SpesBona

Argief
2009	2010	2011
2012	2013	2014
2015	2016	2017
2018	2019	2020
2021	2022	2023
2024
Hoe word 'n argief aangelê?

Grootmeesterredakteur
(18 jaar, 116 000+, global;
16 jaar, 71 000+, af.wp)

Sterrekunde en skoolkurrikulum

Dag Duolingo-vriend

Ek verbeel my jy't gesê jy het sterrekunde op skool gehad en dat dit steeds deel van jou stokperdjies is (21 September 2021)

Was daar aandklasse? Nee, hoekom ek dit vra is - kon julle met behulp van die sterrestand bepaal in watter tyd van die jaar julle jul bevind? Ook by watter ligging jy is? As 'n soort plaasvervanging vir 'n GPS as alle elektroniese stelsels tot niet sou gaan? Hoe ek dit insien: Planete en die maan skuif konstant, maar die "sterremuur" is so goed soos muurpapier beplak in 'n kamer wat as kalender dien: maak nie saak hoe jy jou draai nie, jy sal weet in watter tyd van die jaar jy min of meer is. Suidpunt (kontak) 05:40, 30 Desember 2024 (UTC)

@Suidpunt: goeienaand oftewel bonne soirée. ;) Lyk my jy geniet jou tyd op Duolingo ook. Duo sê vir my al sedert ses maande dat ek 'n streek van vyf weke het, met 674 dae se oefening!

Ja, ek het sterrekunde geneem op skool, maar dit was nie aandklasse nie. Dit was 'n Wahlfach en was deel van die gewone leerplan. Ons het twee keurvakke gehad, van graad sewe en graad nege af. In graad sewe het ek natuurwetenskappe en in graad nege sterrekunde gekies. Vandag dink ek maar ek moes Frans bo natuurwetenskappe gekies het, maar destyds het ek gedink Engels is genoeg (DOM!). My bykomende onderwys was chemie (benewens die gewone skoolvak), maar dit was ook nie aandklasse nie. My skooldag was net langer. Op 'n gewone dag was ons om 13.30 huis toe, maar met die ekstra skeikunde was my skooldag een keer die week (dit was altyd op 'n Woensdag) om 15.45 klaar. Ons sterrekunde-onderwyser was baie goed en dieselfde as ons geografie-onderwyser later. Hy het ons ingelig daar is nie "bo" of "onder" op 'n kaart nie, dit is noord of suid. Bo is op 'n berg en onder is aan die kus! Duitsland se kuslyn is nie bo nie, dit is onder, ons Alpe is bo.

Van sterrekunde onthou ek veral dat ons destyds nege planete gehad het, Pluto laat waai! Mein Vater erklärt mir jeden Sonntag unsere neun Planeten. Jy sien, ek het my skoolloopbaan in 2004 voltooi. Ons het ook die hemel bespreek en hoe om te oriënteer. Soek Polaris en jy sien onmiddellik die sterrebeeld Klein Beer. Dan weet jy ook waar noord (voor), wes (links), oos (regs) en suid (agter) is.

As jy jou die ruimte in 3D voorstel en hoe die aarde, die son en die planete om jou draai, sal jy ons kalender beter kan verstaan. Die aarde bepaal dag en nag (deur om sy eie as te draai en iets vir die Son te wys of te versteek), die maand die maan (die dae tussen nuwe maan, vol-, half- en weer nuwe maan [ongeveer]) en die son die jaar en seisoene (sonstilstand en Dag-en-nag-ewening: As die Noordelike Halfrond na die Son kyk, het ons in Duitsland somer, as die Suidelike Halfrond na die Son kyk, het julle in Suid-Afrika somer, daartussen beweeg die Son oor die ewenaar [lente/herfs]). Dit verstaan ek sedertdien heelwat beter. Jy sien, sterrekunde help beslis. Ek weet, wolke is 'n uitdaging. :)

