C. Louis Leipoldt: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Drama: Skakel
Lyn 33:
Christiaan Frederik Louis Leipoldt is op [[28 Desember]] [[1880]] gebore<ref>Lewensbesonderhede is veral verkry uit J.C. Kannemeyer se omvattende biografie, “Leipoldt: ’n Lewensverhaal”</ref> in die huis van sy grootvader aan moederskant, eerwaarde Louis François Esselen, destyds sendeling op [[Worcester]]. Beide sy ouers stam uit sendingfamilies. Leipoldt se grootvader aan vaderskant is Johann Gottlieb Leipoldt, wat saam met P.D. Lückhoff en G.A. Zahn in 1818 die grondlegger was van die Rynse Sending in [[Suid-Afrika]] en die eerste sendingstasie op Ebenhaezer aan die Olifantsrivier gestig het. Sy vader, Christian Friedrich Leipoldt (4 Oktober 1844 – 11 November 1911), is ’n Duitse predikant wat op [[Wupperthal]] in Suid-Afrika gebore is maar sy skoling vanaf sy vyfde jaar in Barmen in [[Duitsland]] ondergaan. Onder die vaandel van die [[Rynse Sendinggenootskap]] het hy vanaf 1869 tot 1879 sendingwerk gedoen in Nederlands [[Oos Indiese Kompanjie|Oos-Indië]] (Sumatra). Sy moeder is Anna Meta Christina Esselen (29 Maart 1848 – 23 November 1903), vroeër van Worcester. Sy ouers is op 15 Oktober 1874 in [[Sumatra]] met mekaar getroud. Hy is die vierde van vyf kinders waarvan net vier groot word. Hy het ’n ouer suster, Louisa Frances Carolina (Issa) (gebore 1875), ’n ouer broer Johann Gottlieb Wilhelm (Johnny) (1877) en ’n jonger suster Catharina Wilhelmina (Katy) (1888). Sy ouer broer Charles William is in Mei 1879 gebore, maar is slegs tien dae na sy geboorte oorlede en word in Sumatra begrawe voordat die gesin terug na Suid-Afrika verhuis.
 
Omdat alle poste binne die [[Rynse Sendinggenootskap]] in daardie tyd gevul is, kan Leipoldt se vader slegs as hulpprediker by sy skoonvader se gemeente op Worcester diens doen, waar hy hoofsaaklik onderwys gee in die sendingskool. Tot met sy vierde jaar bly die jong Leipoldt dus op Worcester. Ten einde ’n pos te kry gaan sy vader in 1883 oor na die Calvinistiese geloof. In Junie 1884 verhuis die gesin dan na [[Clanwilliam]], waar sy vader leraar word in die plaaslike [[Nederduitse Gereformeerde Kerk|Nederduits Gereformeerde Kerk]] en waar hy groot word. Sy eerste besoek aan [[Kaapstad]] is in 1886, waar sy vader die sinodesitting bywoon en hy besoek Kaapstad dan weer in 1890 met die volgende sinodesitting. Hy is in 1887 langdurig siek aan sinkingskoors, wat sy hart aantas en vir die res van sy lewe moet hy sorg dra om nie sy hart te ooreis nie. Hoewel Louis ’n goeie verhouding het met sy vader, is sy moeder sieklik en temperamenteel en voel die jong Leipoldt nooit geborge in sy verhouding met haar nie. Sy moeder is op 23 November 1903 aan [[beri-beri]] oorlede.
 
Alhoewel daar ’n goeie dorpskool op Clanwilliam was, ontvang hy sy skoolopleiding tuis van sy vader en ’n [[Latynse alfabet|Latynse]] leraar. As kind het hy vrye toegang tot sy vader se groot verskeidenheid boeke en is al vroeg belese in die [[Engelse]], Nederlandse, Duitse en [[Franse]] taal en literatuur, terwyl hy ook van Latyn kennis dra en ook Maleis kon praat. Die nadeel van sy tuisopleiding is dat hy nie goed onderrig is in [[rekenkunde]] of [[meetkunde]] nie, waarmee hy vir die res van sy lewe sukkel. Van vroeg af het hy ’n belangstelling in die natuur en begin as jong kind reeds met ’n plantversameling en klipversameling. Hy vergesel sy vader na die periodieke Sinodesittings van die Nederduits Gereformeerde Kerk in Kaapstad, waar hy in 1890 die skeikundige professor Daniel Hahn van die Suid-Afrikaanse Kollege ontmoet, wat hom oor sy vakgebied onderrig. Hy ontmoet ook vir professor Macowan van die herbarium van die regering en leer in 1895 deur hom ook vir meneer (later doktor) Harry Bolus ken. Macowan en Bolus stel hom bekend aan die geheime van die [[plantkunde]]. In 1895 ontmoet hy die plantkundige en reisiger Rudolf Schlechter op Clanwilliam en onderneem dieselfde jaar ’n reis deur [[Namakwaland]] saam met hom. Hier vind hulle ’n onbekende blomsoort, wat deur Schlechter vernoem word as “Aspalathus leipoldtii”, ter herinnering aan sy jong vriend. In Julie 1897 lê Leipoldt die matrikulasie-eksamen van die University of the Cape of Good Hope suksesvol af.