N.P. van Wyk Louw: Verskil tussen weergawes

Teen September 1937 kom daar ’n vervreemding tussen die digter en sy vrou weens Louw se verhouding met Gertruida Isabella Reinet (Truida) Pohl (gebore 13 April 1913), wat op hierdie tydstip steeds getroud was met Fred le Roux. Truida en Fred het baie skielik op die ingewing van die oomblik met spesiale lisensie in Desember 1935 met mekaar getrou en omdat elkeen ’n betrekking gehad het wat hulle nie wou opgee nie, het hulle apart gebly en mekaar slegs vakansies en sommige naweke gesien. Hulle het aanvanklik nie eens hulle ouers ingelig dat hulle getroud was nie. Wanneer Louw op 4 September 1937 dus sy liefde aan Truida verklaar, doen hy dit onbewus daarvan dat sy getroud is en sy lig hom eers kort daarna hieroor in. Die verhouding word nietemin al hoe ernstiger en Louw verlaat sy vrou in November 1937. Hierdie ontwikkeling lei tot ’n tydelike breuk in Louw se verhouding met sy broer Gladstone, wat destyds in Nederland studeer het en in ’n brief sy misnoeë teenoor Van Wyk uitspreek, sy handelwyse veroordeel en hom probeer terugdryf na sy vrou. Truida skei in Junie 1938 van Fred le Roux. In hierdie tyd was die wet dat die “onskuldige” persoon die egskeiding moes aanhangig maak, wat beteken het dat Louw nie die eerste stappe kon neem nie aangesien dit hy was wat vir Joan verlaat het en nie andersom nie. Intussen het Joan en hulle twee dogters na [[Suidwes-Afrika]] verhuis, waar hulle by Joan se ouers inwoon. Louw besoek sy dogters dan hier op ’n jaarlikse basis. Joan dagvaar hom eers in Augustus 1940 vir die herstel van huweliksregte, waarna die egskeiding afgehandel word. Op 10 April 1941 tree Louw en Truida in die magistraatshof in die huwelik. Uit die huwelik word ’n dogter, Elizabet Reinet (op 12 Desember 1946) en ’n seun, [[Peter Louw|Peter Nicolaas Moltke]] (op 13 Januarie 1950) gebore. Peter word later self ’n gepubliseerde digter. Later neem hulle ook vir Erna aan, die dogter van wyle dokter en mev. Frits van der Merwe. Vanaf November 1942 bly hulle in die huurhuis Sea Girt in [[Clifton]] (later bewoon deur Uys Krige en [[Jack Cope]]), waar sy huis ’n soort letterkundige hoofkwartier word vir vele digters en skrywers, ook uit Nederland en [[België]], wat daar byeenkom. Van die begin van 1947 gaan die dogters uit Louw se eerste huwelik op [[Stellenbosch]] skool, vanwaar hulle naweke in Sea Girt deurbring en vakansies by hulle ma in Suidwes-Afrika.

Na W.E.G. Louw se dood skenk sy weduwee in 1988 sy dokumenteversameling aan die Universiteit van Stellenbosch en hieruit stel J.C. Kannemeyer en medewerkers later die bundel ''Ek ken jou goed genoeg'' <ref>Coetzee, Ampie. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 43 no. 1, Herfs 2006. </ref><ref>Loots, Sonja. Rapport, 3 April 2005.</ref>saam, waarin die briefwisseling tussen N.P. van Wyk Louw en W.E.G. Louw tussen 1936 en 1939 gepubliseer word, vergesel van ’n inleiding deur Kannemeyer. Hierdie publikasie lei daartoe dat familie van die broers ’n onsuksesvolle aansoek by die hooggeregshof in Kaapstad indien om verspreiding van die boek te stop. Die rede vir die polemiek is die simpatie wat daar veral uit N.P. van Wyk Louw se briewe blyk vir die nasionaal-sosialistiese beleidsrigtings van die Duitse regering onder Hitler, asook die argwaan wat beide broers toon teenoor die rol van Jode in Suid-Afrika. Gelees teenoor die algemene agtergrond van sy tyd, die feit dat die briewe geskryf is voor Hitler se ergste vergrype en die ouderdom van die broers (albei is steeds in hulle twintigs), is hulle sentimente egter nie werklik radikaal nie en het beide se latere geskrifte afdoende bewys gelewer van hulle sobere oordeel oor sake van die dag. Veral Louw word inderdaad beskou as filosoof in sy uitsprake oor rasseverhoudinge in Suid-Afrika, veral tussen wit en bruin. Die briewe is verder van groot waarde vir ’n beoordeling van die broers se letterkunde en kunsbeskouing en bevat insiggewende kommentaar oor die Europese en Afrikaanse literatuur van die tyd. Hierdie eerste bundel word opgevolg deur<ref>Anker, Johan. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 49 no. 2 Lente 2012.</ref> ''Briewe van W.E.G. en N.P. van Wyk Louw 1941–1970'', eweneens geredigeer en van ’n inleiding voorsien deur J.C. Kannemeyer. Hierdie korrespondensie gee ’n besonder insiggewende blik op die kultuurlewe van die Afrikaners van die tyd, veral soos dit uiting vind in toneelopvoerings. Waar die eerste bundel verskeie verwysings na die Nazi-filosofie bevat, is hierdie bundel se behandeling van die Tweede Wêreldoorlog veel meer ingestel op die plaaslike politiek en veral die stryd tussen die Nasionale en Verenigde Party en die oorlogsgesindes en teenstanders van die oorlog. Die broers se lojaliteit teenoor die Nasionale Party en die nasionale gedagte blyk duidelik, hoewel verskeie politieke leiers sterk onder kritiek deurloop.

* Kannemeyer, J.C. ''Die Afrikaanse literatuur 1652-20041652–2004''. Human & Rousseau. Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe, 2005.

* Antonissen, Rob. ''<nowiki/>'n’n ‘Klinckert’ af en toe''. Standpunte, Junie 1966.

* Schutte, H.J. ''Van Wyk Louw se besoek aan Nederland en Vlaandere gedurende 1948-19491948–1949''. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 29 no. 4, November 1991.

* Steyn, J.C. ''’n Liefdesgeskiedenis: 1950-19591950–1959.'' Rapport, 11 Oktober 1998.