Ndebele (stam): Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Bronne bygevoeg |
|||
Lyn 32:
Daarna het die eerste Anglo-Boereoorlog plaasgevind. Na afloop daarvan en wel op 3 Augustus 1881 het die strydendes die Konvensie van Pretoria onderteken. Ingevolge artikel 21 sou ʼn lokasiekommissie in die lewe geroep word. Artikel 22 het gelui: "The Native Location Commission will reserve to the native tribes of the State such locations as they may be fairly and equitably entitled to, due regard being had to the actual occupation of such tribes… "<ref>Sien <nowiki>http://www.sahistory.org.za</nowiki></ref> Ingevolge artikel 23 moes Sekhukhune vrygelaat word. Hy is vrygelaat en hy het na sy hoofstat naby die sameloop van die Olifants- en Steelpoortrivier teruggekeer.
Die lokasiekommissie is eindelik opgestel. Dit het bestaan uit generaal [[Piet Joubert]], mnr Hudson, die Britse Resident, en ʼn addisionele lid. Hulle het besluit om te begin deur ʼn lokasie vir die Mapoggers uit te meet. Op 1 September 1882 het Joubert aan Nyabela geskryf dat die kommissie hom binnekort sou besoek om ʼn lokasie vir hom uit te meet. Nyabela is aangesê om die kommissie op Stoffberg se plaas te ontmoet. Hy het geweier om dit te doen en die kommissie het geweier om Nyabela in sy hoofstat te ontmoet. Die kommissie het toe besluit om na Pretoria terug te keer.<ref>Van Jaarsveld, supra, pp. 187-9</ref>
Intussen, op 13 Augustus 1882, het ondersteuners van Mampuru vir Sekhukhune vermoor. Joubert het besluit om al die kommando's van die ZAR op te roep om Mampuru te arresteer. Toe die kommando's Nyabela se hoofstat nader, het Joubert besluit om eers met Nyabela af te reken. Die Mapochoorlog het in November 1882 begin. Tydens die oorlog het Mampuru by Nyabela gaan skuil. Die oorlog het 8 maande geduur totdat Nyabela vir Mampuru uitgelewer en self oorgegee het. Beide is Pretoria toe geneem vir verhoor. Mampuru is tereggestel en Nyabela is in die tronk gestop. Sommige van Nyabela se hoofmanne het 7 jaar gekry.<ref>H.P. van Coller, ''Mampoer in die stryd om die Bapedi-troon (Die Mapochoorlog, 1882-3,'' M.A. verhandeling, U.P., 1941; Van Jaarsveld, supra.</ref>
== Vandag ==
| |||