Slag van Alesië

Hierdie artikel moet skoongemaak of andersins verbeter word. Hierdie artikel voldoen nie tans aan die hoë gehaltestandaarde waarna Wikipedia streef nie. Voel vry om self in te spring en verbeterings te maak, en verwyder hierdie kennisgewing ná die tyd. Vir meer hulp, sien die redigeringshulp. Daar is moontlik kommentaar in die artikel of op die besprekingsblad oor wat verbeter moet word.

Die Slag van Alesië of Beleg van Alesië het in September in die jaar 52 v.C. plaasgevind rondom die Galliese nedersetting Alesië. Die stryd is gevoer deur die leër van die Romeinse Republiek onder bevel van Julius Caesar met ondersteuning van kavalleriebevelvoerders Marcus Antonius, Titus Labienus en Gaius Trebonius teen 'n alliansie van Galliese stamme onder die leierskap van Vercingetorix.

Slag van Alesië
Deel van die Galliese Oorloë
Vercingetorix gooi haarself onder Caesar
Datum September 52 v.C. Ligging Alesië, Gallië Resultaat Romeinse oorwinning
Strydende partye
Romeinse Ryk	Gallië
Bevelvoerders
Julius Caesar	Vercingetorix Commius
Sterkte
60 000	180 000-330 000
Ongevalle
12 800	56 000 tot 90 000

Dit was die laaste groot veldslag tussen die Galliërs en die Romeine en 'n belangrike keerpunt in die Galliese Oorloë ten gunste van die Romeine. Die Beleg van Alesië word allerweë beskou as een van Caesar se grootste militêre prestasies en as een van die klassieke voorbeelde van beleg-oorlogvoering.

In 'n stadium van die beleg het die Galliërs 'n getalle-oorwig van vyf tot een gehad. Die gebeurtenis is deur verskeie mense aangeteken, onder andere Caesar self in sy Commentarii de Bello Gallico. Ná die Romeinse oorwinning het Gallië 'n Romeinse provinsie geword. Die weiering van die Romeinse senaat om Caesar se oorwinning as ’n trimof te erken was een van die groot oorsake van die Romeinse Burgeroorlog van 50-45 v.C.

Aanloop tot die gebeure

Caesar was sedert 58 v.C. in Gallië. Die gebruik in daardie tyd was dat die konsuls, die hoogste verkose amptenare, ná hul konsulêre jaar deur die senaat aangestel is as prokonsuls om oor een van die Romeinse provinsies te regeer. Hoewel die ampstermyn van ’n prokonsul gewoonlik net ’n jaar was, het Caesar ’n ongehoorde tien jaar aangebly as prokonsul in 'n deel van Gallië.

Een vir een het Caesar die Galliese stamme verslaan en het hy ook 'n eed van trou van vele ander stamme verkry. Die volgehoue suksesse van die Galliese Oorloë het die Republiek groot welvaart besorg. Caesar het self baie ryk geword aangesien hy as generaal ’n opbrengs uit die verkoop van gevangenes as slawe ontvang het. Sy sukses en roem het hom egter ook baie vyande besorg. Die Eerste Triumviraat (drielingskap), 'n informele politieke bondgenootskap met Pompei en Crassus, het in 54 v.C. tot 'n einde gekom met die afsterwe van Caesar se dogter, Julia, wat met Pompei getroud was, tydens die geboorte van hul kind en van Crassus tydens die Slag van Carrhae. Sonder Pompei as bondgenoot het Republikeine soos Cato die Jongere teen Caesar te velde getrek en hom daarvan beskuldig dat hy die Republiek omver wou gooi om koning van Rome te word.

In die winter van 54-53 v.C. het die Eburones-stam onder bevel van Ambiorix hulle teen Romeinse besetting verset en die Romeinse Veertiende Legioen onder leiding van Quintus Titurius Sabinus verslaan nadat hulle in 'n lokval gelei is. Dit was 'n geweldig terugslag vir Caesar se strategie in Gallië aangesien hy bykans 'n kwart van sy magte verloor het. Vanweë die politieke verwikkelinge in Rome kon hy ook nie versterkings kry nie. Die opstand van die Eburones was die eerste besliste nederlaag van die Romeine in Gallië en het verdere verset aangemoedig. Dit het Caesar bykans 'n jaar gekos om beheer oor Gallië te herwin.

Die onrus was egter nog nie verby nie. Die Galliese stamme het nou besef dat hulle slegs onafhanklikheid kon verkry as hulle sou saamstaan. 'n Algemene raad is in Bibracte byeengeroep. Slegs twee stamme het verkies om hulle steeds by Rome te skaar. Die raad het Vercingetorix van die Averni-stam as bevelvoerder van die Galliese leërs aangestel.

Caesar het in daardie stadium vir die winter in die Sisalpynse deel van Gallië uitgekamp en was onbewus van die nuwe alliansie teen hom. Die eerste tekens van probleme was toe Carnutes al die Romeinse setlaars in die stad Cenabum (vandag Orléans) vermoor het. Hierdie uitbraak van geweld is gevolg deur die moord op Romeinse burgers, handelaars en setlaars in ander Galliese stede. Toe Caesar die nuus hoor, het hy sy manskappe inderhaas bymekaargeroep en die Alpe oorgesteek na Gallië.

Die opmars van sy leër was so vinnig dat hy die Galliese stamme onverhoeds betrap het. Hy het sy magte verdeel en vier legioene saam met Titus Labienus gestuur om in die noorde teen die Senones- en die Parisii-stam te veg. Hy self het Vercingetorix agternagesit met vyf legioene en die kavallerie van sy Germaanse bondgenote. Die twee leërs het mekaar die stryd aangesê by die heuwelfort van Gergovië waar Vercingetorix 'n sterk verdedigingsposisie ingeneem het. Caesar moes noodgedwonge sy magte onttrek nadat sy leër swaar verliese toegedien is. In die somer van 52 v.C. het die kavallerie van die strydende magte in verskeie skermutselings betrokke geraak waartydens Caesar daarin geslaag het om die Galliese leërs uiteen te jaag. Vercingetorix het besluit dat die tyd nie reg was vir 'n groot regstreekse geveg nie en het by die fort van Alesië hergroepeer.

Die beleg en veldslag

Alesië was 'n fort op 'n heuwel wat omring is deur riviervalleie met goeie versterkings. Aangesien 'n trompop-aanval bykans selfmoord sou wees, het Caesar besluit om die fort te beleër en Galliërs te dwing om oor te gee deur hulle uit te honger. Daar was byna 80 000 man tesame met die burgerlike bevolking vasgekeer en dit behoort nie lank te geneem het nie.

Om te verhoed dat enigiemand deur sy linies kon glip het Caesar beveel dat 'n muur reg rondom Alesië gebou word. Die besonderhede van hierdie werk is vandag bekend danksy die feit dat Caesar dit in sy Commentaries aangeteken het, asook argeologiese opgrawings wat daar gedoen is.