Wat die skoolvakke betref begryp ek geskiedenis en aardrykskunde, sterrekunde en geografie, geografie en politiek, maar ook geskiedenis en politiek as vakke wat mekaar oorvleuel en noodsaaklik is om die ander vak beter te verstaan. Dink maar aan wiskunde en fisika, biologie en chemie, jy sal die tweede vakke nooit sonder die eerste vakke kan verstaan nie. Die ander werk dieselfde. In graad vyf was aardrykskunde, geskiedenis en Engels vanaf dag een my gunstelingvakke, sterrekunde en politiek as nog gunstelinge was net logies. Biologie en chemie het ek ook geniet, dit was baie interessante vakke. Kuns, musiek en sport was die teenoorgestelde, destyds het ek nie daarvan gehou nie. Maar kyk waaroor skryf ek nou langs geskiedenis, geografie en politiek? Veral sport! :D Watter sportsoorte in watter lande gewild is, kan jy ook uit die land se geskiedenis aflaai. Nie net tale het versprei nie, maar ook sportsoorte (op dieselfde manier). Groete. --  SpesBona 20:45, 30 Desember 2024 (UTC)

Dankie weer vir jou skrywe verlede jaar. Jammer ek antwoord amper 'n maand later.

Kyk, hoekom ek bogenoemde gevra het: ek het twee jaar gelede die eerste keer in my lewe besef: jy het 'n lopende, roterende kalender as jy soggens of saans by die venster uitkyk. As ek byvoorbeeld in die Ooste uitkyk om 05:00, so voor dagbreek, die son kom amper op, en ek sien die Skerpioen-sterrebeeld net so bokant die horison, dan weet ek dit is JANUARIE. Volgende jaar weer. En weer. En weer. Dit is waarom Vergilius in Boek 1 van die Georgica, vanaf vers 200 tot 260, so duidelik aan die ongeletterde Romeinse boere uitstippel: moenie julle steur aan die weer nie. KYK na die sterrestand! Dit was die boere se kalender.

Of so het ek gedink. Wat Vergilius net nie besef het nie - ek ook nie tot vanoggend nie - die diereriem skuif met één dier elke 2 000 jaar (🎵"This is the dawning of the age of Aquarius"🎵). Ek het gedag dit is vas.

Ek kan dit nie verwoord hoe bevry mens werklik voel nie - jy is nie afhanklik van 'n foon of GPS of Stellarium nie. En wat die Romeine (met die oorskuif van 'n maan- na 'n sonnejaar) en Egiptenare (met Sirius) jare geneem het, is vandag so 'n banale verskynsel. Want dit lyk my, die Romeine het alles volgens die maan probeer doen: "wanneer sien ons jou weer?" "Volgende volmaan". En volgens daardie volmaan het hulle later feestye en afkondigings van die pontifex probeer reël. Op papier. Later was daar 10 maande vasgestel. Ag, jy weet mos - 'n maand is nie volledig 30 dae nie. En elke maand wat verby gaan, gaan 'n dag verlore. Na 'n dekade of wat vier jy fees vir die godin van die somer, maar dit is nog snerpend koud van die winter. Want die sonnejaar wat die seisoene bepaal, bots met die maanjaar wat die stand van die maan bepaal.

Ek het nog net nie aan die nut van die planete gedink nie. Toe val dit my eergister by - eintlik is die stand van die planete 'n QR-kode van die jaartal. Want die planete is konstant aan die beweeg in hulle bane. En die kans dat Saturnus, Jupiter, Mars, Venus en Mercurius almal in presies dieselfde posisie sal verkeer soos gisteraand om 20:00, is... ek weet nie, dit kan duisende jare wees. (Onthou, ons moet nou dink soos die mense van daardie tyd wat slegs 7 hemelliggame gesien het, met Son en Maan by, vandaar ons weeksname wat uiteindelik 'n Germaanse sousie oorgekry het). Son-Maan-Mars-Mercurius-Jupiter-Venus-Saturnus. Waarom die astroloë besluit het dit moet in daardie volgorde wees, weet ek nie.

Al nut wat ek deesdae vir die maan insien, is die tyd van spring- en ebgety. Ek twyfel of jy hom vir tyd kan gebruik.

