Egipte: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Wysigings deur 213.34.80.78 teruggerol na laaste weergawe deur Oesjaar |
Inligtingskas bygewerk |
||
Lyn 1:
{{Inligtingskas Land
|noem_naam = '''جمهورية مصر العربية'''<br />'''Ǧumhūriyyat Miṣr al-ʿArabiyyah'''
|volle_naam = '''Arabiese Republiek van Egipte'''
|algemene_naam = Egipte
|beeld_vlag = Flag of Egypt.svg
|beeld_wapen = Coat of arms of Egypt (Official).svg
|simbool_tipe = Wapen
|beeld_kaart = Location Egypt AU Africa.svg
|leuse =
|volkslied = ''[[Bilady, Bilady, Bilady]]''<br /><small>''([[Arabies]] vir: "My land, my land, my land")''</small><br /><center>[[Lêer:Bilady, Bilady, Bilady.ogg]]</center>
|
|hoofstad = [[Kaïro]]
{{Koördinate|30|2|N|31|13|O}}
|latd = 30
|latm = 2
|latNS = N
|longd = 31
|longm = 13
|
|grootste_stad = [[Kaïro]]
|regeringsvorm = Unitêre semi-presidensiële<br />grondwetlike [[republiek]]
|leiertitels = <br />• [[President]]<br />• [[Eerste Minister]]
|leiername = [[Abdel Fattah el-Sisi]]<br />[[Ibrahim Mahlab]]
|oppervlak_rang = 30<sup>ste</sup>
|oppervlak_grootte =
|oppervlak = 1 002 450
|oppervlakmi² = 387 048
|persent_water = 0,632
|bevolking_skatting = 86 502 500<ref name="popclock">{{en}} {{cite web |url=http://www.capmas.gov.eg/?lang=2 |title=Population Clock |date=27 April 2013 |publisher=Central Agency for Public Mobilization and Statistics |accessdate=1 Augustus 2014}}</ref>
|bevolking_skatting_jaar = 2014
|bevolking_rang = 15<sup>de</sup>
|bevolking_sensus = 72 798 000t<ref name="pop1882-2006">{{en}} {{cite web|title=Population in Censuses by Sex & Sex Ratio (1882–2006)|url=http://www.sis.gov.eg/newvr/egyptinfigures/Tables/1-%20%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%86/9.pdf|publisher=Egypt State Information Service}}</ref>
|bevolking_sensus_jaar = 2006
|bevolkingsdigtheid = 84
|bevolkingsdigtheidmi² = 218
|bevolkingsdigtheidrang = 126<sup>ste</sup>
|BBP_PPP = $576,350 miljard<ref name=imf2>{{en}} {{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2013/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=83&pr.y=14&sy=2010&ey=2013&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=469&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=|title=Egipte|publisher=[[Internasionale Monetêre Fonds]]|accessdate=1 Augustus 2014}}</ref>
|BBP_PPP_rang =
|BBP_PPP_jaar = 2014
|BBP_PPP_per_kapita = $6 714<ref name=imf2/>
|BBP_PPP_per_kapita_rang =
|
|
|BBP_jaar = 2014
|BBP_per_kapita = $3 213<ref name=imf2/>
|BBP_per_kapita_rang =
|onafhanklikheidstipe = Vorming
|onafhanklikheidsgebeure = • Unifikasie van Bo-<br />en Benede-Egipte<br />• Muhammad Ali<br />dinastie ingehuldig<br />• Onafhanklikheid van die<br />[[Verenigde Koninkryk]]<br />• Rewolusiedag<br />• Republiek verklaar<br />• Huidige grondwet
|onafhanklikheidsdatums = <br /><br /><br />ca. 3150 v.C.<ref>{{en}} {{cite book |last1=Goldschmidt |first1=Arthur |title=Modern Egypt: The Formation of a Nation-State |url=http://books.google.com/books?id=YmZyAAAAMAAJ&q=state |year=1988 |publisher=Westview Press |location=Boulder, CO |isbn=978-0-86531-182-4 |page=5}}</ref><ref name="USDept of State/Egypt">{{en}} {{cite web |url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/5309.htm |title=Background Note: Egypt |date=10 November 2010 |publisher=United States Department of State Bureau of Near Eastern Affairs |accessdate=1 Augustus 2014}}</ref><br /><br />[[9 Julie]] [[1805]]<ref name="Crabitès">{{en}} {{cite book |author=Pierre Crabitès |title=Ibrahim of Egypt |url=http://books.google.com/books?id=1NbCRckI3EoC&pg=PA1 |accessdate=10 February 2013 |year=1935 |publisher=Routledge |isbn=978-0-415-81121-7 |page=1}}</ref><br /><br />[[28 Februarie]] [[1922]]<br />[[23 Julie]] [[1952]]<br />[[18 Junie]] [[1953]]<br />[[18 Januarie]] [[2014]]
|MOI = {{daal}} 0,682<ref name="HDI">{{en}} {{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-summary-en.pdf |title=2014 Human Development Report Summary |date=2014 |accessdate=1 Augustus 2014 |publisher=United Nations Development Programme | pages=21–25}}</ref>
|MOI_rang = 110<sup>de</sup>
|MOI_jaar = 2013
|MOI_kategorie = {{kleur|#fc0|medium}}
|Gini = 30,8<ref>{{en}} {{cite web |url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/ |title=GINI index |publisher=[[Wêreldbank]] |accessdate=1 Augustus 2014}}</ref>
|Gini_rang =
|Gini_jaar = 2008
|Gini_kategorie = {{kleur|#fc0|medium}}
|geldeenheid = [[Egiptiese pond|Pond]]
|geldeenheid_kode = EGP
|land_kode = EG
|tydsone = OET
|utc_afwyking = [[UTC+02:00|+2]]
|tydsone_somer = OEST
|utc_afwyking_DST = [[UTC+03:00|+3]]
|internet_domein = [[.eg]], مصر.
