Duitse Demokratiese Republiek: Verskil tussen weergawes

|status_teks =

|ryk =

|jaar_begin =1949

|jaar_einde =1990

 

=== Die ekonomiese krisis van die 1980's ===

Vanweë die hoë koste, wat aan die [[wapenwedloop]] teen die Verenigde State verbonde was, het die Sowjetunie vanaf 1981 toenemend ekonomiese moeilikhede in die gesig gestaar. Die land was onder meer genoodsaak om die prys vir sy ru-olie te verhoog en tegelykertyd sy uitvoere na die DDR van 19 tot 17 miljoen ton jaarliks te verminder.<ref>{{de}} Schröder, Klaus: ''Der SED-Staat. Geschichte und Strukturen der DDR''. München: Bayrische Landeszentrale für politische Bildungsarbeit 1999</ref> Die DDR het sy vernaamste bron van buitelandse valuta skielik kwytgeraak. In 1982 was die land vir die eerste keer nie meer in staat om sy lenings te delg en die rente daarop te betaal nie, terwyl dit ook by westerse lande nie meer oor genoegsame kredietwaardigheid beskik het nie.

 

 

=== Verwerping van Gorbatsjef se hervormingsbeleid ===

Die Sowjet-leier Michail Gorbatsjef, wat in 1985 aan bewind gekom het, het die agteruitgang van die Sosialistiese stelsel met sy hervormingsbeleid van ''glasnost'' ("openheid") en ''perestrojka'' ("herstrukturering") probeer teenwerk. In 1988 het hy met sy herroeping van die Bresjnef-doktrine die pad geopen vir 'n onafhanklike en demokratiese ontwikkeling van alle Oosbloklande.

 

 

=== Politieke omwenteling ===

Sedert 4 September 1989 het daar in Leipzig elke Maandag massabetogings plaasgevind, en ook die feesvierings ter geleentheid van die veertigste verjaardag van die Duitse Demokratiese Republiek op 7 Oktober is in die hele land deur protesaksies oorskadu. Op 9 Oktober het 70&nbsp;000 mense aan die betoging in Leipzig deelgeneem en vir die eerste keer die leuse ''Wir sind das Volk'' ("Ons is die volk") gebruik.

 

Inwoners en beroepsmense in die DDR in miljoene mense:<ref>{{de}} ''Statistisches Jahrbuch der DDR''. Staatsverlag der DDR, Junie 1989, eerste uitgawe, bl. 8 en 17</ref>

 

{| class="wikitable"

|- class="hintergrundfarbe5"

!Jaar!!Inwoners!!Beroepsmense<br />(sonder vakleerlinge)

|16,675

|8,594

|}

 

=== Taal ===

[[Lêer:Bundesarchiv Bild 183-N0416-0023, Dresden, Johannstadt, Kaufhalle.jpg|duimnael|links|''Kaufhalle'' (supermark) in [[Dresden]] (1974)]]

Die DDR het deel uitgemaak van die Duitse taalgebied. In sommige streke van die administratiewe distrikte Dresden en Cottbus is [[Sorbies]] as 'n minderheidstaal erken.

=== Partye en massa-organisasies ===

[[Lêer:Fenster im Staatsrat.jpg|duimnael|Venster in die gebou van die ''Staatsrat'' (Staatsraad)]]

Ongeag die kommunistiese ideaal was die Duitse Demokratiese Republiek ook volgens die amptelike definisie geen "klaslose samelewing" nie. Die DDR-staatsvolk het uit twee klasse, arbeiders en boere, asook diegene "lae van die samelewing van ander groepe" bestaan wat 'n politieke vennootskap met hulle gesluit het. Hierdie maatskaplike struktuur is in die Oos-Duitse veelpartystelsel weerspieël wat egter fundamenteel van westerse stelsels verskil het.

 

 

=== Toepassing van die mediabeleid ===

Die beginsels van die amptelike DDR-mediabeleid is deur die SED-partyvergaderings bepaal. Om hulle toe te pas, is alle media sentraal beheer, met die Politburo as die hoogste orgaan. Ondergeskik aan die Politburo was die Perskantor (''Presseamt'') onder leiding van die voorsitter van die Ministerraad, die Staatskomitee vir Radio en Televisie by die Ministerraad en die staatsbeheerde nuus- en fotoagentskap [[Allgemeiner Deutscher Nachrichtendienst|''Allgemeiner Deutscher Nachrichtendienst (ADN)'']]. Plaaslike media soos streekskoerante en dagblaaie, wat deur ondernemings uitgegee is, is deur die SED-distrikskantore en die voorsitters van distriksrade beheer.