 1940), reaktiewe verhindering (Hull, 1913), stimulusversadiging (Glanzer, 1953), herinnering (Eysenck, 1956), verbale versadiging (Smith en Raygor, 1956) en verbale transformasie (Warren 1961b).

—Leon Jakobovits James, [1]


Die proefskrif bied verskeie eksperimente aan wat die werking van die semantiese versadigingseffek demonstreer in verskillende kognitiewe take soos om woorde en figure wat in ’n kort tyd herhalend aangebied word in ’n rangorde te plaas. ’n Voorbeeld van so ’n taak was om woorde te herhaal en dit in konsepte te groepeer, getalle bymekaar te tel nadat dit hardop herhaal is en tweetalige vertalings van woorde in een van die twee tale. In elke geval moes die getoetsde ’n woord of getal vir ’n aantal sekondes herhaal en dan die kognitiewe taak uitvoer deur daardie woord of getal te gebruik. Dit is gedemonstreer dat die herhaling van ’n woord voor die gebruik daarvan in ’n taak, dit taak aansienlik moeiliker geword het.

Die verduideliking vir die fenomeen is dat verbale herhaling ’n spesifieke neurale patroon in die korteks herhaal wat ooreenstem met die betekenis van die woord. Vinnige herhaling veroorsaak dat die periferale sensomotoriese en die sentrale neurale aktiwiteite herhalend plaasvind wat lei tot reaktiewe verhindering. Die gevolg is ’n verlaging in die intensiteit van die aktiwiteit met elke herhaling. Jakobovits James noem hierdie gevolgtrekking die aanvang van “eksperimentele neurosemantiek.”

Toepassing wysig

Semantiese versadiging kan help met die vermindering van glossofobie deur mense wat hakkel. Deur herhaling toe te pas word die intensiteit van negatiewe emosies wat gedurende die toespraak opgeroep word, verminder.[2]

In populêre kultuur wysig

  • In Edgar Allan Poe se kortverhaal Bernice, wat in 1835 gepubliseer is, beskryf die protagonis ’n geestestoestand wat veroorsaak het dat hy “ ’n algemene woord eentonig moet herhaal, totdat die klank, deur gereelde herhaling, opgehou het om ’n idee van enige aard, oor te dra”.[3]
  • In die episode “The One with the stoned guy” van Friends herhaal die karakter waarna in die titel verwys is die woord ‘Tartlets’ totdat die “alle betekenis verloor” het.[4]
  • In die episode “Robin 101” van How I Met Your Mother herhaal Ted Mosby die woord ‘Bowl’ en verklaar dat “enige woord vreemd klink indien jy dit genoeg sê”.
  • Semantiese versadiging word uitgebreid gebruik in Tony Burgess se roman Pontypool Changes Everything en in die rolprentaanpassing daarvan.

Verwysings wysig

  1. 1,0 1,1 Leon Jakobovits James (April 1962). "Effekte van herhaalde stimulering op kognitiewe aspekte van gedrag: eksperimente op die fenomeen van semantiese versadiging" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 April 2016. Besoek op 17 Augustus 2012.
  2. (en) SEMANTIC SATIATION AND COGNITIVE DYNAMICS1 Dr. Leon James (formerly Leon A. Jakobovits) University of Illinois
  3. "Berenice deur Edgar Allan Poe" (in Engels). Online-literature.com. 26 Januarie 2007. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Oktober 2019. Besoek op 17 Augustus 2012.
  4. (en) Memorable quotes for "Friends" The One with the Stoned Guy (1995), IMDB.com

