Marthinus Theunis Steyn: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Uitleg van bronteks
Alias (besprekings | bydraes)
k taal
Lyn 40:
}}
 
'''Marthinus Theunis Steyn''' (Rietfontein, [[Winburg]], [[Oranje-Vrystaat]] [[2 Oktober]] [[1857]] – [[Bloemfontein]], [[28 November]] [[1916]]), was 'n Suid-Afrikaanse politikus en staatsman, en die sesde en laaste [[Presidente van die Oranje-Vrystaat|Staatspresident]] van die [[Oranje-Vrystaat]] van 1896 tot 1902.
 
== Agtergrond ==
[[Lêer:President Steyn Deventer 2009.jpg|duimnael|links|220px|Standbeeld van M.T. Steyn in Deventer, Nederland.]]
 
Hy is gebore op die plaas Rietfontein in die distrik [[Winburg]] op 2 Oktober 1857. Steyn is oorlede op 28 November 1916. Steyn se pa, Marthinus, was 'n lid van die Vrystaatse [[Volksraad]] en 'n vriend van President [[Jan Brand|J.H. Brand]]. Steyn het aan [[Grey-kollege]] in [[Bloemfontein]] sy skoolloopbaan ontvang en later in [[Nederland]] verder studeer, aan die Universiteit van Leiden.
 
Steyn is in 1882 tot die balieraad toegelaat en teruggekeer na die Vrystaat. Sy praktyk in Bloemfontein het goed gedoen en in 1889 is hy aangestel as Prokureur-Generaal van die Oranje-Vrystaat. Hy is ook as regter aangestel in dieselfde jaar.
Lyn 59:
President Steyn het op 22 September 1899 aan die Vrystaatse volksraad gesê: ''"Hulle [die Britte] wil die twee republieke, waar die Afrikanergees lewend gehou word, uitwis en sodoende die Afrikanervolk vernietig en indien moontlik uitroei. Kan die een Afrikaner neutraal bly terwyl die ander vir Afrika sterf? Ek weet wat dit vir twee swakke republieke is om te stry teen die magtigste ryk wat die wêreld ooit geken het, maar ek weet dat indien dit tot oorlog mag kom, ons nie stry vir die stemreg nie, maar vir die bestaan van die Afrikanervolk".''<ref>{{Boekverwysing|Titel='n Bittereinder aan die woord|Outeur=M.C.E. van Schoor|Jaar=1997|Uitgewer=Oorlogsmuseum van die Boererepublieke, Bloemfontein|Bladysye=152-165|ID=9781874979050}}</ref>
 
Voor die uitbreek van die [[Tweede Vryheidsoorlog]] op 11 Oktober 1899, het Steyn alles in sy vermoë gedoen om dit te verhoed. Nadat dit wel uitgebreek het, het hy egter geweier om in te gee.<ref name=":0">{{Boekverwysing|Outeur=J.C. Steun|Titel=Ons gaan 'n taal maak. Afrikaans sedert die patriotjare.|ID=978-0-9870256-9-2|Uitgewer=Kraal Uitgewers|Jaar=2014}}</ref> Hy was versetlik gekant teen oorgawe aan Brittanje en het het pogings van die Transvaalse kant om dit te doen, teengestaan. <ref name=":0" />
 
As hoof van die regering moes hy vlug nadat Bloemfontein deur Britse troepe oorgeneem is, maar het steeds as reisende regeringshoof die oorlog aan die gang gehou.
 
Steyn het verskeie noue ontkomings gehad en dit is merkwaardig dat hy in 2 jaar se gevegte nooit gevange geneem is nie. Hy moethet gedurig tussen, of met die vlugkommandosvlugkommando's rondgeswerf, om nie meer as een nag op dieselfde plek te vertoef nie. Soms was hy teen twee-uur snags al weer in die saal om die vyand se spioene te mislei. Hy het selde onderdak geslaap, en eerder met sy stewels aan onder 'n seil gelê, met sy perdesaal of 'n klipsteen as kopkussing.<ref name=":0" />
 
Met sy terugkeer uit Transvaal, na 'n ontmoeting met President Kruger, het 'n britse mag sy slapende kommando naby Bothaville oorval. Steyn se perd was gelukkig byderhand, en met die hulp van sy lyfwag, Cornelis du Preez kon hy ongedeerd uitjaag.<ref name=":0" />