Sin van die lewe: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k thumb → duimnael
Lyn 1:
[[Lêer:Woher kommen wir Wer sind wir Wohin gehen wir.jpg|thumbduimnael|regs|355px|''[[Waar kom ons vandaan? Wat is ons? Waarheen is ons op pad?]]''<br />Een van postimpressionis [[Paul Gauguin]] se beroemdste skilderye.]]
 
Die '''sin van die lewe''' is 'n filosofiese vraagstuk wat hom met die doel en intrinsieke waarde van die menslike bestaan, of biologiese lewe oor die algemeen, bemoei. Hierdie konsep kan deur 'n verskeidenheid vrae gestel word, soos ''Waarom is ons hier?'', ''Waaroor gaan die lewe?'', en ''Wat beteken dit alles?'' Dit was in die opgetekende geskiedenis van die [[mensdom]] deurgaans 'n punt vir filosofiese, wetenskaplike en teologiese bespiegeling. Daar is 'n groot aantal antwoorde vanuit verskillende kulturele en ideologiese agtergronde tot hierdie vrae gebied. Die Franse eksistensialis [[Albert Camus]] het opgemerk: "Ons mense is skepsels wat ons lewens deurbring deur onsself te oortuig dat ons bestaan nie absurd is nie."<ref>''Mistakes Were made (but not by me). Why We Justify Foolish Beliefs, Bad Decisions, and Hurtful Acts'' deur Carol Tarvis and Elliot Aronson, Harcourt, Inc, 2007, bladsye 13 en
Lyn 7:
 
== Die sin van die lewe as 'n vraag ==
[[Lêer:Rembrandt Harmensz. van Rijn 038-crop.jpg|thumbduimnael|150px|regs|''Filosoof in Meditasie'' (detail) deur [[Rembrandt]].]]
 
Vrae oor die sin van die lewe is in verskeie maniere uitgedruk, insluitende die volgende:
Lyn 33:
 
== Wetenskaplike ondersoek en oogpunte ==
[[Lêer:DNA Overview.png|thumbduimnael|left|140px|[[DNS]], die middel wat die genetiese instruksies vir die ontwikkeling en funksioneering van alle bekende lewende organismes bevat.]]
 
Stellings dat beskrywende wetenskap lig op normatiewe kwessies soos die sin van die lewe kan werp, word hewig binne die wetenskaplike en filosofie-van-wetenskap-gemeenskappe betwis. Desnieteenstaande kan wetenskap ietwat konteks bied en parameters daarstel waarbinne gesprekke oor verwante onderwerpe gevoer kan word.
Lyn 56:
 
=== Die Oerknal en die mensdom se noodlot in hierdie heelal ===
[[Lêer:CMB Timeline300 no WMAP.jpg|regs|268px|thumbduimnael|Die metriese uitbreiding van ruimte. Die inflasionêre epog is die uitbreiding van die metriese tensor ten links. (NASA-beeld, 2006)]]
 
Alhoewel die [[Oerknal]]-model aanvanklik met skeptisisme begroet is toe dit bekend gestel is — gedeeltelik weens die verbinding met die religieuse konsep van [[kreasionisme]] — word dit vandag wyd deur menige onafhanklike waarnemers ondersteun.<ref>{{cite book | author = Helge Kragh | title = Cosmology and Controversy | publisher = Princeton University Press | year = 1996 | isbn=069100546X}}</ref> Huidige fisika kan die vroeë heelal egter net van 10<sup>−43</sup> sekondes ná die Oerknal beskryf (waar nultyd met oneindige temperatuur ooreenstem); 'n teorie van kwantumgravitasie word benodig om verder terug in tyd te beskryf. Desnieteenstaande het vele fisici al oor wat hierdie beperking kon voorafgegaan het en oor hoe die heelal die werklikheid binnegetree het, bespiegel.<ref name="Prantzos & Lyle">{{cite book |author=Nikos Prantzos; Stephen Lyle |title=Our Cosmic Future: Humanity's Fate in the Universe |publisher=Cambridge University Press |year=2000 |isbn=052177098X}}</ref> Sommige fisici glo dat die Oerknal toevallig gebeur het, en wanneer die antropiese beginsel in ag geneem word, word dit die gereeldste as impliserend van die bestaan van 'n multiversum.<ref name="Edwards">{{cite book |author=Rem B. Edwards |title=What Caused the Big Bang? |publisher=Rodopi |year=2001 |isbn=9042014075}}</ref>
Lyn 65:
Die ware aard en oorsprong van die bewussyn en die verstand self word ook wyd in die wetenskap betwis. Die verklaringsgaping word gewoonlik met die groot probleem van die bewussyn gelyk gestel, en die kwessie van vrye wil word ook as van kardinale belang beskou. Hierdie onderwerpe word meestal in die velde van kognitiewe wetenskap, neurowetenskap en die filosofie van die verstand bespreek, alhoewel sommige ewolusionêre bioloë en teoretiese fisici ook menige toespelings tot die onderwerp gemaak het.<ref name="Whitehouse">{{cite book |author=Harvey Whitehouse |title=The Debated Mind: Evolutionary Psychology Versus Ethnography |publisher=Berg Publishers |year=2001 |isbn=1859734278}}</ref><ref name="Gray">{{cite book |author=Jeffrey Alan Gray |title=Consciousness: Creeping Up on the Hard Problem |publisher=Oxford University Press |year=2004 |isbn=0198520905}}</ref>
 
[[Lêer:Ascent of the Blessed.jpg|125px|right|thumbduimnael|[[Hieronymus Bosch]] se ''Opstyging na die hemel'' toon 'n tonnel van lig en spirituele figure, wat gewoonlik in verslae oor naby-doodse ervarings beskryf word.]]
 
Reduksionistiese en elminatiewe materialisme benaderinge, byvoorbeeld die Veelvuldige Ontwerp-model, hou voor dat die bewussyn volledig deur neurowetenskap verklaar kan word, deur die werkinge van die [[brein]] en sy [[neuron]]e, dus voldoenend aan biologiese naturalisme.<ref name="Gray" /><ref name="Churchland">{{cite book |author=Paul Churchland |title=A Neurocomputational Perspective: The Nature of Mind and the Structure of Science |publisher= MIT Press |year=1989 |isbn=0262531062}}</ref><ref name="Dennett">{{cite book |author=Daniel Clement Dennett |title=Consciousness Explained |publisher=Little, Brown and Co. |year=1991 |isbn=0316180661}}</ref>