Hefaistos: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Wysigings deur 84.241.158.88 teruggerol na laaste weergawe deur JCIV |
No edit summary |
||
Lyn 11:
|opskrif1 = Naam
|1 = Hephaistos
|opskrif2 = God van
|2 = Tegnologie, grofsmede, vakmanne, ambagsmanne en vulkane
|opskrif3 = Blyplek
Lyn 29:
|opskrif10 =
|10 =
}}
'''Hephaistos''' ([[Grieks]]: Ἥφαιστος) was in die [[Griekse mitologie]] die god van tegnologie, [[grofsmid|grofsmede]], ambagsmanne, metale, beeldhoukuns, vuur en vulkane. Hy is een van die twaalf [[Olimpiese gode]] wat op die berg [[Olimpus]] gewoon het. Sy eweknie in die [[Romeinse mitologie]] is '''Vulcanus'''.
Line 56 ⟶ 37:
== Vakmanskap ==
Hephaistos het die meeste van die gode se manjifieke toerusting gemaak, veral fyn metaaltoerusting wat spesiale kragte gehad het: [[Hermes]] se helm en sandale met vlerke, die [[Aegis]] se borsplate, [[Afrodite]] se gordel, [[Achilles]] se wapenrusting, [[Helios]] se strydwa en [[Eros (mitologie)|Eros]] se pyle en boog. Hephaistos se assistente was die [[Chtoniese gode|chtoniese]] [[Sikloop|siklope]]. Hy het ook outomate van metaal gebou om vir hom te werk.
In een weergawe van die mite het Prometheus die vuur wat hy aan die mens gegee het, uit Hephaistos se oond gesteel. Hephaistos het ook die geskenk gemaak wat die gode aan die mens gegee het, die vrou [[Pandora]] en haar erdekruik. Hy het ook al die trone in die paleis van [[Olimpus]] gemaak.<ref>{{cite book|last=Graves|first=Robert|title=Greek Gods and Heroes|publisher=Dell Laurel-Leaf|location=VSA|date=1960|pages=150|chapter=The Palace of Olympus}}</ref>
== Die kreupel grofsmid ==
Hephaistos word kreupel uitgebeeld, met misvormde voete wat soms agtertoe wys. Sy seun die [[Argonout]] Palaimonius was ook kreupel.<ref>Apollonius van Rhodos, ''Argonautica'' i.204.</ref> Ander "seuns van Hephaestus" was die [[Kabeiroi]] op die eiland [[Samothrake]]; hulle is met die krap (''karkinos'') verbind deur die leksograaf [[Hesychius]], en met die byvoeglike naamwoord ''karkinopous'' ("met voete soos ’n krap"), wat dui op kreupelheid. Detienne en Vernant<ref>Marcel Detienne en Jean-Pierre Vernant, ''Cunning Intelligence in Greek Culture and Society'', vert. Janet Lloyd (Atlantic Highlands NJ: Humanities Press), 1978:269-72, aangehaal deur Morris Silver in ''Taking Ancient Mythology Economically'' 1992:35 note 5.</ref> het ook gemeen die Kabeiroi was kreupel.
Hephaistos se Romeinse eweknie, [[Vulcanus (mitologie)|Vulcanus]], was ook kreupel. In sommige mites het Hephaistos vir homself ’n "stoel met wiele" gebou om beter oor die weg te kon kom.<ref>Jay Dolmage, ''Breathe Upon Us an Even Flame: Hephaestus, History, and the Body of Rhetoric'', ''Rhetoric Review'' Vol. 25, No. 2 (2006), 119-140. 120.</ref>
== Van Olimpus verban ==
Hephaistos is die enigste Olimpiese god wat van die berg Olimpus verban is en daarna teruggekeer het. Daar is twee weergawes daaroor, wat ook verduidelik hoekom hy dalk kreupel was.
In een weergawe was Hera so ontsteld dat sy so ’n groteske kind gebaar het dat sy hom van Olimpus afgegooi het. Hy het nege dae en nege nagte geval en in die see geland. Hy is grootgemaak deur die [[Okeanied]]e [[Tetis]] (moeder van Achilles) en [[Eurynome]].
