Ietermago: Verskil tussen weergawes

Ietermagogge is nagdiere en gebruik hulle goed ontwikkelde reuksintuig om insekte te vind.

 

Ietermagogge het reeds miljoene jare gelede voorgekom en was vroër meer wydverspreid as vandag. Ietermagogfossiele wat uit die [[Oligoseen]] en [[Mioseen]] dateer is in [[Europa]] gevind. Ook in Asië, waar die dier tans nog voorkom, is fossiele geving wat uit die [[Pleistoseen]] dateer.

 

In Afrika is daar slegs een [[fossiel]] gevind, moontlik dié van ''[[Suider-Afrikaanse ietermagog|Manis temminckii]]'', in die Nelsongrot naby [[Plettenbergbaai]]. Dié fossiel dateer uit die Laat-Pleistoseen.

 

Die verskillende spesies lyk baie op mekaar en verskil net bietjie in bou en lengte. Die algemene ietermagog het 'n langwerpige liggaam, met 'n rug, pote en stert wat met geelbruin, grysbruin of donkerbruin skubbe bedek is. Dié skubbe is gemaak van keratien (ook bekend as "horingstof"), dieselfde materiaal waarvan 'n mens se vingernaels en die kloue van [[viervoeter]]s gemaak is. 'n Pasgebore ietermago se skubbe is sag, maar verhard namate die dier ouer word. Die skubbe oorvleuel mekaar. Slegs die kop, keel, pens en binnekant van die pote is nie met skubbe bedek nie, maar met hare.

 

Die reuse-ietermagog is die grootste spesie, met 'n liggaam tussen 75 en 80 cm en 'n stert tussen 55 tot 65 cm.

 

Elke spesie het 'n spesifieke verspreidingsgebied en dié is dan ook soms aan die naam te sien, bv. die Indiese ietermagog (''Manis crassicaudata''), wat in [[Indië]] en [[Sri Lanka]] voorkom. Die Sjinese ietermagog, ''Manis pentadactyla'', op Formosa en in Suid-Sjina voor, terwyl die Maleise ietermagog, ''Manis javanica'', op die Maleise Skiereiland, in [[Birma]], Indo-Sjina, [[Laos]], [[Sumatra]] en [[Borneo]] aangetref word. Die Filippynse ietermagog, ''Manis culionensis'', kom op die [[Filippyne|Filippynse]] eilande Palawan en Culion voor.

 

Die ander vier spesies word almal in Afrika aangetref. Die [[Suider-Afrikaanse ietermagog]] (''Manis temminckii'') word in die ooste en suide van Afrika aangetref, van die Kaapland tot in [[Ethiopië]]. Die reuse-ietermagog verkies reënwoude en bewoon 'n streek wat langs die [[ewenaar]] strek, van Wes-Afrika tot in [[Oeganda]]. Die Suid-Afrikaans ietermagog en die reuse-ietermagog (''Manis gigantea'') is altwee grondbewoners, terwyl die ander twee Afrika-spesies boombewoners is. Die boom-ietermagog (''Manis tricuspis'') is 'n klein ietermagog wat in tropiese reënwoude aangetref word van [[Senegal]] tot Wes-[[Kenia]] en suid tot in [[Zambië]]. Die langstert-ietermagog (''Manis tetradactyla'') is ook 'n liefhebber van reënwoude en kom suid van die [[Sahara]] voor, maar nie so ver suid as die Suider-Afrikaanse ietermagog nie.

 

{{Commonskat|Pholidota}}

{{Wikispecies|Pholidota}}

* ''[[Maleise ietermagog|Manis javanica]]'', die Maleise ietermagog (Maleise Skiereiland, Birma, Indo-Sjina, Laos, Sumatra, Borneo en Java).

 

* ''Etimologiewoordeboek van Afrikaans''. Tegn. red.: G.J. van Wyk. Outeurs: A. E. Cloete, A. Jordaan, H.C. Liebenberg, H.J. Lubbe. 2003, Stellenbosch: WAT.

* [http://www.bbc.co.uk/nature/wildfacts/factfiles/621.shtml ''Giant pangolin''], by die BBC se ''Science and Nature''-webwerf.

 

[[Kategorie:Skubdiere]]

{{Link FA|ca}}