Bulgarye: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k + skakels
Lyn 20:
|grootste_stad = [[Sofia]]
|regeringsvorm = Unitêre parlementere<br />[[republiek]]
|leiertitels = <br />• [[President]]<br />• [[Eerste Ministerminister]]
|leiername = [[Rosen Plefneljef]]<br />[[Boyko Borisof]]
|oppervlak_rang = 105<sup>de</sup>
Lyn 138:
Ná die dood van Iwan Asen II in [[1241]] het die Bulgaarse Ryk begin verbrokkel. Kleiner deelstate is gevorm.
 
Die [[Ottomaanse Ryk]], wat destyds in Klein-Asië tot 'n groot moondheid ontwikkel het, het sy kans waargeneem. Turkse leërs het die gebied binnegeval en een deelstaat na die ander verower. Die hoofstad Tirnovo is in 1393 deur die [[Turke]] ingeneem, en Bulgarye het vyf eeue lank onder Turkse bewind gebly. As Ottomaanse provinsie is die land nou Roemelië genoem, en Sofia het as regeringsetel van 'n Turkse stadhouder (''beglerbeg'') gedien.
 
Die Bulgare het verskeie kere in opstand teen die Turkse bewindhebbers gekom, maar kon die Ottomaanse juk nooit afskud nie. Die kloosters, veral [[Rilaklooster|Rila]], het tydens die Turkse heerskappy as geestelike, kulturele en godsdienstige sentrums gedien waar die Bulgaarse taal, kultuur, tradisies en nasionale identiteit steeds met trots bewaar is. Die kloosters het ook 'n belangrike rol by die ontwikkeling van die nasionale bewussyn van Bulgarye en gewapende opstande gespeel.
Lyn 202:
Meer as 85 persent van die bevolking is etniese [[Bulgare]]. Die Turke is met sowat tien persent die grootste etniese minderheid in Bulgarye, alhoewel Bulgare en Turke nie altyd duidelik van mekaar onderskei kan word nie. Baie Islamse Bulgare, waaronder die Pomake in die Rhodope-berggebiede, beskou hulself as Turke. As gevolg van die twee Balkanoorloë en die Bulgariseringsbeleid van die Kommunistiese Party in die jare 1950, 1969 en 1981 het honderdduisende Turke na Turkye geëmigreer. Ook baie Joodse burgers het ná die [[Tweede Wêreldoorlog]] 'n nuwe heenkome in [[Israel]] gevind. Weens die moelike ekonomiese situasie in die land het ook honderdduisende Bulgare die land sedert die negentigerjare verlaat. Daarnaas het die lae geboortekoers die bevolking van Bulgarye van sowat 8,8 miljoen in 1980 tot 8,4 miljoen in 1995 en 7,4 miljoen in 2011 laat krimp.
 
Ander belangrike minderhede sluit [[Roma]] (4,6 persent, volgens ander skattings 750&nbsp;000<ref>''Der Fischer Weltalmanach 2008''. Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag 2007, bl. 94</ref>), [[Russe]], [[Armeniërs]], [[Roemene]], [[Grieke]] en Walagyers in.
 
Die meerderheid van die bevolking (85 persent) is [[Bulgaars-Ortodokse Kerk|Bulgaars-Ortodokse Christene]]. Die grootste godsdienstige minderhede is Moslems[[Moslem]]s (13,1 persent), [[Rooms-Katolieke Kerk|Rooms-Katolieke]], [[Protestantisme|Protestante]] en [[Jode]].
 
Bulgaars is die amptelike taal van Bulgarye. Saam met Serwokroaties[[Serwo-Kroaties]], [[Macedonies|Masedonies]] en [[Sloweens]] behoort Bulgaars tot die Suid-Slawiese groep van tale, maar net Bulgaars en Masedonies is nou verwant. Albei tale word deur nie-Slawiese, veral Roemeense[[Roemeens]]e, Albaanse[[Albanees|Albanese]], Griekse[[Grieks]]e en Turkse[[Turks]]e invloede, gekenmerk en verskil nou duidelik van die ander Slawiese tale. Die hoofdialekte van Bulgaars is Wes- en Oos-Bulgaars, waarby die laasgenoemde die basis vir die huidige standaardtaal gevorm het. Bulgaars word met die Kirilliese[[Cyrilliese skrifalfabet]] geskrywe.
 
Masedonies word in Bulgarye dikwels as 'n Bulgaarse dialek beskou; gevolglik is daar byna geen onderwys in dié taal nie. Turks is wél toegelaat as 'n skoolvak, maar mag sedert die amptelike Bulgariseringsveldtogte van die tagtigerjare nie meer as onderwystaal gebruik word nie.
Lyn 279:
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|Bulgaria|Bulgarye}}
* {{en}} {{Wikivoyage|Bulgaria|Bulgarye}}
* [[wikisource:Essential History of Bulgaria in Seven Pages|Essential History of Bulgaria in Seven Pages]]
* [http://www.guide-bulgaria.com/ Guide to Bulgaria]