Chloroform: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 22:
'''Chloroform''' is 'n organiese verbinding met [[chemiese formule]] {{chem|C|H|Cl|3}}. Dit is die drievoudige [[chloried]] van [[metaan]].
 
== Geskiedenis ==
Chloroform is in 1831 deur drie navorsers onafhanklik van mekaar ontdek:
*Samuel Guthrie (1782-18481782–1848) (VS)
*Eugène Souberian (1797-18591797–1859) (F)
*Justus von Liebig (1803-18731803–1873) (D)
Die eerste aanwending was in die analgesie. Die Fransman Marie Jean Pierre Flourens het in 1847 hierdie aanwending op diere gemeld, maar die Skot James Young Simpson (1811-18701811–1870) het dit reeds in 1846 op mense geprobeer. In 1853 het selfs koningin [[Victoria van die Verenigde Koninkryk|Victoria]] by die geboorte van een van haar kinders chloroform gebruik en dit het hierdie aanwending populêr gemaak. Later het die kritiek gekom. Chloroform kan ‘n onreëlmatige hartslag, lewerskade en nierskade veroorsaak en dit word teenswoordig altans in hierdie aanwending nie meer gebruik nie.
Vandag word chloroform veral as oplosmiddel gebruik. <ref>The 100 Most Important Chemical Compounds: A Reference Guide, {{Outeur|Richard Leroy Myers}}, ABC-CLIO, 2007, ISBN 03133375860-313-33758-6, ISBN 9780313337581 978-0-313-33758-1</ref>
</ref>
 
== Vervaardiging ==
Daar is verskeie metodes om chloroform te vervaardig. In die nywerheid word dit veral gedoen deur [[metaan]] en [[chloor]] saam te verhit. Metaan word stapsgewys gechlorineer deur ‘n [[radikaal]]-meganisme:
:<math>CH_4 + Cl_2 \to CH_3Cl +HCl </math>
:<math>CH_3Cl + Cl_2 \to CH_2Cl_2 +HCl </math>
:<math>CH_2Cl_2 + Cl_2 \to CHCl_3 +HCl </math>
:<math>CHCl_3 + Cl_2 \to CCl_4 +HCl </math>
Die eindproduk is ‘n mengsel van chlorometane en byprodukte wat deur distillasie geskei moet word.
 
== Biologiese chloroform ==
[[Lêer:Mycena.metata.-.lindsey.jpg|duimnael|links|100px|''Mycena metata'']]
Lug wat met grond in kontak is, bevat dikwels hoër konsentrasies chloroform as normaal. Daar is navorsing wat uitwys dat bepaalde [[swam]]me soos die Basidiomycetes-spesies ''Mycena metata'' en ''Peniophora pseudopini'' en die Deuteromycetes-spesie ''Cardariomyces fumago'' chloroform kan vervaardig. <ref>{{webaanhaling|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0031942297009849|titel=Natural Production Of Chloroform By Fungi {{Outeur|Eddo J. Hoekstra, Frank J.M. Verhagen, Jim A Field,Ed W.B.De Leer, Udo A.Th Brinkman}} Phytochemistry, 49(1), 3 September 1998, bls 91-97}}</ref>
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}