Ek het maar net probeer uitpluis wat die seevaarders sou gebruik; of mens sterrebeelde kan gebruik soos jy op land of op see wil reis en alle tegnologie stort in duie. Want selfs die kompas is onderworpe aan magnetiese deklinasie, met fatale gevolge. By ons het Nicolas-Louis de Lacaille eers in die 1750's die sterrekaarte geteken. Wat, tot dan, die sake regtig vir skeepsvaarders bemoeilik het. Suidpunt (kontak) 10:17, 23 Januarie 2025 (UTC)

@Suidpunt: As ek my so indink in die wêreld van 10 000 jaar gelede was "volgende volmaan" die mees presiese afspraak wat jy kon doen sonder enige papier of ander hulpmiddels. Almal sien die maan en hoe volmaan nader, dan weet jy presies wanneer twee mense weer ontmoet. Jy kan dit nie met enige ander hemelliggaam doen nie en jy benodig ook nie 'n kalender met 'n datum nie. Met die son kan jy 'n tyd byvoeg. "Wanneer die son op sy hoogste is (middag), dan ontmoet ons." Beweeg na die strand van sonsopkoms (ooste), daar vind jy my.

Die verskeie kalenderstelsels is baie interessant. Veral as jy "ons" Gregoriaanse kalender ('n sonkalender) met die Islamitiese kalender ('n maankalender) of die Joodse kalender ('n maansonkalender) vergelyk. Beide die Islamitiese en die Joodse kalender is korter as die Gregoriaanse kalender, maar die Joodse kalender gebruik skrikkeldae, waarvolgens Joodse feeste soos Pesach, Sjavuot en Chanoeka altyd in dieselfde seisoen as onderskeidelik Paasfees, Pinkster en Kersfees gehou word, terwyl Ramadan in enige seisoen kan val. Die afstand tussen Pesach en Sjavuot is dieselfde (sewe weke, oftewel 49 dae) as tussen Paasfees en Pinkster en die oorsprong daarvan. Beide Jode en Moslems stem saam dat 'n dag met sononder begin en nie op middernag nie.

Die Maja het waarskynlik die mees ingewikkelde kalenderstelsel gehad en dit sal interessant gewees het as hul samelewing vandag nog sou bestaan. Die opgewondenheid rondom 21 of 23 Desember 2012, waar die lang telling geëindig en volgens esoteriese kringe die aarde sou vergaan het, onthou ek nog baie goed. Maar soos ons weet het dit nooit gebeur nie. Daar is waarskynlik ook kringe wat dit van die huidige planetêre konstellasie verwag, maar eergister, toe ek na die planete gaan kyk het, was hulle nie in een lyn nie, maar almal wel sigbaar (d.w.s. bo die horison). Groete. --  SpesBona 19:00, 24 Januarie 2025 (UTC)

Voorspoedige 2025

Hi Sören! 'n Voorspoedige Nuwejaar word jou en jou familie toegewens!

Ek het vanoggend 'n rooi skakel op Sjabloon:Aktueel gevind, en wel by die woorde "Onlangs oorlede". Dit het my genoop om gou "Kategorie:Sterftes in 2025" te skep, wat die rooi skakel na blou verbeter het. Wou jou maar net laat weet, siende jy probleme met die oorgang na 2025 beleef het! Groete tuis, -- Aliwal2012 07:55, 1 Januarie 2025 (UTC)

Goeiemiddag Gert. Vir jou en jou geliefdes 'n voorspoedige nuwe jaar 2025 van my kant ook!

Baie dankie vir die blou verf van die skakel. Jy is reg, die oorgang na 'n nuwe jaar skep 'n klomp werk oornag. Maar dit is nie erg nie en ons doen dit graag. Groete. --  SpesBona 14:40, 1 Januarie 2025 (UTC)

Duitse verkiesing

Hi, ek wil maar net inloer en sê mooi stem môre :D Ek volg die Duitse verkiesing met 'n arendsoog. Laat dit goed gaan, Lefcentreright (kontak) 07:07, 22 Februarie 2025 (UTC)