Verdere naleeswerk wysig

  • (en) Dodge, R. "The laws of relative fatigue". Psychol. Rev. 1917 (24): 89–113.
  • (en) Don, V.J. en Weld, H.P. "Lapse of meaning with visual fixation". American Journal of Psychology. 1924 (35): 446–450.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Duncan, C.P. "On the similarity between reactive inhibition and neural satiation". American Journal of Psychology. 1956 (69): 227–235.
  • (en) Eysenck, H.J. "Cortical inhibition, figural after-effect, and theory of personality". J. Abnorm. Soc. Psychol. 1955 (51): 94–106.
  • (en) Gaynor, Miriam (1954). "An effect of satiation on recall". New York: New School for Social Research. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp) Unpublished Ph.D. Dissertation.
  • (en) Severance, Elisabeth en Washburn, Margaret. "The loss of associative power in words after long fixation". American Journal of Psychology. 1907 (18): 182–186.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Smith, D.E. P., en Raygor, A.L. "Verbal satiation and personality". J. Abnrom, soc. Psychol. 1956 (52): 323–326.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Warren, R.M. "Illusory changes in repeated words: Differences between young adults and the aged". American Journal of Psychology. 1961a (74): 506–516.
  • (en) Warren, R.M. "Illusory changes of distinct speech upon repetition—the verbal transformation effect". Brit. J. Psychol. 1961b (52): 249–258.
  • (en) Wertheimer, M. (1960). F. Weinhandl (red.). "Studies of some Gestalt qualities of words". In Gestalthaftes sehen: Ergebnisse und Aufgaben der Morphologie. Darmstadt, Germany: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
  • (en) Wertheimer, M. "The relation between the sound of a word and its meaning". American Journal of Psychology. 1958 (71): 412–415.
  • (en) Lambert, W.E. en Jakobovits, L.A. (1960). "Verbal satiation and changes in the intensity of meaning". Journal of Experimental Psychology. 1960 (60): 376–83. doi:10.1037/h0045624. PMID 13758466.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Jakobovits, L.A. en Lambert, W.E. (1961). "Semantic satiation among bilinguals". Journal of Experimental Psychology. 1961 (62): 576–82. doi:10.1037/h0042860. PMID 14450947.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Jakobovits, L.A. en Lambert, W.E. "Semantic satiation in an addition task". Canadian Journal of Psychology. 1962 (16): 112–19.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Jakobovits, L.A. en Lambert, W.E. (1962). "Mediated satiation in verbal transfer". Journal of Experimental Psychology. 1962 (64): 346–51. doi:10.1037/h0044630. PMID 14450946.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Jakobovits, L.A. en Lambert, W.E. (1963). L. Arons en M.A. May (red.). The effects of repetition in communication on meanings and attitudes. pp. 167–76. {{cite book}}: |work= ignored (hulp)AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Messer, S., Jakobovits, L.A., Kanungo, R., en Lambert, W.E. (1964). "Semantic satiation of words and numbers". British Journal of Psychology. 1964 (55): 155–63. doi:10.1111/j.2044-8295.1964.tb02715.x. PMID 14168480.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Jakobovits, L.A. en Lambert, W.E. "Stimulus-characteristics as determinants of semantic changes with repeated presentation". American Journal of Psychology. 1964 (77): 84–92.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Jakobovits, L.A. (1965). "Semantic satiation in concept formation". Psychological Reports. 1965 (17): 113–14. doi:10.2466/pr0.1965.17.1.113. PMID 5826453.
  • (en) Jakobovits, L.A. (1965). "Repetition of auditorily presented information". Psychological Reports. 1965 (17): 785–86. doi:10.2466/pr0.1965.17.3.785. PMID 5854255.
  • (en) Jakobovits, L.A. "Utilization of semantic satiation in stuttering: A theoretical analysis". Journal of Speech and Hearing Disorders. 1966 (31): 105–114.
  • (en) Jakobovits, L.A. "Studies of fads: I. The 'Hit Parade.'". Psychological Reports. 1966 (18): 443–50.
  • (en) Jakobovits, L.A. "Semantic satiation and cognitive dynamics". Journal of Special Education. 1967 (2): 35–44.[dooie skakel]
  • (en) Jakobovits, L.A. en Hogenraad, Robert. "Some suggestive evidence on the operation of semantic generation and satiation in group discussions". Psychological Reports. 1967 (20): 1247–1250.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) Jakobovits, L.A. (1967). "Words, words, words". In L. Kuppuswami, Modern Trends in Psychology. Bombay: Manaktala & Sons.
  • (en) Jakobovits, L.A. en Lambert, W.E. "A note on the measurement of semantic satiation". Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior. 1967 (6): 954–57.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (fr) Jakobovits, L.A. en Hogenraad, Robert. "Le phénomène de la satiation semantique". Bulletin de Psychologie. 1968 (22): 140–9.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • (en) John Kounios, Sonja I. Kotz and Phillip J. Holcomb. "On the Locus of the Semantic Satiation Effect: Evidence from Event-Related Brain Potentials". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2001. Besoek op 7 Februarie 2014.