|skakelkode = 20
|voetskrif =
}}
Die '''Arabiese Republiek van Egipte''' ([[Arabies]]: '''جمهورية مصر العربية''', '''Ǧumhūriyyat Miṣr al-ʿArabiyyah'''), algemeen bekend as '''Egipte''' ([[Arabies]]: مصر, ''Miṣr''), is 'n [[republiek]] hoofsaaklik in Noordoos-[[Afrika]] geleë, maar sluit ook die [[Sinaïwoestyn]] in Suidwes-[[Asië]] in.
[[Lêer:Kaart Egipte.png|thumb|links|Kaart wat Egipte vertoon]]
Egipte bedek 'n area van sowat 1 002 450 km². Die land is aangrensend tot [[Libië]] in die weste, [[Soedan]] in die suide en [[Israel]] in die noordooste en het kuslyne in die noorde en suide by die [[Middellandse See]] en die [[Rooi See]], onderskeidelik.
Die oorgrootte meerderheid van Egipte se 86,5 miljoen mense 2010) lewe minder as 'n kilometer weg van van die oewers van die [[Nylrivier]] (omtrent 40 000 km²), waar die enigste bewerkbare land voorkom. Groot dele van die land maak deel uit van die [[Sahara]]woestyn en is yl bevolk. Vandag is die meerderheid Egiptenaars verstedelik en is hoofsaaklik woonagtig in die [[hoofstad]], [[Kaïro]] (bevolking ongeveer 15,2 miljoen), en [[Alexandrië]] (bevolking ongeveer 3,3 miljoen).
Egipte spog met een van die oudste beskawings wat terug dateer tot in 3000 V.C. met landbou en handel wat goed gevestig was. Die land is veral bekend vir die massiewe [[piramide]]s wat opgerig is deur verskeie [[Farao]]'s.
== Landsnaam ==
* Die Oud-Egiptiese landsnaam ''Km.t'' beteken "Swart Land" en verwys na die vrugbare grond van die Nylvallei, 'n gebied wat met die "Rooi Land" van die aangrensende woestynstreke, die ''DSr.t'' kontrasteer. In die [[Kopties]]e taal het hierdie naam ontwikkel tot ''Kīmi'' of ''Kīmə'', en in Oud-Grieks uiteindelik tot ''Kymeía''.
* Die Arabiese term ''Miṣr'' - tans die amptelike landsnaam - is van Semitiese oorsprong. Hy is nou verwant aan die oorspronklike Assiriese skryfwyse ''Misir'' of ''Musur'', maar ook aan die [[Hebreeus]]e מִצְרַיִם (''Mizraim'' of ''Mitzráyim''). Dit beteken eenvoudig "land" of "staat" en het in sy historiese nouer betekenis aanvanklik na Benede-Egipte verwys. Later het dit 'n wyer betekenis gekry en die hele land - Bo- en Benede-Egipte - ingesluit. So het ook die latere Hebreeuse landsnaam as 'n tweevoudige term ontwikkel. In die Arabiese dialek van Egipte het ''Miṣr'' nogtans tot ''Maṣr'' ontwikkel. ''Maṣri'' beteken hier "Egipties", en die bynaam ''al-Masri'', wat dikwels voorkom, "die Egiptenaar".
* Die Afrikaanse en Europese terme (''Egipte'', ''Ägypten'', ''Egypt'', ''Égypt'', ''Egitto'' en ander) is almal van die Latynse ''Aegyptus'' en sodoende van die Oud-Griekse ''Αίγυπτος'' (''Aigyptos'') afgelei. Die Kopte beweer dat hulle die regstreekse nakomelinge van die antieke Egiptenare is. Van hulle naam is die Griekse ''Aigyptos'' afgelei, wat in Afrikaans as ''Egipte'' oorgeneem is. Volgens 'n algemeen aanvaarde teorie kan ''Aigyptos'' as 'n voortsetting van die Oud-Egiptiese term ''ḥwt-k3-ptḥ'' beskou word wat "Setel van die Siel van (die God) Ptah" beteken en na 'n tempel in Memphis verwys wat aan hierdie godheid gewy is.
* In die tydperk tussen 1958 en 1972 was Egipte saam met Sirië in 'n gemeenskaplike staat verenig, die [[Verenigde Arabiese Republiek]].
== Geskiedenis van Antieke Egipte ==
:''Hoofartikel [[Antieke Egipte]].''
== Verwysings ==
{{CommonsKategorie-inlyn|Egypt}}
{{Verwysings|2}}
{{Lande van Afrika}}
Line 79 ⟶ 94:
[[Kategorie:Egipte| ]]
[[Kategorie:Voormalige Britse kolonies]]
{{Link FA|sh}}
| |||