Tuberkulose: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lyn 1:
'''Tuberkulose''', ook genoem '''TB''' (afkorting vir Tuberkel-basillus), '''phthisis''', en die '''wit plaagtering''', is 'n algemene en dodelike infektiewe siekte. Dit word veroorsaak deur 'n mikobakterium, gewoonlik ''[[Mycobacterium tuberculosis]]'' asook Mycobacterium bovis. As dit nie behandel word nie, sal meer as 50% sterf binne 'n paar jaar. Dit is verantwoordelik vir ongeveer 2-3 miljoen sterftes per jaar uit ongeveer 9-10 miljoen gevalle en kom veral voor in onderontwikkelde, tropiese lande.
 
Die [[longe]] word meestal aangetas (pulmonêre TB), maar verskeie ander stelsels in die liggaam word ook soms betrek. Hieronder tel die sentrale senuweestelsel, limfatiese stelsel, sirkulatoriese stelsel, genito-urinêre stelsel asook been en gewrigte.
 
Meer as 'n derde van die wêreld se bevolking het die TB-bakterium in hul liggame en nuwe infeksies kom voor teen een per sekonde. Nie almal wat geïnfekteer is ontwikkel die siekte nie en dit kom voor as sg. latente TB-infeksie. Een uit tien van latente infeksie-gevalle sal ontwikkel in aktiewe siekte. Selfs in die ontwikkelde wêreld styg die voorkoms van die siekte weens ingekorte immuunstelsels a.g.v. immuunonderdrukkende middels, substansmisbruik of MIV/VIGS. Die toename in MIV-infeksie en die verwaarlosing van TB-beheerprogramme het TB-infeksies weer sterk laat toeneem.
 
==Oorsaak van die siekte (Patogenese)==
Tuberkulose word oor die algemeen deur 'n lid van die Mycobacterium Tuberculosis-kompleks (MBTK) veroorsaak, meestal ''[[Mycobacterium tuberculosis]]'' (ontdek deur Robert Koch in [[1882]]). Ander lede van die kompleks sluit in Mycobacterium bovis, Mycobacterium bovis BCG (die bakterie uit die vaksien teen TB), Mycobacterium africanum, Mycobacterium microti en Mycobacterium canetii. Mikobakterieë is bepaalde tipes [[bakterieë]], wat ook suurvaste stafies genoem word weens hul voorkoms na Ziehl-Neelsen-kleuring van monsters bv. van sputum. Tuberkulose by die mens wat nie deur 'n mikobakterie uit die MBTK veroorsaak word nie, word 'atipiese TB' genoem. Dit is dus eintlik nie korrek om dit as 'n tipe TB te beskryf nie.