Jeremy Bentham: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Uitleg van bronteks
Lyn 55:
Bentham ontwikkelde hierby 'n stelsel, waarmee hy die genot kwantitatief kon meet. Om dit te kan doen, stel hy 'n hele lys parameters op, soos tyd, intensiteit, (on)sekerheid, ens. So kan mens dronkenskap as volg analiseer: dronkenskap bring wel 'n intense genot en geluksaligheid, maar die periode wat dit duur is baie kort en na die periode wag pyn ('n [[babbelas]]).
 
== Bentham en politiek ==
Bentham se invloed op die politiek is tot vandag, omvangryk. Onder andere is sy opvattinge oor die vraagstuk van kontrole hou oor die massa en die rol van sosiale stratifikasie wat hy daarin toepas, steeds aktueel. Hy skenk ook besondere aandag aan die gebruik van drogredenasies wat hy waarneem in politieke diskussies en wat volgens hom kan dien om misverstande wegtesteek: "Misbruik kan slegs verdedig word deur drogredenasies"
 
Lyn 64:
Sy opvattings oor kontrole gee hy ook letterlik vorm in die ontwerp van 'n sogenaamde Panopticon. Die beginsel is toegepas in koepelgevangenisse. Bentham se idees word deur [[Michel Foucault]] in 'n modern konteks geplaas.
 
== [[Ekonomie]] ==
Sy idees oor monetêre beleid verskil aansienlik van die van David Ricardo. Daar is wel ooreenkomste met die visie van Henry Thornton. Bentham sien monetêre uitbreiding as 'n goeie instrument om 'n toestand van volledige werkgeleenthede te bereik. Hy is homself bewus van die relevansie van sake as 'gedwonge spaar', die 'geneigdheid om te verbruik', die verband tussen spaar en belê en ‘n aantal ander konsepte wat nog steeds 'n sentrale rol speel in die moderne inkomste- en werkgeleentheidspolitiek. Sy idees oor monetêre beleid sluit nou aan by sy utilitaristiese filosofie om genot en pyn respektiewelik te maksimaliseer of te minimaliseer en is so 'n belangrike voorloper van die gebruik van optimalisasiebeginsel in die ekonomiese wetenskap, soos in die gebruikersteorie, die teorie van die ondernemings en die sosiale welvaartsteorie.
 
== Bentham en diereregte ==
Bentham word gesien as een van die eerste voorvegters van diereregte. Hy stel dat die manier waarop diere pyn voel is vergelykbaar met hoe mense pyn voel ,en dat "Die dag sal kom dat die res van die diereryk dieselfde regte sal verkry, wat hulle slegs deur tirannie sal ontkom". Bentham vind dat die vermoeë om pyn te ervaar en nie die vermoeë om logies te redeneer, die maatstaf moet wees van hoe ons ander wesens behandel. As die vermoeë om logies te redeneer immers die kriterium sou wees, sou baie mense, waaronder babas en geestelike gestremdes, ook as "goed" behandel moet word. Hy skryf:
 
"Dit sal ooit erken word dat die aantal bene, die haarigheid van daardie vel of die stert, onvoldoende redes is om 'n sensitiewe wese aan sy lot oor te laat. Waar anders moet ons die grens tussen mense en diere trek? Is dit die vermoë om logies te dink of dalk die vermoë om te praat? Maar 'n volwasse perd of hond is met sekerheid 'n meer rasionele wese, en selfs meer 'n gespreksgenoot, as 'n baba van 'n dag of 'n week of selfs een maand oud. Maar veronderstel dat dit anders kan wees, wat maak dit saak, dié vraag is nie, kan hulle logies redeneer nie? en ook nie dat hulle praat nie, maar kan hulle ly?"
 
== [[Feminisme]] ==
Bentham sê self dat die wettlike ondergeskikte posisie van die vrou hom op elfjarige leeftyd laat kies het vir 'n loopbaan as 'n hervormer. Bentham spreek homself sterk uit ten gunste van totale gelykheid tussen man en vrou.
 
== Kollektivisme ==
Bentham se opvattings word gekritiseer deur onder andere die [[Libertynisme |libertariese]] vrye mark ekonoom [[Murray Rothbard]], wat Jeremy Bentham in sy [[essay]], ''Jeremy Bentham: The Utilitarian as Big Brother'', beskryf as die ideoloog van [[Big Brother (George Orwell) | Big Brother]]. Die Kanadese outeur Brebner skryf in [[1948]] die volgende: "Britse laissez-faire benadering was 'n politieke en ekonomiese mite... Jeremy Bentham en John Stuart Mill, wie gereeld beskryf word as tipiese, byna fundamentalistiese, pleitbesorgers van laissez-faire benadering, was in werklikheid volstrek vir die teenoorgestelde, hulle was pleitbesorgers vir staatsinmening vir kollektivistiese doeleindes."