Kuba: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Bygewerk
Lyn 68:
}}
 
'''Kuba''' ([[Spaans]]: ''Cuba''), amptelik die '''Republiek van Kuba''' ([[Spaans]]: ''Cuba'' of ''República de Cuba'', IFA: {{IFA|[re'puβlika ðe ˈkuβa]}}), is 'n [[eilandnasie]] in die [[Amerikas]] en bestaan uit Kubaeiland, die grootste van die [[Groot Antille]], die Isla de la Juventud en 'n aantal kleiner nabygeleë eilandjies. Kuba is in die noordelike deel van die [[Karibiese gebied]] geleë naby die samekoms van die [[Karibiese See]], die [[Golf van Meksiko]] en die [[Atlantiese Oseaan]]. Kuba is suid van die [[VSAVerenigde State van Amerika|Verenigde State]] en die [[Bahamas]], wes van die [[Turks- en Caicos-EilandeCaicoseilande]] en [[Haïti]] en oos van [[Meksiko]] waarvan dit deur die [[Straat van Yucatán]] geskei word. Die [[Kaaimanseilande]] en [[Jamaika]] is suid van Kuba geleë.
 
[[Lêer:Satellite image of Cuba in November 2001.jpg|duimnael|links|[[Nasa]]-Satellietbeeld van Kuba]]
Kuba is die land met die grootste bevolking in die [[Karibiese Eilande]]. Die land se kultuur en gebruike is afkomstig uit verskeie bronne insluitend die oorspronklike Taíno en Ciboney bewoners, die [[Spanje|Spaanse]] koloniale tydperk, slawe uit [[Afrika]] en die nabygeleë [[VSA]]Verenigde State. Die eiland het 'n tropiese klimaat wat as gevolg van die omliggende see redelik matig is. Die warm water van die Karibiese See en die eiland se ligging voor die Golf van Meksiko maak Kuba kwesbaar tot gereelde [[orkaan|orkane]].
 
Kuba is aan die einde van die [[15de eeu]] deur Spanje ontdek en gekoloniseer. In teenstelling met die res van Spaans-Suid-Amerika, wou Spanje Kuba in die 19de eeu as 'n kolonie behou en bereik dit eers in [[1902]] na ingryping van die Verenigde State ná die [[VSA|AmerikaSpaans-Amerikaanse Oorlog]] sy onafhanklikheid. Vandag is die land is amptelik 'n sosialistiese staat en word dit sedert 2008 deur [[Raúl Castro]] geregeer. Die hoofstad is [[Havana]] en die amptelike taal is [[Spaans]].
 
== Geskiedenis ==
Line 115 ⟶ 116:
 
=== Van Batista na Castro ===
[[Lêer:Castro_truckCastro truck.jpg|duimnael|links|250px|Die koëlbestoke vragmotor wat gebruik is in die aanval op die Presidensiële Paleis in Havana deur die Directorio Revolucionario en die Organizacion Autentica in 1957]]
Die [[1952]] verkiesing was 'n drieledig stryd. Roberto Agramonte van die Ortodoxos party het in meningspeilings die voortou geneem, gevolg deur Dr. Aurelio Hevia van die Auténtico party met Batista wat heelwat agter hulle in derde plek gelê het in sy poging om tot die amp terug te keer. Toe dit duidelik word dat Batista weinig kans gestaan het om te wen het hy 'n staatsgreep onderneem op [[10 Maart]] 1952 en vir die volgende twee jaar die mag as “provisionele president” behou met die hulp van 'n nasionalistiese deel van die leër. In [[1954]] het Batista onder druk van die VSA ingestem tot 'n verkiesing. Die Partido Auténtico het voormalige-President Grau as hulle kandidaat voorgestel. Hy het egter onttrek te midde van bewerings dat Batista verkiesingsbedrog in die mou gevoer het. [[Fulgencio Batista|Batista]] kon toe beweer dat hy 'n verkose President was. Sy regime is gekenmerk deur hoë vlakke van korrupsie asook armoede onder die Kubaanse bevolking. Batista se poliesiemag was bekend vir hulle wrede taktiek en geweld teen die bevolking. [[Fidel Castro]] het 'n mislukte weerstandspoging by die Moncada Barrakke, in Santiago de Cuba, en op die kleiner Carlos Manuel de Cespedes Barrakke en op die Fees van Sint Anna op [[26 Julie]] [[1953]] gelei.<ref>de La Cova, Antonio Rafael 2007 The Moncada Attack: Birth of the Cuban Revolution. University of South Carolina Press ISBN 1-57003-672-1 ISBN 978-1-57003-672-9</ref>
 
Line 135 ⟶ 136:
In Maart [[1960]] is die eerste hulpverleningsooreenkomste met die Sowjetunie onderteken. Teen die agtergrond van die [[Koue Oorlog]] het die VSA die vestiging van 'n Sowjetvastrapplek in die Amerika's as 'n bedreiging gesien en is planne beraam om Castro af te sit. In laat 1960 is 'n handelsboikot in plek gestel wat gelei het tot nog sterker bande met die Sowjetunie. Die administrasie het terselfdertyd planne goedgekeur vir 'n inval in Kuba deur Kubaanse uitgewekenes in [[Florida]]. Die planne sou anti-Castro opstande benut. Dit loop uit op die rampspoedige [[Inval van Varkebaai]] waarin Kubaanse teenstanders van Castro, met behulp van die [[CIA]], die regering probeer omverwerp het. President [[John F. Kennedy]] het Amerikaanse lugsteun wat hy belowe het op die laaste oomblik onttrek en die populêre anti-Castro opstand het nie gerealiseer nie. Kennedy het geweier dat Amerika direk militêr betrokke raak en die invalsmag is oorweldigend verslaan. Vervolgens klop Kuba by die Sowjetunie aan vir hulp. Castro verklaar Kuba 'n sosialistiese republiek en homself 'n Marxistiese-Leninis in Mei [[1961]].
 
== BronnelysVerwysings ==
{{CommonsKategorie-inlyn|Cuba|Kuba}}
{{Verwysings|2}}
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn|Cuba|Kuba}}
* {{en}} {{Wikivoyage|Cuba|Kuba}}
 
{{Lande van Noord-Amerika}}