Katoen: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes) No edit summary |
KMRJ (besprekings | bydraes) Water, maar nie te veel nie, geskiedenis van katoen |
||
Lyn 8:
Huidige skattings van wêreldproduksie is sowat 25 miljoen ton of 110 miljoen bale jaarliks, geproduseer op 2.5% van die wêreld se bewerkbare grond. [[Sjina]] is die wêreld se grootste produsent van katoen, maar die meeste van hierdie word plaaslik verbruik. Die [[Verenigde State van Amerika]] is vir jare reeds die grootste uitvoerder van katoen. <ref>[http://www.naturalfibres2009.org/en/fibres/cotton.html "Natural fibres: Cotton"], International Year of Natural Fibres</ref> Katoen word gewoonlik in die VSA in bale gemeet, wat ongeveer 0.48 kubieke meter (17 kubieke voet) beslaan en 226.8 kg (500 pond) weeg. <ref>National Cotton Council of America, "[http://www.cotton.org/tech/bale/bale-description.cfm U.S. Cotton Bale Dimensions]" (besoek op 5 Oktober 2013).</ref>
== Die "dogter van die son" ==
Die mense van die antieke tyd het katoen die "van die son" genoem, omdat die katoenplant slegs onder die kragtige strale van die son groei en floreer. Hoe warmer die son, hoe witter en sterker is die vesels wat die plant produseer.
Katoen word dus veral in of naby die tropiese gebiede gekweek, die warmste streke van die aarde. Die katoenstreke lê ongeveer tussen 37° Noorder-breedte en 37° Suider-breedte. Binne hierdie gordel, wat omtrent 7 000 km breed is en om die aarde strek, vind katoen die toestande wat dit nodig het: baie lig, baie hitte, en oorvloedige reën.
Katoen word ook gekweek in 'n paar gebiede wat minder warm is, soos Turkye en Turkestan. Hier moet die katoen egter elke jaar van nuuts af geplant word, aangesien die plante in die koue winter doodgaan.
== Water, maar nie te veel nie ==
Solank die katoenplant groei en die vrug ryp word, wil dit baie water hê, maar wanneer die vrug, wat 'n peul is, oopgaan en die wit katoenvesel uitkom kan selfs 'n klein bietjie klammigheid die vesels beskadig.
Die ideale toestande vir katoenverbouing sou dus wees: reën totdat die peule oopgaan en daarna droogte. Maar so 'n volmaakte klimaat vir katoen is moeilik om te vind. Die moesonlande van die trope is geskik vir die eerste groeiperiode, maar die gevaar van reëns wat later die oes kan bederf, is baie groot in hierdie gebiede.
Aangesien die weer nie beheer kan word nie, is daar slegs een oplossing vir hierdie probleem, een wat sedert die vroegste tye gebruik is: katoen moet gekweek word in gebiede waar daar nie te veel reën is nie en vir die gebrek aan water in die vroeë stadiums moet vergoed word deur besproeiing. Daarom vind ons dat katoen op groot skaal in die Mediterreense gebied, die Kaukasus, Argentinië en Chili gekweek word.
== Bronne ==
<nowiki>*</nowiki>Kennis, Volume 1, 1980, bl.60, ISBN: 0-7981-0823-1
== Verwysings ==
| |||