Samango-aap: Verskil tussen weergawes

Die '''Samango-aap''' (''Cercopithecus mitis'') is 'n [[primaat]] wat veral voorkom in Oos-, Sentraal- en [[Suider-Afrika]]. Die naam kom van die [[Zoeloe]]-woord 'iNsimango' wat 'ape in die mis' beteken. In [[Engels]] word hulle 'Blue monkeys' genoem, wat dit verwarrend kan maak, aangesien die [[blouaap]] ('Cercopithecus aethiops') nie dieselfde spesie is nie.

 

Mannetjie:

*gemiddelde lengte 140cm,

Die spesie het die tipiese [[aap]]voorkoms. Hulle is stewiger gebou as die [[blouaap]]. Hulle wange en voorkop het lang wit hare wat in alle rigtings staan. Die gesig is donkerbruin, met 'n wit gedeelte rondom die mond en nek. Die skouers en pote is donkerbruin, met die rug 'n gespikkelde grysbruin. Die penskant is ligter as die rugkant en wissel in kleur van 'n naaswit tot donkerroom. Die laaste twee-derdes van die stert is swart.

 

[[Beeld:Samango-aap_Suider-Afrika.png|thumb|200px|Verspreidingsgebied in Suider-Afrika]]

In [[Suider-Afrika]] kom hulle in geïsoleerde troppe in woudgebiede van die [[Oos-Kaap]], tot in [[KwaZulu-Natal]], aan die suidehange van die [[Soutpansberg]]e, en ook in die oostelike gedeeltes van [[Zimbabwe]] en [[Mosambiek]] voor.

 

Hulle kom slegs in woudgebiede voor, maar kan hul ook vestig in aangeplante plantasies.

 

Lees ook die artikel [[aap]].

 

Hulle word deur [[luiperd]]s, [[roofvoël]]s en luislange gevang.

 

Die Samango-aap is baie raserig. Dikwels is hul geluide bokant die waarnemer se kop die enigste teken dat hulle in die omtrek is. Wanneer gevaar dreig, uiter die volwasse mannetjies 'n luide, herhalende geluid wat beskryf word as 'nyah' of 'jack'. Daarteenoor gil, skree en joel die wyfies en kleintjies wanneer gevaar dreig.

 

Hulle vreet veral vrugte, maar eet ook blomme, boomgom, sade en soms, larwes. In sagtehoutplantasies ruk hulle die bas van jong bome af en eet dié.

 

Die Samango-aap paar dwarsdeur die jaar. Die wyfies wat in [[estrum]] kom, inisieër die paring deur hulle agterstewe aan die mannetjies te presenteer. Die [[dratyd]] is ongeveer vyf maande. Meestal word een, maar partykeer twee apies gebore. Die apies se pels is pikswart by geboorte, hulle oë is oop en hulle is by geboorte reeds in staat om aan die moeder se pels vas te hou. Hulle word gespeen op ses maande. Verskillende wyfies kan help met die kleintjies se grootmaakproses.

 

Stukke vrugte, sade en skille aan die voet van bome in 'n woud.

 

*[[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere]]

*[[Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name]]

*[[Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes]]

 

* 'Smither's Mammals of Southern Africa. A field guide'. Redakteur Peter Apps. Derde uitgawe, 2000.

* 'Veldgids tot die soogdiere van Suider-Afrika'. Chris en Tilde Stuart. Eerste uitgawe, 1988.