@Lefcentreright: goeienaand, lyk my jy geniet jou tyd op die Engelse Wikipedia. Ek wonder altyd oor hul heen en weer in beide krieket- en rugbyartikels en struikel altyd met hulle sjablone vir elke liewe kleine ding op aarde. Von Barrierefreiheit überhaupt keine Spur! :D

Ja, ek sal môre my stem uitbring en ek weet ook vir watter party ek sal stem. Ek vrees maar net dat Duitsland daarna in Europa weereens nie beweeg nie en lekker slaap, terwyl dit nou belangriker as ooit tevore is om met Frankryk, Pole, Italië, Spanje, die Verenigde Koninkryk en al die ander EU- en NAVO-lede saam te werk. Parys het reeds baie keer hand uitgereik om met Berlyn saam te werk, maar ons ignoreer dit en huiwer. Ek het myself nog altyd as 'n Europeër beskou en ek hou van beide die Europese Unie en NAVO. Ek sal nooit my opgewondenheid vir die euro in 2002 en die groot EU-uitbreiding in 2004 vergeet nie! Europa moet nou verenig, daar is nie 'n ander keuse nie. Saam is ons sterk, alleen gaan ons agteruit. Dit is ook 'n punt hoekom ek lief is vir Skandinawië en die Baltiese lande, hulle reik hand uit en praat met een stem. Groete. --  SpesBona 20:20, 22 Februarie 2025 (UTC)

Hi, SpesBona. Ek is deesdae so besig in die "regte lewe" dat ek net nou en dan 'n wysiging op Wikipedia kan maak. Noudat die stof gaan lê het na die Duitse federale verkiesing, vind ek dit baie interessant dat daar so 'n duidelike verskil tussen Wes- en Oos-Duitsland is. In die Weste het die CDU oorheers, terwyl in die Ooste het die AfD oorheers. Dit gaan ook interessant wees om te sien watter koalisie gaan aan bewind kom. Dit gaan tienteen 'n CDU/SPD "grand" koalisie wees nadat die CSU Markus Söder die hand vir Die Groenes gewys het. Dit laat my dink aan laas jaar se verkiesing hier in SA toe die ANC hul meerderheid verloor het. Laat dit goed gaan, Lefcentreright (kontak) 12:27, 24 Februarie 2025 (UTC)

