Outobiografie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Geskep deur die bladsy "Autobiography" te vertaal
 
kNo edit summary
Lyn 17:
 
=== Fiktiewe outobiografie ===
Die term "fiktiewe outobiografie" verwys na verhale oor 'n fiktiewe karakter wat geskryf is asof die karakter sy of haar eie outobiografie skryf, menende dat die karakter die eersteperoonsverteller is en dat die verhaal die interne sowel as eksterne ervarings van die karakter deel. [[Daniel Defoe]] se ''Moll Flanders'' is 'n vroeë voorbeeld. [[Charles Dickens]] se ''David Copperfield'' is nog so 'n klassieke verhaal, en J.D. Salinger se ''The Catcher in the Rye'' is 'n bekende moderne voorbeeld van 'n fiktiewe outobiografie. [[Charlotte Brontë]] se ''[[Jane Eyre]]'' is nog 'n voorbeeld van 'n fiktiewe outobiografie, soos aangetoon op die voorblad van die oorspronklike weergawe. Die term is ook van toepassing op fiktiewe werke wat as die outobiografieeoutobiografieë van werklike persone voorgehou word, bv. Robert Nye se ''Memoirs of [[Lord Byron]]''.
 
== Outobiografie deur die eeue ==
Lyn 26:
Die Joodse historikus [[Flavius Josephus]] het sy outobiografie (''Josephi Vita'', c. 99) met selfverheerliking begin, geovlg deur 'n regverdiging van sy dade as 'n Joodse rebelleleier van Galilea.<ref>Steve Mason, Flavius Josephus: Translation and Commentary. </ref>
 
TheDie [[Paganisme|heidense]] [[Retoriek|redenaar]] Libanius (c. 314–394) het sy memoire (''Oration I,'' in 374 begin) as een van sy [[Openbare redevoering|toesprake]] aangebied, nie as openbare rede nie, maar 'n literêre rede vir privaatgebruik.
 
[[Augustinus van Hippo|Augustinus]] (354–430) het sy outobiografiese werk ''Belydenisse'' genoem, en [[Jean-Jacques Rousseau]] het dieselfde titel in die 18de eeu gebruik, die eerste van 'n reeks belydende en soms gewaagde en hoogs selfkritiserende outobiografieë van die [[Romantiek|Romantiese]] tydperk en daarna.
Lyn 47:
In navolging van die [[Romantiek|Romantiese]] neiging, waar die rol en die aard van die individu beklemtoon is, en in die voetspore van [[Jean-Jacques Rousseau]] se ''Confessions'', het 'n meer intieme vorm van outobiografie, waar die subjek se emosies ondersoek word, algemeen geraak. Stendhal se outobiografiese werke in die 1830's, ''The Life of Henry Brulard'' en ''Memoirs of an Egotist'', is albei volgens die skrywer self deur Rousseau beïnvloed.<ref>{{Cite book|last=Wood|first=Michael|date=1971|title=Stendhal|publisher=Cornell University Press|location=Ithaca, NY|page=97|isbn=978-0801491245}}</ref> 'n Engelse voorbeeld is William Hazlitt se ''Liber Amoris'' (1823), 'n pynlike ondersoek van die skrywer se liefdeslewe.
 
Met die opkoms van onderwys, goedkoop koerante en goedkoop drukkerswerk, het die moderne konsepte van roem en bekendheid begin ontwikkel, en die begunstigdes hiervan het vinnig hieruit munt geslaan deur outobiografieeoutobiografieë te skryf. Dit was later eerder die verwagting as die uitsondering dat bekendes oor hulleself sou skryf—nie net skrywers soos [[Charles Dickens]] (wie se verhale outobiografiese elemente bevat het) en Anthony Trollope nie, maar ook politici (bv. Henry Brooks Adams), filosowe (bv. [[John Stuart Mill]]), kerkfigure soos kardinaal Newman en vermaaklikheidskunstenaars soos [[P. T. Barnum]]. In ooreenstemming met die Romantiese smaak, het hierdie vertellings ook toenemend op onder andere aspekte van kinderjare en opvoeding gefokus—ver verwyderd van Cellini se kriteria vir outobiografieë.
 
=== 20ste en 21ste eeu ===
Sedert die 17de eeu is "skandalige memoires" deur sogenaamde losbandiges, ter bevrediging van die openbare begeerte na prikkelende leesstof, gereeld gepubliseer. Hulle is dikwels onder [[Skuilnaam|skuilname]] geskryf en was (en is) meestal fiktiewe werke deur [[Spookskrywer|spookskrywers]]. Sogenaamde "outobiografieeoutobiografieë" van moderne professionele atlete en mediasterre (en in 'n mindere mate politici),gewoonlik die werk van 'n [[spookskrywer]], word gereeld gepubliseer. Sommige sterre soos [[Naomi Campbell]] erken openlik dat hulle nie hulle "outobiografie" gelees het nie. By party sensasiewekkende outobiografieë soos James Frey se ''A Million Little Pieces ''het dit aan die lig gekom dat belangrike besonderhede van die outeur se lewens oordryf of gefabriseer is.
 
Outobiografie het 'n toenemend gewilde en algemeen toeganklike genre geword. ''A Fortunate Life'' deur Albert Facey (1979) het 'n Australiese literêre klassieke werk geword.<ref>about-australia.com.au, 2010</ref> Met die kommersiële en kritiese sukses van memoires soos ''Angela’s Ashes'' en ''The Color of Water'' in die Verenigde State is daar al hoe meer mense wat hulle hand aan hierdie genre waag.