Filistyne: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Filistyne en Palestyne
Lyn 1:
[[Lêer:Philistines pentapolis.jpg|duimnael|Die Bybelse beskrywing van die land van die Filistyne identifiseer vyf stadstate: Gasa, Asdod, Askelon, Gat en Ekron.]]
 
Die '''Filistyne''' ([[Hebreeus]]: פְּלִשְׁתִּים, ''Plištim'') was ’n volk wat in die [[Bybel]] beskryf word. Hulle was ’n seevarende volk wat hulle aan die einde van die 2de millennium&nbsp;v.C. op die kusstrook in die suide van [[Kanaän]] gevestig en vermoedelik intensiewe kontak behou het met Alasjië ([[Siprus]]), [[Miceense Griekeland]] en [[Minoïese beskawing|Minoïese Kreta]].<ref>{{en}} B.J. Stone, The Philistines and Acculturation: Culture Change and Ethnic Continuity in the Iron Age, in ''BASOR'' 298 (1995), pp. 8, 13, C.S. Ehrlich, ''The Philistines in Transition: A History from ca. 1000-730 B.C.E.'', Leiden, 1996, pbl. [http://books.google.com/books?id=B2eNV68WU3YC&pg=PA25&dq=seranim&hl=nl&sig=HlZgbBxFHUQzWlWCFtFJ42jlets#PPA11,M1 11].</ref>
 
== Beskrywing ==
Volgens [[Josua]] 13:3 en [[1-2 Samuel|1 Samuel]] 6:17 het die land van die Filistyne uit vyf stadstate bestaan: Gasa, Asdod, Askelon, Gat en Ekron. Die volk word in die Bybel dikwels uitgebeeld as [[Israel]] se grootste vyand.<ref>{{en}} Fahlbusch, Erwin; Bromiley, Geoffrey William (2005). ''The Encyclopedia of Christianity'', Volume 4: P-Sh. Grand Rapids, Michigan: Wm. B. Eerdmans Publishing. ISBN 0-8028-2416-1</ref> Daarbenewens word hulle vermeld in [[Egipte|Egiptiese]], [[Assirië|Assiriese]] en [[Babilonië|Babiloniese]] bronne.
 
Buite Bybelverband is bewyse vir die Filistyne en hul oorsprong nie duidelik nie. Hulle was vermoedelik een van die [[Seevolke]] en het gedurende die [[12de eeu v.C.|12de]] en [[11de eeu v.C]]. die heerskappy in die [[Levant]] gehad, maar in die eeue daarna is hul mag al hoe meer ingeperk. Tydens die [[Nieu-Assiriese Ryk]] (omstreeks 800-626800–626&nbsp;v.C.) het die Filistynse gebiede opnuut ’n opbloei beleef. Ná hul verowering deur die Babiloniërs in 604&nbsp;v.C. is die Filistyne geleidelik in ander volke opgeneem.
 
== Filistyne en Palestyne ==
[[Lêer:Southeastern Roman Empire.PNG|duimnael|Ligging van die Romeinse provinsie ''Palestina'']]
Die outonome Filistynse stadstate sou na die Babiloniese inval van [[Nebukadnésar II]] verdwyn en die Filistynse volk assimileer geleidelik in die omringende volke.<ref>{{de}} {{Outeur|E. Noort}}, ''Die Seevölker in Palästina'', Kampen – Leuven, 1994, bl. 27–33]. Na die Filistyne word net in 'n Bybelse konteks verwys: [[Esegiël]] [25:16], [[Sagaria]] [9:6], [[1 Makkabeërs]] [3] ("land van die Filistyne").</ref><ref>{{en}} {{Outeur|B.J. Stone}}, The Philistines and Acculturation: Culture Change and Ethnic Continuity in the Iron Age, in ''BASOR'' 298 (1995), bl. 7-32.</ref> Toe enkele eeue later die Romeine binneval en die ''provincia'' [[Iudaea (Romeinse provinsie)|Iudaea]] stig, het die Filistyne as 'n etniese groep alreeds in ander volke opgegaan. Na die [[Bar Kochba-opstand|opstand]] van die [[Jode]] onder leiding van [[Sjimon bar Kochba]] (132-135) en die daaropvolgende repressie en verbanning het die Romeine die hele gebied van Judea tot "Palaestina" as belediging van die verslaande vyand herdoop: die Filistyne was altyd die aartsvyande van die Jode. Na die verdeling van die [[Romeinse Ryk]] in 'n westelike en 'n oostelike ([[Bisantynse Ryk|Bisantynse]]) deel en na die ondergang van die [[Wes-Romeinse Ryk]] aan die einde van die 4de eeu was die gebied onder die gesag van die Bisantyne. Toe die [[Moslem]]s die gebied in 636 verower, het hulle die gebied na aanleiding van die Latynse Palaestina فلسطين ''Falasṭīn'' genoem en hierdie term is dikwels uitruilbaar met dié vir die [[Levant]] (''al-Shām'').<ref>{{en}} {{Outeur|M. Gil}}, ''A History of Palestine, 634-1099'', Cambridge, 1992, bl. 113–114].</ref> Hierdie benaming het tydens die Bisantynse, Arabiese en [[Ottomaanse Ryk|Ottomaanse tydperk]] vir die streek behoue gebly.<ref>{{en}} {{cite book |author=Erwin Fahlbusch, Jan Milič Lochman, John Mbiti |title=The Encyclopedia of Christianity |edition=4 |publisher=Brill |location=Leiden NL / Boston MA |date=2005 |isbn=0-8028-2413-7}}</ref>
 
Die nakomelinge van die geïslamiseerde Bisantynse provinsies en [[Arabiere]] van Palestina sou in die 19de en 20ste eeu deur Britse skrywers "Philistines" of "inwoners van Palestina" genoem word. Hierdeur het verwarring tussen die terme "Philistines" en "Palestinians" ontstaan. Hieruit het die veronderstelling gekom dat die [[Palestyne]] direkte nakomelinge van die Filistyne is, wat deur albei kante van die Palestyns-Israeliese konflik uitgebuit word om dié konflik 'n historiese rede te gee. Hoewel dit moontlik is dat onder die voorouers van die Palestyne Filistyne was, is dit onwaarskynlik dat alle Palestyne direkte nakomelinge van die Filistyne is.<ref>{{en}} {{Outeur|M. Gil}}, ''A History of Palestine, 634-1099'', Cambridge, 1992, bl. 14–15</ref>
 
== Sien ook ==
Line 12 ⟶ 18:
 
== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:nl:Filistijnen|Nederlandse Wikipedia]]
 
== Eksterne skakels ==
* {{CommonsKategorie-inlyn|Philistines|Filistyne}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/Philistine-people|title=Philistine|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=2 November 2018}}
 
[[Kategorie:Etniese groepe in Israel]]