Hella Haasse: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Masjienvertaling van https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hella_Haasse&oldid=42591803
(Geen verskil)

Wysiging soos op 16:37, 1 Februarie 2015

'Hélène Serafia (Hella) Haasse' (Batavia, 2 Februarie 1918 - Amsterdam, 29 September 2011) was 'n Nederlandse skrywer, met as bekende titels onder andere Oeroeg (novelle, 1948), Het woud der verwachting (roman, 1949) en Heren van de Thee (roman, 1992). In 1983 is haar die P.C. Hooft-prys toegeken en in 2004 die Prijs der Nederlandse Letteren. Sy was een van die eerste Nederlandse skrywers wat haar werk in die buiteland aktief onder die aandag gebring het en is in die buiteland een van die mees geleesde Nederlandse skrywers.

Hella Haasse
Hella Haasse, 19 Julie 2007.
Gebore
Hélène Serafia Haasse

2 Februarie 1918
Sterf29 September 2011
BeroepSkrywer
Bekend virRomans
Webwerfhellahaasse.nl

Biografie

Haasse was 'n dogter van Willem Hendrik Haasse, wat boeke onder die skuilnaam W.H. van Eemlandt geskryf het, en die konsertpianiste Katharina Diehm Winzenhöhler.

Haasse het na 'n tweejarige verblyf (1920-1921) in Nederland die kleuterskool en Katolieke laerskool in Soerabaja, Nederlands-Indië bygewoon. In 1924 het sy na Europa teruggekeer omdat haar moeder in 'n sanatorium in Davos opgeneem is. Haasse het agtereenvolgens by haar ouma in Heemstede en in 'n kinderhuis in Baarn gewoon. In 1928 het die familie na Nederlands-Indië teruggekeer waar Haasse haar hoërskool doorgeloop het. Daarna verhuis hulle in 1938 na Nederland om Skandinawiese taal- en letterkunde te gaan studeer. In 1941 stop Haasse met haar studie en begin hulle met 'n opleiding aan die Amsterdamse Toneelschool. Op 18 Februarie 1944 trou sy met Jan van Lelyveld (1918-2008), wie sy in 1939 leer ken het by Propria Cures en beëindig haar toneelloopbaan. Sy het nietemin kabarettekste bly skryf, onder andere vir Wim Sonneveld. Haasse en Van Lelyveld het tussen 1944 en 1951 drie dogters in die lewe gebring. Die oudste, Chrisje, is in 1947 oorlede. In 1981 verhuis Haasse met haar man na Frankryk.

Hella Haasse is te Amsterdam na 'n kort siekbed op Donderdag 29 September 2011 op die ouderdom van 93 jaar oorlede.[1]

Werk

'n Aantal van Haasse se boeke het die lewe in Nederlands-Indië as onderwerp, so ook die roman Oeroeg, haar deurbraak, wat ook vir die veldtog "Nederland Leest" in 2009 gekies is, en ook haar allergrootste suksesroman in Nederland: Heren van de Thee.

Oor haar boek Bij de Les = Schoolplaten van Nederlands Indië, oor veertig skoolboekillustrasies, haal sy herinneringe uit Indië op. Oor haar verblyf daar skryf sy die volgende: Die hawe-illustrasie (in Indië) is, soos baie ander in Bij de les, gemaak deur Frits van Bemmel. Hella Haasse noem die illustrasies wat sy ingesamel het vir Bij de les nie in die eerste instansie nostalgies nie. Sy skryf: "Ek kan nie onthou dat ek hulle ooit gesien het nie in die skole in Batavia, Buitenzorg en Bandoeng, waar ek as kind in die jare twintig en dertig van die vorige eeu gewoon het. Illustratief is die plaat Achtererf, waar agter in die tuin 'n wasgoedlyn met daaragter 'n heining geteken is". "Was Frits van Bemmel self ooit 'n 'Indiese' kind?" vra Haasse op die bladsy langs die illustrasie af. "Sy 'Achtererf' sou jy eerder in Blaricum of Doorn of in 'n ander dorp verwag".

Daarbenewens het sy 'n paar historiese romans geskryf, waarvan die bekendste Het woud der verwagting is. Met Schaduwbeeld het sy die min of meer vergete baron Joan Derk van der Capellen tot den Pol weer tot lewe gebring.

Die karakters in haar boeke kom sy nog dikwels teë in haar drome, sê sy. "Ek het 'n hele familie vir myself geskep waar ek nog dikwels aan dink (...) jy raak hulle nooit kwyt nie".

In die noordelike lente van 2007 ontdek Hella Haasse by haar huis ou koerantestukke met 'n avontuurroman, Sterrenjacht , wat sy in 1949 geskryf en wat in 1950 as feuilleton in Het Parool onder die skuilnaam "CJ van der Sevensterre" verskyn het. Tot 2007 was dit nie bekend dat Haasse agter hierdie pseudoniem geskuil het nie. [2]

Kort na die verskyning van die boek Sterrenjacht in Junie 2007 is bekend gemaak dat asteroïde 10250 die naam Hellahaasse kry. Die asteroïde is ontdek deur sterrekundiges uit Leiden en is daarom toegelaat daarom die naam bepaal. Asteroïde (10250) Hellahaasse het 'n deursnee van ongeveer 4 km en voltooi in 3,57 jaar 'n volledige omloop rondom die son. Die gemiddelde afstand tot die son beloop 350 miljoen km.

Hella Haasse-museum

Hella Haasse het 'n eie virtuele museum op die internet. Op 5 Februarie 2008, drie dae na haar negentigste verjaardag, het sy die museum tydens 'n feestelike vergadering vir genooide gaste geopen deur via die intik van 'n wagwoord as eerste aan te teken.

