Rachel Isabella Steyn: Verskil tussen weergawes

| godsdiens = Christelik

| huweliksmaat = Pres. [[M.T. Steyn]]

| webwerf =

| handtekening = Handtekening RI Steyn.svg

}}

 

 

 

Steyn was die dogter van ds. [[Colin McKenzie Fraser]], leraar van die [[NG gemeente Philippolis]] van 1863 tot 1907, en ’n kleindogter van ds. [[Colin Fraser]], tweede leraar van die [[NG gemeente Beaufort-Wes]] van 1824 tot 1862. Hy was een van die eerste [[Skotse predikante in die NG Kerk|Skotse predikante]] wat in die 19de eeu na Suid-Afrika gekom het om die tekort aan leraars in die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk|NG Kerk]] te verlig en goewerneur lord [[Charles Somerset]] se poging aan te help om die Hollandse bevolking te verengels. Haar oom was sir [[John Fraser]], voorsitter van die Vrystaatse Volksraad, verloorder in die Vrystaatse presidentsverkiesing van 1896 waarin M.T. Steyn verkies is, en van [[Uniewording]] in 1910 tot 1920 ’n senator vir die [[Suid-Afrikaanse Party]]. Tibbie Steyn was aan sowel moeders- as vaderskant van Skotse herkoms en het in die [[pastorie]] op [[Philippolis]] grootgeword. Haar lewe lank was sy ’n toegewyde Christin.<!-- dis die vroulike vorm van die manlike Christen -->

 

 

 

Hulle kinders was dr. [[Colin Steyn]], ’n politikus, kabinetsminister en regsgeleerde; Hannah, wat getrou het met Everard Fichardt, advokaat en skrywer; [[Gladys Steyn]], wat in 1922 die eerste vroulike advokaat in Suid-Afrika geword het<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1989/09/27/17/8.html ''Die Burger'', 27 September 1989]</ref>; Isabella (Tibbie), wat getrou het met dr. [[N.J. van der Merwe]], haar pa se biograaf, en ná sy dood dr. C.F. Visser, en wat ’n senator geword het wat die [[Vrystaat]] vir die [[Nasionale Party]] verteenwoordig het; en Emeline (Emmie), wat getrou het met dr. J.S. du Toit, ’n vooraanstaande oftalmoloog.

 

Tibbie Steyn hervat haar openbare loopbaan in 1907 as voorsitter van die pasgestigte vroueliga, die Oranje-Vrouevereniging. Op [[16 Desember]] [[1913]] onthul sy die [[Vrouemonument]] in [[Bloemfontein]] namens [[Emily Hobhouse]], wat spesiaal van Engeland af gekom het vir geleentheid, maar te siek was om verder as [[Beaufort-Wes]] te reis. Twintig duisend mense het die onthulling bygewoon, onder wie oudpres. [[M.T. Steyn]], wie se gesondheid ook nie meer na wense was nie<ref>[http://greybom.blogspot.com/2008/02/onthulling-van-die-vrouemonument.html Die Greybom.]</ref>

 

Ná haar man se dood ([[28 November]] [[1916]]) het sy haar toenemend met die strewe van die Afrikaners vereenselwig en op haar eie sagte manier groot invloed uitgeoefen. Uit dankbaarheid vir wat [[Emily Hobhouse]] tydens die [[Anglo-Boereoorlog]] vir die Boerevolk beteken het, het Steyn die leiding geneem om reëlings te tref vir haar aftrede. Sonder Hobhouse se medewete het Steyn in 1921 die bedrag van £2&nbsp;300 deur middel van halfkroon-kollektelyste ingesamel. Dit is aan Hobhouse gestuur met die uitdruklike versoek dat sy ’n huisie iewers aan die kus van [[Cornwall]], waar sy so graag wou wees, moes koop. Hobhouse se geldnood was sodanig dat sy selfs sonder die basiese moes klaarkom en dit glad nie sou kon oorweeg om ’n huis te koop nie. In ’n bedankingsbrief in Mei 1921 skryf sy haar eerste gedagte was om geen geskenk te aanvaar nie of om dan die geld aan die een of ander openbare saak te skenk. "Maar nadat ek u brief gelees en nogeens gelees het, het ek besluit om u geskenk te aanvaar in dieselfde eenvoudige en liefdevolle wyse waarop dit aan my gestuur is".<ref>[http://zar.co.za/hobhouse.htm Biografieë van besondere Suid-Afrikaners, Emily Hobhouse].</ref>

 

 

Volgens Van Schoor is die kroon op ’n leeftyd van "waardigheid, selfloosheid, verdraagsaamheid en diens" gekroon toe sy in 1948 gekies is om Suid-Afrika te verteenwoordig by die goue jubileum van koningin [[Wilhelmina van Nederland]]. Steyn is aan die voet van die [[Vrouemonument]] begrawe tydens ’n staatsbegrafnis<ref>[http://ancestry24.com/state-funerals/ Ancestry24.com]</ref>

 

Met die viering van die [[NG gemeente Beaufort-Wes]] se 125ste bestaansjaar het Tibbie Steyn ’n spesiale boodskap vir die gemeente se gedenkboek geskryf:

 

<blockquote>

 

 

Onze Rust,

</blockquote>

 

Tibbie Steyn het nie haar eie lewensverhaal neergeskryf nie, maar met die jare het daar al heelwat boeke deels en geheel en al oor haar lewe die lig gesien. [[Anna de Villiers]] beskryf in haar ''Vrouegalery'' (Nasionale Boekhandel, 1962) die lewe en werk van ’n aantal groot vroue in [[Suid-Afrika]], onder meer [[Maria van Riebeeck]], lady [[Anne Barnard]], [[Marie Koopmans-De Wet]], [[Olive Schreiner]], [[Emily Hobhouse]] en Rachel Isabella Steyn, wat sy ook ’n "volksmoeder" noem.

 

 

{{Verwysings}}

 

* Van Schoor, M.C.E. 1974. STEYN, Rachel Isabella. Potgieter, D.J. (hoofred.) 1974. ''[[Standard Encyclopaedia of Southern Africa]]''. Cape Town: Nasou Limited.

 

 

[[Kategorie:Vrystaat]]