Skopos-teorie
Skopos-teorie is ’n konsep uit die veld van vertaalstudies. Dit voorsien insig in die aard van vertaling as ’n doelgerigte aktiwiteit, wat direk van toepassing is op elke vertaalprojek.
Dit is deur die Duitse taalkundige Hans Vermeer gevestig en bestaan uit die idee dat vertaling en tolking hoofsaaklik die funksie van die bron- en teikenteks in ag neem.
Mikpunt en gehoor wysig
Skopos-teorie fokus op vertaling as 'n aktiwiteit met 'n doel of oogmerk en op die voorgenome ontvanger of gehoor van die vertaling. Om te vertaal beteken om 'n teikenteks in 'n teikenomgewing te produseer met 'n teikendoel en teikenontvangers in teikenomstandighede. In skopos-teorie is die status van die bronteks laer as in ekwivalensiegebaseerde vertaalteorieë. Die bron is 'n "aanbod van inligting", wat die vertaler in 'n "aanbod van inligting" vir die teikengehoor verander.[1]
Paul Kussmaul skryf oor hierdie teorie: "Die funksionele benadering is nou verwant aan die Skopos-teorie. Die funksie van 'n vertaling hang af van die kennis, verwagtinge, waardes en norme van die teikenlesers, wat weer beïnvloed word deur die situasie waarin hulle hulle bevind en deur die kultuur. Hierdie faktore bepaal of die funksie van die bronteks of gedeeltes van die bronteks behou kan word, of selfs gewysig of verander moet word."[2]