Wikipedia

IUBN-rooilys: Verskil tussen weergawes

Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
Bygewerk
Lyn 1:
{{Bewaringstatus}}
Die '''IUBN Rooi Lys-rooilys van Bedreigde Spesies''' (ook bekend as die '''IUBN Rooi Lys''' of '''Rooidata Lys'''), geskepwat in [[1963]] geskep is, is die wêreld se mees omvattende inligtingsbron van die globalewêreldwye Bewaringstatus[[bewaringstatus]] van [[plant]]- en [[dier]][[spesie]]s. Die [[Internasionale Unie vir die Bewaring van die Natuur]] (IUBN) is die wêreldgesag aangaande die bewaringstatus van spesies.<ref name=Mrosovsky>Nature '''389''', 436 (2 Oktober 1997) [http://www.nature.com/nature/journal/v389/n6650/abs/389436a0.html]</ref>.▼
 
Die IUBN Rooi Lyslys is opgestel met presiese kriteria om die uitsterwingsrisiko van duisende spesies en subspesies te evalueer. Hierdie kriteria is relevant tot alle spesies en alle gebiede van die wêreld. Die mikpunt is om die dringendheid van bewaring oor te dra aan die publiek en beleidskeppers, so wel as die internasionale gemeenskap, om die uitwissing van spesies te probeer verhoed.▼
▲Die '''IUBN Rooi Lys van Bedreigde Spesies''' (ook bekend as die '''IUBN Rooi Lys''' of '''Rooidata Lys'''), geskep in [[1963]], is die wêreld se mees omvattende inligtingsbron van die globale Bewaringstatus van [[plant]]- en [[dier]][[spesie]]s. Die [[Internasionale Unie vir die Bewaring van die Natuur]] (IUBN) is die wêreldgesag aangaande die bewaringstatus van spesies<ref name=Mrosovsky>Nature '''389''', 436 (2 Oktober 1997) [http://www.nature.com/nature/journal/v389/n6650/abs/389436a0.html]</ref>.
 
▲Die IUBN Rooi Lys is opgestel met presiese kriteria om die uitsterwingsrisiko van duisende spesies en subspesies te evalueer. Hierdie kriteria is relevant tot alle spesies en alle gebiede van die wêreld. Die mikpunt is om die dringendheid van bewaring oor te dra aan die publiek en beleidskeppers, so wel as die internasionale gemeenskap, om die uitwissing van spesies te probeer verhoed.
 
== Kategorieë ==
[[Lêer:Status iucn2iucn3.3 NT1 af.svg|thumb|regslinks|300px|Aanduiding van status]]
<br><br><br><br><br><br><br>
 
* '''[[Uitsterwing|Uitgestorwe]]''' - 'n Takson is uitgestorwe as daar geen redelik twyfel bestaan dat die laaste individuele eksemplaarlede gesterf het nie.
* '''[[Uitgestorwe in die natuurwildernis]]''' - 'n Takson is uitgestorwe in die natuurwildernis as ditalle oorblywende lede sover bekend slegsin onderaanhouding verbouing, aangehouis of as 'n genaturaliseerde bevolking (of bevolkings) buite syhul vorigehistoriese verspreidingsgebiedhabitat aangetref word.
* '''[[Krities bedreigde spesie|Krities bedreig]]''' - 'n Takson is krities bedreig as die beste beskikbare getuienis daarop dui dat dithul aanoorlewing enigekwaai vandeur diesekere kriteriafaktore virbedreig kritiese bedreiging voldoenword en daarom beskou word dat dithulle 'n geweldigebaie hoë risiko loop om in die natuur uit te sterf.
* '''[[Bedreigde spesie|Bedreig]]''' - 'n Takson is bedreig as die beste beskikbare getuienis daarop dui dat dit aan enige van die kriteria vir bedreiging voldoen en daarom beskou word dat dit 'n baie hoë risiko loop om in die natuur uit te sterf.
* '''[[Kwesbare spesie|Kwesbaar]]''' - 'n Takson is krities bedreigkwesbaar as die beste beskikbare getuienis daarop dui dat dit aan enige van die kriteria vir kwesbaarheid voldoen en daarom beskou word dat dit 'n hoë risiko loop om in die natuur uit te sterf.
* '''Gevoelig[[Byna-bedreigde (virspesie|Byna bedreiging)bedreig]]''' - 'n Takson is nabyna aan bedreigingbedreig as dit teengevaar dieloop kriteriaom virin bedreigingdie beoordeelnabye istoekoms maaruit niete kwalifiseer vir Krities bedreigsterf, Bedreigmaar ofdie Kwesbaargevaar nie maargroot naby daaraangenoeg is omdat indit diereeds nabyeas toekomsKrities virbedreig, eenBedreig vanof dieKwesbaar kategorieëgeklassifiseer temoet kwalifiseerword nie.
* '''Van beskerming afhanklik''' is ’n ouer kategorie wat sedert 2001 nie meer bestaan nie. Spesies in dié kategorie val nou in die naby-bedreigde groep.
* '''[[Veilige spesie|Lae risiko/Veiligveilig]]''' - 'n Takson isval vanin minstedié sorgkategorie as ditsy teen die kriteriaomstandighede beoordeel is, maar dit nie kwalifiseer vir die groepe Krities bedreig, Bedreig of Kwesbaar nie. TaksaDit is taksa wat algemeen en volop voorkom behoort tot die kategorie.
* '''Onseker/Onbepaaldonbepaald''' - 'n Takson isse data is gebrekkig asen daar onvoldoendeis datanie bestaanvoldoende data om 'n direkte of indirekte beoordeling van die spesie se oorlewingsrisiko te maak nie.
* '''Nie geëvalueer nie''' - 'n takson se status is nie gevalueergeëvalueer nie as datasy daarvooromstandighede nog nie teen die kriteria vir bedreiging gevalueerbeoordeel is nie.
 
== Verwysings ==
Line 23 ⟶ 22:
 
== Eksterne skakels ==
* [http://www.iucn.org/about/work/programmes/species/red_list/index.cfm IUBN Rooi LysTuisblad van Bedreigdedie spesies tuisbladIUBN-rooilys]
 
{{Saadjie}}
Line 45 ⟶ 44:
[[et:IUCNi punane nimistu]]
[[eu:IUCNren Zerrenda Gorria]]
[[fa:سیاهه قرمز گونه‌هایگونههای در معرض خطر]]
[[fi:Punainen kirja]]
[[fr:Liste rouge de l'UICN]]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/wiki/IUBN-rooilys"