Pieter de Vos: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary |
kNo edit summary |
||
Lyn 1:
[[Beeld:Prof PJG de Vos.jpg|duimnael|regs|200px|Prof. P.J.G de Vos was die vader van die [[NG gemeente Zastron]] se tweede leraar, ds. P.A.M. de Vos, en het ook die inwyding van die derde kerk in Januarie 1915 waargeneem.]]
'''P.J.G. de Vos''' (
== Lewe en werk ==
Lyn 7:
[[Beeld:Inwyding NG kerk Graaff-Reinet.jpg|duimnael|regs|300px|Prof. De Vos het die inwydingsrede gelewer van die [[NG gemeente Graaff-Reinet]] se vierde en huidige kerkgebou op 10/11 September 1887.]]
Pieter Jacobus Gerhard de Vos is op 29 Oktober 1842 op die plaas Olifantsberg in die distrik [[Worcester]] gebore as een van twaalf kinders van Jacob de Vos en Anna Elizabeth Hugo.<ref>Geni-webwerf: https://www.geni.com/people/Prof-Pieter-Jacobus-Gerhard-de-Vos/6000000025372057389</ref> As sewentienjarige vertrek hy na [[Kaapstad]] vir voorbereidende studies aan die [[Suid-Afrikaanse Kollege|South African College]] (later die Universiteit van Kaapstad), waarna hy verder studeer aan die [[Kweekskool]] op [[Stellenbosch]]. Hy is ná die later beroemde hoofregter lord De Villiers die eerste student aan die Kweekskool. In [[1862]] skryf hy die toelatingseksamen en kry sy teologiese onderrig by John Murray. Die agting wat sy medestudente vir hom het blyk uit ’n geskenk van ’n silwer-inkkoker wat hulle aan hom met sy vertrek daar gee. Vanaf [[1865]] tot [[1866]] sit hy sy studies voort aan die New College of the Free Church in [[Edinburg|Edinburgh]] in [[Skotland]] en hy promoveer op [[7 Junie]] 1866. Hierna spandeer hy ook ’n paar maande as student in [[Utrecht]] en na sy terugkeer na Suid-Afrika op [[12 September|12 Septembe]]<nowiki/>r 1866 stel hy homself beroepbaar. Hy ontvang dadelik vyf beroepe, waaruit hy die gemeente van [[Piketberg]] verkies. Op [[10 Maart]] [[1867]] word hy hier in die amp bevestig en hier is hy ook getroud met Anna Margaretha Brink. Die egpaar het drie dogters, Anna wat later met George Hofmeyr getroud is, Lily de Vos en mevrou Sannie Broers.
Die onderwystoestande op [[Piketberg]] was onbevredigend, met ’n skoolkommissie wat hulleself verkies het: die biskop van die [[Anglikaanse Gemeenskap|Anglikaanse Kerk]], die magistraat en die magistraatsklerk, met geen voorsiening vir onderrig in [[Hollands]] nie. De Vos se vertoë na die regering in die [[Kaapprovinsie|Kaap]] is vrugteloos, waarna hy sy eie [[Hollandse Grand Prix|Hollandse]] kerkskool stig met behulp van die gemeentelede. Vanaf [[1871]] bedien hy die [[NG gemeente Caledon|gemeente op Caledon]] en neem dan in [[1881]] ’n beroep aan na [[Riversdal]]. Na die dood van [[John Murray]] word hy in 1882 slegs die tweede professor in
Hy is vanaf [[1885]] tot [[1905]] lid van die Raad van die Victoria-Kollege. Op [[31 Oktober]] [[1890]] is hy een van die stigters van die Suid-Afrikaanse Taalbond in Kaapstad en hy is vir twintig jaar die voorsitter van hierdie liggaam. Op die volkskongres wat in 1900 op [[Graaff-Reinet]] gehou is, word hy afgevaardig om na [[Europa]] te gaan om ’n poging aan te wend om deur openbare vergaderings die Engelse volk te oortuig om die [[Anglo-Boereoorlog]] te staak en nie die Boererepublieke hulle onafhanklikheid te ontneem nie. Hy stig die De Vos-tehuis in [[Goodwood]], ’n inrigting waar minder gegoede spoorwegwerkers ’n heenkome kan vind. Op Stellenbosch is hy ook instrumenteel in die oprigting van Huis Industria, waar behoeftige kinders onderrig kon ontvang in die praktyk van die landbou. Hy is op 1 Oktober 1931 op Stellenbosch oorlede.
== Skryfwerk ==
As aktiewe lid van die Taalbond maak hy aanvanklik saam met W.J. Viljoen voorbrand vir die vereenvoudigde spelling en taalreëls van Nederlands. Hy skryf die belangrike betoog
== Eerbewyse ==
In [[1904]] word hy benoem tot lid van die Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde. Na sy aftrede in [[1919]] word hy deur die Universiteit van Stellenbosch as kanselier verkies en hierdie universiteit ken in dieselfde jaar ’n eredoktoraat in die lettere aan hom toe.
== Publikasies ==
{| class="wikitable"
!Jaar
Line 25 ⟶ 26:
|-
|1896
|''Nationale vraagstukken''
|-
|1906
|''De Afrikaander en zijn taal''
|-
|1915
|''Preken naar de behoeftes des tijds''
|-
|
|''Een ernstige vraag voor ons volk''
|}
Line 40 ⟶ 41:
=== Boeke ===
* Dekker, G.
* Kannemeyer, J.C.
* Kannemeyer, J.C.
* Pienaar, E.C.
* Steyn, J.C.
*
▲* Steyn, J.C. “Tuiste in eie taal” Tafelberg-Uitgewers Beperk Kaapstad Eerste uitgawe 1980
=== Tydskrifte en koerante ===
* Dentz, Fred. Oudschans.
▲* Digitale Bibliotheek voor Nederlandse Letteren: http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=vos_042
=== Ander verwysings ===
|