Goeienaand @Lefcentreright: Ons verkiesingsuitslag is ietwat soos verwag en ek is taamlik tevrede daarmee, behalwe vir die blou 20%. Dat die oorbodige Poetin-party BSW nie die 5% gehaal het nie, is 'n klein oorwinning vir my. Die FDP het homself in die been geskiet met die onttrekking uit die Ampel, hulle wou ook ná die vorige verkiesing nie regeer nie en het 'n beplande Jamaika-koalisie verwerp. Die verskil tussen Oos en Wes het sy oorsprong veral daarin, dat baie Oos-Duitsers meen/voel/dink of werklik tweedeklas-mense is. Volgens sommiges het die Duitse hereniging te vinnig verloop en baie mense was hul werk kwyt. Die vorige DDR-maatskappye kon na die val van die muur nie langer meeding nie en baie maatskappye het bankrot gespeel. Wie sê sosialisme werk? Dit was 'n groot omwenteling, maar ek onthou min van die vroeë 1990's, aangesien ek in 1990 skaars drie jaar oud was. Ek herinner die laat 1990's as 'n tyd van vryheid en het dit verskriklik geniet. Ek herinner veral die gevoel van opgewondenheid. Ek dink egter nie in kategorieë soos Oos/Wes nie, ek is 'n Europeër en wêreldburger. In die verlede het Oos-Duitsers veral vir Die Linke gestem, die opvolger van die DDR se SED, nou het hulle na verregs geskuif. Dit begin 'n probleem vir my word, aangesien ek in die openbaar nie meer kan sê of wys dat ek in beide Afrikaans en Suid-Afrika belangstel nie. Volgens hulle mag 'n Duitser slegs Duits praat en hulle is sterk gekant/krities teenoor immigrante. Jy sien, veral in gebiede waar daar baie min buitelanders is, het die bevolking die grootste probleem met hulle. Suid-Afrikaners wat in Duitsland bly het vir my reeds baie duidelik gesê dat my stad Königs Wusterhausen 'n no go-gebied vir "nieblankes" is! Die AfD is nou die grootste party in al die Oos-Duitse deelstate behalwe vir Potsdam. Volgens 'n Duitse hof mag ons amptelik na die AfD-lid Björn Höcke as 'n Nazi verwys. Sy slagspreuk Alles vir Deutschland was 'n SA-leuse. Die AfD is self vir verregses soos Marine Le Pen en Giorgia Meloni te regs. AfD-lede het oorlogsmisdade van die SS afgemaak as minder erg. Sê dit maar vir Franse of Italianers dat tussen 1939 en 1945 Duitsers nie oorlogsmisdade gepleeg het nie! Friedrich Merz het nou waarskynlik die laaste kans om 'n demokratiese/burgerlike koalisie te vorm. As hy misluk, gaan die AfD in 2029 die meerderheid haal en in Duitsland is weer Nazis aan bewind net soos ná 1933. Ou mense wat die ou Nazis beleef het, het ook die benoude gevoel dat dié bewind terugkom. Ek hou maar van die idee van 'n Kenia-koalisie (swart, rooi, groen), ook om die AfD 'n klap in die gesig te gee met 'n koalisie wat na 'n Afrikaland genoem is. Myns insiens het Markus Söder teen die verkeerde party geveg. Die Groenes is nie ons demokrate se vyand nie, dit is 'n ander party! Dit is nou interessant dat Suid-Afrika se regering net soos Duitsland nie op 'n staatsbegroting kon besluit nie. Dit was die rede vir die FDP se uitstap uit die regering en gister se verkiesing. Ek vrees maar net dat die MK en EFF aan bewind kom. Dit sal rampspoedige gevolge vir Suid-Afrika hê, net soos 'n AfD-regering in Duitsland. AfD en EFF het baie in gemeen, hulle soek net probleme, nie oplossings nie. Groete. --  SpesBona 20:00, 24 Februarie 2025 (UTC)

Dis vir my verskriklik dat jy vertel hoe aggressief die AfD is. Ek kan nie glo dat so 'n party in Duitsland bestaan nie, gegewe die historiese konteks en dat daardie party nog 10 miljoen stemme in die onlangse verkiesing verwerf het. Ek hoop Merz en al die ander politieke leiers nou besef wat op die spel is. Ook ek het op hoërskool geleer dat in 1990 het Wes-Duitsland vir Oos-Duitsland basies vreedsaam "geabsorbeer" (ek weet nie van 'n beter woord nie) en dit was dit, maar duidelik was dit nie dit nie. Ek hou duimvas dat die nuwe koalisie sal seëvier. Laat dit goed gaan, Lefcentreright (kontak) 21:02, 25 Februarie 2025 (UTC)

@Lefcentreright: van die AfD-lede toets ons vryheid van spraak elke liewe dag, net enkele van die bekendste voorbeelde:

• de:Maximilian Krah is die ou wat na die Waffen-SS se oorlogsmisdade in Italië as minder erg verwys het, in 'n Italiaanse koerant! Beide Giorgia Meloni en Marine Le Pen was baie kwaad en hulle het daarna hul samewerking met die AfD in die Europese parlement beëindig. Hy was tot nou toe in die Europese parlement en verskuif na die Duitse verkiesing na die Bundestag.
• de:Matthias Helferich het na homself as die "vriendelike gesig van Nasionaal-Sosialisme" verwys. Hy is ook 'n nuwe lid in die Bundestag.
• de:Petr Bystron was in Augustus 2018 in Suid-Afrika en het daar die verregse Suidlanders besoek vir skietoefeninge. Die Suidlanders berei hulleself voor op 'n "rasse-oorlog" in Suid-Afrika. Sy reiskoste is deur belastingsgeld betaal.
• de:Beatrix von Storch bagatelliseer NS-misdade en wou die son weens aardverwarming hof toe sleep.
• Björn Höcke mag ons, soos bo genoem, volgens 'n Duitse hof amptelik 'n fascis noem. Hy gebruik NS-taal en die SS-leuse Alles für Deutschland.
• de:Alexander Gauland het reeds baie jare gelede na die NS-bewind as "'n voël se ontlasting in die geskiedenis" (Vogelschiss) verwys. Die regering wou hy destyds jaag (Wir werden sie jagen!).
• de:Steffen Kotré het noue bande met verregses en Holocaust-ontkenners. Hy was herhaaldelik die kandidaat in my distrik!
• de:Stephan Brandner het die bekende Duitse publisis en voormalige adjunkpresident van die Joodse Sentrale Raad, Michel Friedman, herhaaldelik antisemities beledig.