Line 72 ⟶ 53:
Toe hy ’n volwasse man was, het hy besluit om wraak op sy ma te neem en het hy vir haar ’n goue troon present gegee. Toe sy egter daarop gaan sit, kon sy nie weer opstaan nie. Eindelik is Hephiastos oorreed om na Olimpus terug te keer om haar te bevry.
In die ander weergawe het Zeus hom van Olimpus afgegooi omdat hy Hera vrygelaat het nadat Zeus haar ná ’n argument aan ’n goue ketting tussen hemel en aarde laat hang het. Hephaistos het die hele dag lank geval voordat hy op die eiland Lemnos geland het. Hy is deur die plaaslike volk, die Sintiërs, verpleeg tot hy weer gesond was en hier het hy ’n meesterlike vakman geword.
Albei dié weergawes kom voor in [[Homeros]] se ''[[Ilias]]''.
== Hephaistos en Afrodite ==
Omdat Hephaistos die standvastigste van die gode was, het Zeus vir hom Afrodite as vrou gegee om konflik oor haar onder die ander gode te voorkom.
Afrodite, wat nie baie in haar skik was met haar onooglike man nie, het ’n affair met [[Ares]], die god van oorlog, begin. Eindelik het Hephaistos by [[Helios]], die alsiende Son, van haar ontrouheid gehoor en ’n lokval vir hulle gestel. Terwyl die twee in die bed gelê het, het Hephaistos hulle in ’n onbreekbare ketting vasgevang wat so fyn was dat dit onsigbaar was. Hy het hulle na Olimpus gesleep om hulle voor die ander gode te verneder. Die gode het egter vir die naakte minnaars gelag en [[Poseidon]] het Hephaistos oorreed om hulle vry te laat in ruil daarvoor dat Ares ’n boete betaal.
In die ''Ilias'' is Hephaistos se vrou [[Aglaea]] ("Skoonheid"), die jongste van die [[Grasieë]].
== Vroeë weergawes ==
[[
Hephaistos is aanvanklik deur die Grieke kolonialiste in Suid-Italië verbind met die vulkaangode [[Adranus]] van die [[berg Etna]] en die god Vulcanus van die [[Lipari]]-eilande.
In ’n Atheense mite word vertel dat Atena nie met Hephaistos wou trou nie weens sy onaantreklike voorkoms en omdat hy kreupel was. Toe hy kwaad word en haar hardhandig behandel, het sy uit sy bed verdwyn. Sy semen het op die aarde beland en [[Gaia (mitologie)|Gaia]] swanger gemaak wat daarna die lewe aan [[Erichtonius van Athens]] geskenk het. Die surrogaatma het die kind vir Atena gegee om groot te maak onder die wakende oog van ’n adder.
Op die eiland Lemnos was sy vrou die [[nimf|seenimf]] [[Cabeiro]], by wie hy twee metaalwerk-gode gehad het met die naam die [[Cabeiri]]. In [[Sisilië]] was sy vrou die nimf [[Aetna (nimf)|Aetna]] en sy seuns twee gode van Sisiliese [[geisers]] met die naam die [[Palici]].
Die [[planetoïed]] 2212 Hephaistos wat in 1978 deur die [[Sowjetunie|Sowjet]]-sterrekundige Ljoedmila Tsjernich ontdek is, is na hom genoem.<ref>{{cite book | last = Schmadel | first = Lutz D. | coauthors = | title = Dictionary of Minor Planet Names | pages = 180 | edition = 5th | year = 2003 | publisher = Springer Verlag | location = New York | url =http://books.google.com/books?q=2212+Hephaistos+SB+1978+5849 | isbn =
== Verwysings ==
: ''Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel [
{{Verwysings}}
== Eksterne skakels ==
* [http://www.theoi.com/Olympios/Hephaistos.html Theoi Project, Hephaestus] – Hephaistos in klassieke letterkunde
* [http://web.archive.org/20020804020813/homepage.mac.com/cparada/GML/Hephaestus.html Greek Mythology Link, Hephaestus]
{{Griekse mitologie}}
| |||