Baltiese lande: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k + Commons & Navigasie |
k + skakels |
||
Lyn 25:
In die tydperk tussen die wêreldoorloë het Litaue, Letland en Estland onafhanklike republieke gevorm. In 1939 het die Duitsland van [[Hitler]] en die Rusland van Stalin die Ribbentrop-Molotov verdrag gesluit wat die drie republieke uitgelewer het aan 'n Russiese besetting. Politieke marionette van Sowjet-Rusland het die aansluiting van al drie Baltiese lande as outonome Sosialistiese Sowjetrepublieke en 'n vinnige sowjetisering van die Baltiese ekonomieë beheer.
Ná die Duitse aanval op die Sowjetunie is die Baltiese lande deur die Duitse Weermag beset en het baie Balte saamgewerk met die [[Duitsers]]. Ná die Sowjet-Russiese oorwinning het honderdduisende inwoners na Westerse lande gevlug. In die dekades ná die [[Tweede Wêreldoorlog]] het talle Russe hulle in die Baltiese Sowjetrepublieke gevestig. Terwyl die Litause Politburo reeds in die vyftigerjare 'n beperking op die immigrasie van nie-Litause burgers geplaas het, was Estland en Letland aan 'n relatief sterk russifisering blootgestel.
== Etimologie ==
Lyn 32:
Die eerste historiese dokument, waarin die term ''Balties'' gebruik word, is 'n Latyns-geskrewe kroniek wat deur die 11de eeuse Duitse geskiedskrywer Adam von Bremen saamgestel is. Hy verwys daarin na die ''Mare Balticum'' (Baltiese of [[Oossee]]). Geskiedkundiges is nie eens oor die oorsprong van die term nie. Dit is moontlik afgelei van die Deense woord vir gordel, ''belte'', en het blykbaar na die gordelagtige vorm van die Oossee verwys. 'n Ander hipotese beweer dat dit moontlik van die Pruisiese woord vir 'n landgebonde baai, ''balt'', afgelei kan wees. Aanhangers van 'n derde teorie voer aan dat dit van die Litause woord ''baltas'' ("wit") afgelei sou wees - 'n verwysing na die wit, onstuimige see.<ref>[http://www.visitlithuania.net/travelportal/cgi/dir.cgi?dir=84 ''Visit Lithuania: Facts about Lithuania'']</ref>
In Duitsland het die term ''Baltikum'' eers vanaf die middel van die 19de eeu algemeen gebruiklik geword. Die Baltiese lande was destyds nog Russiese Oossee-provinsies wat in politieke, ekonomiese en kulture oorsig deur sowat 350 adellike Duitse families oorheers is. Dit was juis [[Baltiese Duitsers]] wat na hulleself vanaf die laat 19de eeu as ''Balte'' verwys het, terwyl die inheemse Estniese, Letlandse en Litause bevolking hierdie aanvanklik nouliks gebruik het. Die drie lande het immers nie 'n gemeenskaplike geskiedenis gedeel nie - Este en [[Letlanders]] is wél eeue lank deur Baltiese Duitsers oorheers en het gedurende die Reformasie Evangelies-Lutherse Protestante geword.
Maar eerder as om onderlinge betrekkinge met Letland te handhaaf, het Estland reeds sedert die Romantiese tydperk van die 19de eeu die "Soome sild" of "Brug met Finland" uitgebou. Bande met dié noordelike buurland is steeds nouer as dié met Letland of Litaue.
| |||