Tydens die de:Wikipedia:Bundestagsprojekt 2020 moes ek onder andere met Kotré en Brandner aan hul Wikipedia-artikels werk en Von Storch het ook 'n verteenwoordiger gestuur, wat met my oor haar artikel gepraat het. Hulle het niks ontken nie en eerder my om die bos probeer lei. Ek het slegs onder IP aan hulle artikels gewysig omdat ek weet dat dit onmiddellik teruggerol word en ek wou ook nie hulle artikels onder my gebruikersnaam wysig nie. Dit klop nie met al die ander onderwerpe waaraan ek werk nie. Bystron het met 'n ander Wikipediaan oor sy reis na Suid-Afrika gepraat, ek moes alles hoor en was innerlik baie kwaad. Ek dink maar hierdie lys is genoeg vir nou en bewys genoeg van die AfD-lede wat nou almal in die Bundestag sit en 'n lekker salaris ontvang. Hulle kan nou in ons belangrikste parlement hulle menings met almal deel. Ek hou duimvas vir die nuwe Duitse regering en vrees maar net die volgende deelstaat- en algemene verkiesings. Groete. --  SpesBona 21:30, 26 Februarie 2025 (UTC)

Vlag van Suid-Korea

Baie geluk! Hierdie artikel is as voorbladartikel aangewys Vlag van Suid-Korea, ’n artikel waarby jy ’n groot bydrae gelewer het, is deur ’n gebruiker as ’n spogartikel geïdentifiseer en deur die gemeenskap tot voorbladartikel verkies. Dankie vir jou bydrae. Sien gerus Wikipedia:Voorbladartikel vir ons versameling spogartikels, of nomineer self ’n artikel vir voorbladstatus by Wikipedia:Kandidaatartikels vir voorblad.

Baie dankie vir jou versorging van hierdie interessante voorbladartikel Sören! Ek het 'n paar taalverbeterings aangebring soos: "in die middel", nie "op die middel" nie. Groete. -- Aliwal2012 05:33, 3 Maart 2025 (UTC)

Baie dankie vir jou taalverbeterings Gert! Ek kon sweer dat op 'n tydstip by 'n sportspan "in die middel van die trui" in "op die middel van die trui" verander is en ek sedertdien laasgenoemde gebruik, maar ek kon die wysiging nie opspoor nie. Lyk my ek moet daardie bewoording weer een-een terugverander in "in die middel van die trui". Dankie vir dié wenk. Groete. Groete. --  SpesBona 22:00, 3 Maart 2025 (UTC)

T20I-wêreldbeker 2024

Baie geluk! Hierdie artikel is as voorbladartikel aangewys T20I-wêreldbeker 2024, ’n artikel waarby jy ’n groot bydrae gelewer het, is deur ’n gebruiker as ’n spogartikel geïdentifiseer en deur die gemeenskap tot voorbladartikel verkies. Dankie vir jou bydrae. Sien gerus Wikipedia:Voorbladartikel vir ons versameling spogartikels, of nomineer self ’n artikel vir voorbladstatus by Wikipedia:Kandidaatartikels vir voorblad.

Baie dankie SpesBona en sterkte met jou perfeksionisme! -- Aliwal2012 06:26, 7 April 2025 (UTC)

@Aliwal2012: baie dankie! Entoesiasme en perfeksionisme hou my aan die gang. Groete. --  SpesBona 19:45, 7 April 2025 (UTC)