Die museum maak die persoonlike argief van Haasse openbaar. Benewens haar eie dokumente, soos familiefoto's, briewe en dagboek, word in die museum ook boekfragmente, onderhoude en dokumentêres gehuisves.

Die skrywer, hoewel digibeet, het nie soos haar generasiegenoot, Nobelpryswenner Doris Lessing, oor die internet as een groot hol vat sonder wesenlike inligting gepraat nie. Haasse beskou die ontlesing as 'n tydelike gebeurtenis. Daarby het hulle nog mee dat mense weer sal ontdek hoe belangrik en onmisbaar dit is om te lees.

Pryse en toekennings

Bibliografie

  • 1944 - 50 jaar Scheepsbouw (toneelstuk saam met Clinge Doorenbos)
  • 1945 - Stroomversnelling (gedigte)
  • 1947 - Kleren maken de vrouw
  • 1948 - Oeroeg (boekeweekgeskenk, verfilm in 1993)
  • 1949 - Het woud der verwachting. Het leven van Charles van Orléans (roman)
  • 1950 - Sterrenjacht (feuilleton in Het Parool, onder pseudoniem van C.J. van der Sevensterre[2])
  • 1950 - De verborgen bron (roman)
  • 1952 - De scharlaken stad (roman)
  • 1954 - Zelfportret als legkaart (outobiografie)
  • 1957 - De ingewijden (roman)
  • 1957 - De Vijfde Trede (boek van haar vader voltooi deur Hella Haasse)
  • 1959 - Dat weet ik zelf niet (boekeweekgeskenk)
  • 1959 - Een kom water, een test vuur (essays)
  • 1960 - Cider voor arme mensen (roman)
  • 1962 - De meermin (roman)
  • 1963 - Een draad in het donker (toneelstuk)
  • 1966 - Een nieuwer testament (roman)
  • 1967 - Persoonsbewijs (outobiografie)
  • 1968 - De tuinen van Bomarzo (essays)[3]
  • 1970 - Krassen op een rots. Notities bij een reis op Java (essays)
  • 1970 - Tweemaal Vestdijk (essays)
  • 1971 - Huurders en onderhuurders (roman)
  • 1972 - Zelfstandig, bijvoeglijk (essays)
  • 1973 - De Meester van de Neerdaling (verhalen)
  • 1976 - Een gevaarlijke verhouding of Daal-en-Bergse brieven (roman)
  • 1978 - Mevrouw Bentinck of Onverenigbaarheid van karakter (roman)
  • 1981 - De groten der aarde of Bentinck tegen Bentinck (roman)
  • 1983 - De wegen der verbeelding (roman)
  • 1984 - Vandaag schrijven over gisteren (lesing)
  • 1985 - Bladspiegel, een keuze uit de essays
  • 1986 - Berichten van het Blauwe Huis (roman)
  • 1986 - De lage landen en het platte vlak (lesing)
  • 1987 - Kwaliteit, een verkenning (essay)
  • 1988 - Naar haar eigen beeld (lesing)
  • 1989 - Schaduwbeeld of Het geheim van Appeltern (roman)
  • 1991 - De tijd een droom of Henri-René Lenormand en Nederland (lesing)
  • 1992 - Heren van de Thee (roman)
  • 1993 - Een handvol achtergrond. Parang Sawat (outobiografiese tekste)
  • 1994 - Transit (boekeweekgeskenk)
  • 1995 - Overeenkomstig en onvergelijkbaar (lesing)
  • 1996 - Toen ik schoolging
  • 1996 - Ogenblikken in Valois (essays)
  • 1996 - Uitgesproken opgeschreven. Essays over achttiende-eeuwse vrouwen, een bosgezicht, verlichte geesten, vorstenlot, satire, de pers en Vestdijks avondrood
  • 1997 - Zwanen schieten (roman)
  • 2000 - Lezen achter de letters (essays)
  • 2000 - Fenrir: een lang weekend in de Ardennen
  • 2002 - Sleuteloog, (roman), wenboek NS-Publieksprijs 2003
  • 2003 - Het dieptelood van de herinnering (outobiografiese tekste)
  • 2004 - Oeroeg - een begin (faksimilee-uitgawe ter geleendheid van die Prijs der Nederlandse Letteren, inklusief die skoolopstel 'De tovervogel')
  • 2005 - Over en weer (verhale)
  • 2006 - Het tuinhuis (verhale)
  • 2006 - Een kruik uit Arelate (slegs beskikbaar as potgooi[4])
  • 2007 - Sterrenjacht (feuilleton, in 1950 in Het Parool gepubliseer)[2]
  • 2007 - De handboog der verbeelding / Arjan Peters in gesprek met Hella S. Haasse (onderhoude)
  • 2008 - Uitzicht (essays, portrette, en beskouinge)
  • 2011 - Lidah boeaja (reeks Literaire Juweeltjes)
  • 2012 - Maanlicht

Verwysings

  1. http://www.hellahaasse.nl/web/Artikelpagina/Schrijfster-Hella-S.-Haasse-overleden-1.htm
  2. 2,0 2,1 2,2 Hella Haase ontdekt onbekende roman, de Volkskrant, 16 Maart 2007.
  3. Die boek gaan o.a. oor die beroemde Tuine van Bomarzo met die groteske beelde na 'n ontwerp van o.a. Pirro Ligorio.
  4. Af te laai op Radioboek

Sien ook

Eksterne skakels

Oor Hella Haasse

  • Margot Dijkgraaf: 'Hella Serafina Haasse (Levensbericht)'. In: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden, 2012-2013, pag. 62-77

Literatuur