Eik: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Verbeter |
Verbeter |
||
Lyn 19:
|range_map_caption =
}}
'''Eike''' of akkerbome ([[genus]]: Querus) is eenhuisige bome met manlike en vroulike blomme. Die verspreidingsgebied van die sowat 500 verskillende spesies is besonder wyd. Die bome is inheems in die [[Noordelike Halfrond
Saam met beuke en kastaiings behoort eike tot die [[Familie (biologie)|familie]] doppiesdraers (''Fagaceae
Eikebome
== Bou ==
Lyn 33:
== Indeling en verspreiding ==
Eike kom feitlik oral voor solank daar nie te veel skaduwee is nie en die grond vrugbaar, humusryk en leemhoudend is. Voldoende water is ook ʼn vereiste. In Europa alleen kom sowat 200 verskillende spesies voor, waarvan die Europese of [[somereik]] (''Quercus robur'') die bekendste is. Dit is ook die eik wat Jan van Riebeeck en Simon van der Stel in Suid-Afrika laat aanplant het en word daarom dikwels in Suid-Afrika die Kaapse eik genoem. ʼn Ander bekende eik in Europa en in Suid-Afrika is die wintereik of ongesteelde eik (''Quercus petraea'').
Die eik en die Europese eik kan albei tot 40 m hoog en sowat 300 jaar oud word. Daar is vir ʼn lang tyd gemeen dat die twee eike subspesies is, maar die akkers van die Europese eik is rond en vet, terwyl die van die wintereik lank en spits is. Laasgenoemde se akkers is ook nie gesteeld nie. Daarby verskil die kleur van die jong blare: die van die Europese eik is rooibruin en die van die wintereik geelgroen. In die somer is die kleur dieselfde by albei bome, hoewel die blaarsteel van die Europese eik altyd baie korter is as die van die wintereik.
Nog ʼn eik wat goed in Suid-Afrika aard, is die kurkeik (''Quercus suber''). Dit is inheems in [[Spanje]] en [[Portugal]] en van sy dik bas word kurk vervaardig. Hoewel die meeste eike van Europa af versprei het, kry ʼn mens ook ʼn Amerikaanse eik (''Quercus rubra''), waarvan die groot spitslobbige blare in die herfs donkerrooi van kleur is. Hierdie eik verdra meer skaduwee as enige ander een, maar geen sterk wind nie.
Die akkers van die meeste eike is bitter en is hoogstens as veevoer geskik. Uitsonderings is egter die akkers van die Hongaarse eik (''Quercus frainetto''), die Turkse of moseik (''Quercus cerris'') en die steeneik (''Quercus ilex var ballota''), wat soet en smaaklik is. Hoewel dieselfde eikesoort in wisselende klimaatstoestande kan groei, word hul groeiwyse deur die klimaat beïnvloed. Waar ʼn eikeboom byvoorbeeld in [[Nederland]] na 10 of 12 jaar nog maar klein is, sal ʼn boom van dieselfde soort in Suid-Afrika na 5 jaar al manshoogte wees. Die rede hiervoor is dat die Europese winter ʼn langer winterslaap aan die boom bied, terwyl die groeiperiode (in die somer) in Suid-Afrika weer langer is. ʼn Nadeel van die vinnige groei van die Suid-Afrikaanse eike is dat hul hout sagter en brosser is en dus nie so geskik is vir timmerhout soos die van die Europese eike nie.
== Ekonomiese betekenis. ==
Lyn 47:
== Verwysing ==
* Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409451 band
|