Oekraïens: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Bygewerk
Bygewerk
Lyn 7:
|state={{vlagland|Oekraïne}}<br />{{vlagland|Rusland}}<br />{{vlagland|Wit-Rusland}}<br />{{vlagland|Moldowa}}<br />{{vlagland|Hongarye}}<br />{{vlagland|Kasakstan}}<br />{{vlagland|Pole}}<br />{{vlagland|Roemenië}}<br />{{vlagland|Slowakye}}
|streek=[[Oos-Europa]]
|sprekers=34,67 miljoen<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.ethnologue.com/language/ukr | title=Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Ukrainian | publisher=[[Ethnologue]] | accessdate=268 AprilNovember 20162017}}</ref>
|rang=26
|skrif=[[Cyrilliese alfabet]]
Lyn 21:
 
[[Lêer:Ukraine census 2001 Ukrainian.svg|duimnael|links|Verspreiding van Oekraïens in [[Oekraïne]] volgens [[oblast]]e in 2001]]
[[Lêer:Map of Ukrainian dialects.png|duimnael|links|Verspreiding van Oekraïense dialekte[[dialek]]te in Oekraïne en aangrensende lande]]
[[Lêer:Ukrainians en.svg|duimnael|links|Verspreiding van Oekraïens aan die begin van die 20ste eeu]]
'''Oekraïens''' (Oekraïens: українська мова, ''oekrajins'ka mowa'', [ukrɑˈjiɲsʲkɐ ˈmɔwɐ]) is die tweede mees gesproke van die twaalf oorlewende tale in die [[Slawiese tale|Slawiese groep]] van die groot [[Indo-Europese tale|Indo-Europese taalfamilie]]. In geografies-taalkundige opsig word dit saam met [[Russies]] en [[Wit-Russies]] as een van die [[Oos-Slawiese tale]] geklassifiseer. Net soos [[Slowaaks]] neem dit 'n sentrale posisie in aangesien sy taalgebied aan dié van enkele [[Wes-Slawiese tale]] grens. Vroeër het dit ook aan [[Bulgaars]], 'n [[Suid-Slawiese tale|Suid-Slawiese taal]], gegrens voordat die twee taalgebiede deur [[Roemeens]] en [[Hongaars]] van mekaar geskei is.<ref>[http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?linkpath=pages%5CU%5CK%5CUkrainianlanguage.htm ''Internet Encyclopedia of Ukraine: Ukrainian language'']</ref>
 
Sodoende het Oekraïens 'n aandeel gehad aan die historiese ontwikkeling van al drie Slawiese taalgroepe - Oos-, Wes- en Suid-Slawies. Vandag grens die Oekraïense taalgebied aan Russies in die ooste en noordooste, Wit-Russies in die noorde, en [[Pools]], Slowaaks en drie nie-Slawiese tale - Hongaars, Roemeens en [[Moldawies]] - in die weste. Voordat [[Oekraïners]] hulle weer in die steppes van Suid-Oekraïne gevestig het, was dié streek 'n gebied waar Oekraïens met verskillende [[Turkse tale]] tale soos [[Krim-Tataars]] in kontak gekom het.
 
Die taal word nie net in Oekraïne gepraat nie, maar ook in [[Wit-Rusland]], [[Moldowa]], [[Rusland]] en menigte ander lande. Soos Russies en Wit-Russies word dit in die [[Cyrilliese alfabet]] geskryf wat met enkele spesifiek Oekraïense tekens aangevul is.
Lyn 33:
Oekraïens is nou verwant aan Russies, maar bevat 'n baie groot aantal Poolse leenwoorde, as gevolg van die feit dat Oekraïne eeue lank deel uitgemaak het van die [[Pools-Litause Gemenebes]]. In die suidoostelike helfte van die land oorheers Russies, in die noordwestelike helfte oorheers Oekraïens. Volgens die volkstelling van 2002 sou 67% van die burgers van die staat Oekraïens praat en 31% Russies.
 
In die tsaristiese Rusland was die skriftelike gebruik van Oekraïens (wat toe amptelik bekend gestaan het as die "Kleinrussiese [[dialek]] van die Russiese taal") verbode. Onder die [[Sowjetunie|Sowjetbewind]] het die taal beduidend meer erkenning gekry, maar het nog steeds teruggestaan vir Russies. Na die onafhanklikheid van Oekraïne (1991) is Oekraïens as die enigste [[amptelike taal]] erken, waardeur die posisie van die taal aansienlik versterk is. In die praktyk beklee Russies nog steeds 'n baie belangrike posisie. Na beramings het sowat 90% van die bevolking kennis van albei tale.
 
== Skryfstelsel ==
{| cellpadding=4 summary="Thirty-three letters of the Ukrainian alphabet, capital and small" style="margin-left:auto; margin-right:auto; margin-bottom: 1em;"
|- style="font-size:large; font-family:serif; text-align:center; "
| style="width:2.5em;" | А а
| style="width:2.5em;" | Б б
| style="width:2.5em;" | В в
| style="width:2.5em;" | Г г
| style="width:2.5em;" | Ґ ґ
| style="width:2.5em;" | Д д
| style="width:2.5em;" | Е е
| style="width:2.5em;" | Є є
| style="width:2.5em;" | Ж ж
| style="width:2.5em;" | З з
| style="width:2.5em;" | И и
|- style="font-size:large; font-family:serif; text-align:center; "
| І і || Ї ї || Й й || К к || Л л || М м || Н н || О о || П п || Р р || С с
|- style="font-size:large; font-family:serif; text-align:center; "
| Т т || У у || Ф ф || Х х || Ц ц || Ч ч || Ш ш || Щ щ || Ь ь || Ю ю || Я я
|}
 
== Verwysings ==
Line 41 ⟶ 61:
{{Interwiki|kode=uk}}
{{CommonsKategorie-inlyn|Ukrainian language}}
{{wiktWikt-inlyn|Oekraïens}}
 
{{Slawiese tale}}