C. Louis Leipoldt: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
→Lewe en werk: Skakel |
→Lewe en werk: Skakel |
||
Lyn 37:
Alhoewel daar ’n goeie dorpskool op Clanwilliam was, ontvang hy sy skoolopleiding tuis van sy vader en ’n [[Latynse alfabet|Latynse]] leraar. As kind het hy vrye toegang tot sy vader se groot verskeidenheid boeke en is al vroeg belese in die [[Engelse]], Nederlandse, Duitse en [[Franse]] taal en literatuur, terwyl hy ook van Latyn kennis dra en ook Maleis kon praat. Die nadeel van sy tuisopleiding is dat hy nie goed onderrig is in [[rekenkunde]] of [[meetkunde]] nie, waarmee hy vir die res van sy lewe sukkel. Van vroeg af het hy ’n belangstelling in die natuur en begin as jong kind reeds met ’n plantversameling en klipversameling. Hy vergesel sy vader na die periodieke Sinodesittings van die Nederduits Gereformeerde Kerk in Kaapstad, waar hy in 1890 die skeikundige professor [[Paul Daniel Hahn|Daniel Hahn]] van die Suid-Afrikaanse Kollege ontmoet, wat hom oor sy vakgebied onderrig. Hy ontmoet ook vir professor Macowan van die [[herbarium]] van die regering en leer in 1895 deur hom ook vir meneer (later doktor) Harry Bolus ken. Macowan en Bolus stel hom bekend aan die geheime van die [[plantkunde]]. In 1895 ontmoet hy die plantkundige en reisiger Rudolf Schlechter op Clanwilliam en onderneem dieselfde jaar ’n reis deur [[Namakwaland]] saam met hom. Hier vind hulle ’n onbekende blomsoort, wat deur Schlechter vernoem word as “Aspalathus leipoldtii”, ter herinnering aan sy jong vriend. In Julie 1897 lê Leipoldt die matrikulasie-eksamen van die University of the Cape of Good Hope suksesvol af.
Vanaf Maart 1896 begin hy gereeld berigte skryf vir ''The Cape Argus'', ''The Cape Illustrated Magazine'', ''The Cape Times'' en ''De Zuid-Afrikaan''. Reeds op 24 September 1896 publiseer hy onder ’n skuilnaam (Forsythe W. Bancombe) ’n brief in ''The Cape Times'' waarin hy gelyke regte vir alle burgers, swart en wit, bepleit, wat tot groot polemiek in die koerant lei. Ná matriek verlaat hy teen November 1898 sy ouerhuis en verhuis na Kaapstad, waar hy hom voorberei vir die staatsdienseksamen en dit in Desember 1898 suksesvol aflê. Deeltyds studeer hy dan verder aan die University of the Cape of Good Hope vir ’n Intermediêre B.A.-graad, maar weens sy probleme met die vereiste [[Wiskunde]] en Rekenkunde slaag hy nie die eksamen nie. In hierdie tyd verstewig sy vriendskap met Harry Bolus, by wie hy dikwels besoek aflê. Leipoldt werk as junior verslaggewer mee aan ''De Kolonist'' (opvolger van ''Het Dagblad'', wat in 1896 deur [[S.J. du Toit]] begin is) en in September 1899 word hy aangestel op die redaksie van die nuut gestigte ''The South African News''. Na die uitbreek van die [[Anglo-Boereoorlog]] tree hy op as korrespondent van ’n hele aantal pro-Boerse Europese koerante, onder andere ''Het'' ''Nieuws van den Dag'' in [[Den Haag]] in Nederland, ''Neueste Nachrichten'' van Hamburg in Duitsland, ''Petit Bleu'' in Brussel in België, die ''Chicago Record'' en die ''Boston Post'' in die Verenigde State van Amerika en ''Daily Express'' en die ''Manchester Guardian'' in Brittanje. Vir ''Het Nieuws van den dag'' skryf hy benewens oorlogsberigte ook maandeliks ’n reeks “''Brieven uit de Kaapkolonie''”. Hy is vanaf 1900 tot 1901 werksaam as verslaggewer van die Rondgaande Hof wat die Kaapse rebelle moet verhoor en moet vanaf April 1901 optree as waarnemende redakteur van ''The South African News'' wanneer die redakteur tot gevangenisstraf veroordeel word op grond van sogenaamde opruiende artikels teen die Britse magte. Baie van sy oorlogsverse, wat later in “''Oom Gert vertel en ander gedigte''” saamgebundel word, dateer uit hierdie tyd nog voor sy een-en-twintigste verjaardag.
As ''The South African'' ''News'' in Oktober 1901 weens krygswet nie meer gepubliseer mag word nie, vertrek hy op 25 Januarie 1902 met die S.S. Persic na [[Londen]]. Hier doen hy aanvanklik vryskut joernalistieke werk vir die ''Manchester Guardian'', vir wie hy oorlogskorrespondent was, wat hom ook na [[Europa]] stuur om verslag te doen oor die stakings wat in daardie tyd onder dokwerkers, lettersetters en diamantslypers in Nederland, [[België]], Spanje en Frankryk geheers het. Sodoende leer hy ook die vasteland van Europa ken en hierdie is die eerste van ’n aantal sodanige besoeke wat hy later namens verskeie koerante doen. In Utrecht voer hy ook kort voor die [[Vrede van Vereeniging]] onderhoude met dr. [[Willem Johannes Leyds|Willem Leyds]], staatsekretaris van die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]], en president [[Paul Kruger]].
| |||