Sperrins

Die Sperrins (in Engels dikwels ook Sperrin Mountains genoem; Iers: Na Speiríní, afgelei van speirín, "klein bergpiek") is 'n bergreeks in Noord-Ierland en een van die mees uitgestrekte hoogvlaktes in Ierland. Die reeks is in die graafskappe Tyrone en Londonderry geleë en loop vanaf Strabane in ooswaartse rigting na Slieve Gallion in Desertmartin en in noordwaartse rigting tot by Limavady. Die belangrikste nedersettings in die gebied is Omagh, Strabane, Cookstown en Dungannon, die totale bevolking beloop sowat 150 000. Die Sperrins is as 'n streek van buitengewone natuurskoon (Area of Outstanding Natural Beauty) geklassifiseer.

Sawel Mountain in die graafskap Londonderry is die hoogste bergpiek in die Sperrins

Die kortste roete tussen Belfast en Derry, die A6-grootpad, loop regstreeks deur die Sperrins-hartland. Die Glenshane-bergpas is op dié roete geleë

Landskapsvorm

Die Sperrins se yl bevolkte landskap met moerasgebiede en mere is deur gletsers gevorm en word geologies as 'n uitloper van die geplooide Kaledoniese bergreeks in Skotland beskou. Sawel Mountain (678 m bo seevlak) is die hoogste bergpiek in die reeks en die sewende hoogste in Noord-Ierland. 'n Ander piek, Carntogher (464 m), toring oor die Glenshane-bergpas wat deel uitmaak van die A6-grootpad tussen Belfast en Derry en vir moeilike weerstoestande in die wintermaande bekend staan.

Historiese erfenis

Vanaf die 18de tot in die 20ste eeu het baie inwoners van die Sperrins-streek op soek na 'n beter heenkome na oorsese lande soos die Verenigde State, Kanada, Australië en Groot-Brittanje geëmigreer. 'n Aantal plekke word met die families van bekende persoonlikhede soos Amerikaanse presidente verbind. Prehistoriese monumente en ander argeologiese vindplekke, voetslaanpaaie en natuurparke is eweneens gewilde toeristetrekpleisters. Buitelugaktiwiteite soos fietssport, staptoere, hengel, gholf en watersport is gewild by inheemses en besoekers.

In die laat 16de eeu was die plaaslike grawe van Tyrone en Tyrconnell, O'Neill en O'Donnell, die laaste Ierse leiers wat tydens die Kolonisasie van Ulster weerstand teen die Britte gebied het. Enkele Katolieke landeienaars het hul grond ook ná die grawe se vlug in 1607 behou, maar het dit uiteindelik as gevolg van die opstand in 1641 verloor.