Paleis van Whitehall: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
+ Koördinate
Lyn 1:
[[BeeldLêer:The Old Palace of Whitehall by Hendrik Danckerts.jpg|thumbduimnael|300px|Die Paleis van Whitehall vanuit die weste gesien (c. 1675, Hendrick Danckerts).]]
[[BeeldLêer:Ingo Jones plan for a new palace at Whitehall 1638.jpg|thumbduimnael|300px|’n Plan uit 1638 deur Inigo Jones vir ’n nuwe paleis op die terrein wat nooit gebou is nie.]]
 
Die '''Paleis van Whitehall''' ([[Engels]]: ''Palace of Whitehall'') of '''White Hall''') was die hoofwoning van die [[Engeland|Engelse]] konings in [[Londen]] van 1530 tot 1698, toe alles behalwe die banketsaal afgebrand het. Voor die brand was dit die grootste paleis in [[Europa]] – met meer as 1&nbsp;500 kamers was dit groter as die [[Vatikaan]] en Paleis van [[Versailles]].<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/politics97/diana/whitehall.html |title=Whitehall |publisher=BBC |date= |accessdate=15 Augustus 2012}}</ref> Die naam van die pad waaraan baie van die Britse regering se administratiewe geboue geleë is, kry sy naam van dié paleis.
 
== Geskiedenis ==
Teen die 13de eeu het die [[Paleis van Westminster]] die regeringsetel geword in England, en dit was sedert 1049 die hoofwoning van die monarg. Die omringende gebied het baie gewild en duur geword en die aartsbiskop van York, Walter de Grey, het kort ná 1240 ’n eiendom in die gebied gekoop wat hy '''York Place''' genoem het.
 
[[Eduard I van Engeland|Koning Eduard I]] het dikwels in dié huis gebly terwyl restourasiewerk aan Westminster gedoen is en hy het die gebou laat vergroot om sy gevolg te huisves. York Place is in die 15de eeu herbou en so deur [[Thomas Wolsey|kardinaal Wolsey]] laat uitbrei dat dit die naasgrootste woning in Londen was; dit was selfs groter as die koning se paleise. Toe [[Hendrik VIII van Engeland|Hendrik VIII]] die [[Rooms-Katolieke Kerk|Katolieke]] kardinaal in 1530 van sy mag ontneem, het hy York Place oorgeneem as sy nuwe hoofwoning in die plek van Westminster. Hy het saam met [[Anna Boleyn]] na die woning se skatte gaan kyk. Die naam "Whitehall" of "White Hall" is in 1532 die eerste keer gebruik; dit kom van die wit stene wat vir die gebou gebruik is.
 
Hendrik VIII het York Place herontwerp en verder laat uitbrei. Hy is in die paleis met twee van sy ses vroue getroud: Anna Boleyn in 1533 en [[Jane Seymour]] in 1536. Hy is ook Januarie 1547 hier dood.
 
[[Jakobus I van Engeland|Jakobus I]] het ’n paar groot veranderings laat aanbring. Hy het onder meer ’n banketsaal in 1622 laat aanbou. Teen 1650 was die paleis die grootste niekerklike kompleks in Engeland, met meer as 1&nbsp;500 kamers. Die uitleg was baie onreëlmatig en die verskillende dele was van verskillende groottes en argitektoniese style. Dit het meer soos ’n klein dorp gelyk as soos ’n enkele gebou.
Lyn 15:
[[Karel II van Engeland|Karel II]] het ook aan die paleis verander. Nes sy pa, [[Karel I van Engeland|Karel I]], is hy hier dood. [[Jakobus II van Engeland|Jakabus II]] het ook aan die paleis verander, deur onder meer ’n nuwe kapel in 1687 te laat aanbou.
 
Op 10 April 1691 het ’n brand in die paleis uitgebreek wat die ouer strukture verswak het, maar blykbaar nie die staatskamers nie.<ref>{{cite web | url=http://www.londononline.co.uk/history/stuart/20/ | publisher=London Online | title=Fire in Whitehall ends an age of palaces | accessdate=1 Januarie 2011}}</ref> ’n Tweede brand het egter op 4 Januarie 1698 uitgebreek en die grootste deel van die res van die kompleks verwoes.<ref name="Thurley1999">{{cite book|last=Thurley|first=Simon|title=Whitehall Palace: an architectural history of the royal apartments, 1240–1698|url=http://books.google.com/books?id=eT-2q_wPk8kC&pg=PA142|accessdate=2 Januarie 2012|year=1999|publisher=Yale University Press|isbn=978-0-300-07639-4|page=142}}</ref><ref name="Evelyn1906">{{cite book|last=Evelyn|first=John|title=The diary of John Evelyn|url=http://books.google.com/books?id=ixlGAQAAIAAJ&pg=PA334|accessdate=2 Januarie 2012|year=1906|publisher=Macmillan and co., limited|page=334}}</ref> Benewens die banketsaal het net ’n paar geboue oorgebly, maar dit is eindelik in 1769 gesloop.
 
Verskeie belangrike kunswerke is in die brand verwoes, onder meer waarskynlik [[Michelangelo]] se ''Kupido'', [[Hans Holbein die Jongere]] se ''Portret van Hendrik VIII'' en [[Gian Lorenzo Bernini]] se marmerborsbeeld van Karel I.
 
== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}
 
== Eksterne skakels ==
* [http://www.hrp.org.uk/BanquetingHouse/stories/timelineBanqueting.aspx Tydlyn van die Paleis van Whitehall]
* Inligting oor die paleis by ''Survey of London'': [http://www.british-history.ac.uk/report.aspx?compid=67775 geskiedenis]; [http://www.british-history.ac.uk/report.aspx?compid=67776 geboue]; [http://www.british-history.ac.uk/report.aspx?compid=67777 banketsaal]
* [http://www.buildinghistory.org/primary/magalotti/whitehall.shtml ’n Skets van Whitehall in 1669], met die banketsaal en Holbein-poort
{{CommonsKategorie-inlyn|Palace of Whitehall}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Palace of Whitehall|Engelse Wikipedia]]
 
{{Koninklike wonings VK}}
{{Koördinate|51|30|16|N|0|7|32|W|region:GB_type:landmark|aansig=titel}}
 
[[Kategorie:Geboue en strukture in Londen]]