Partiese Ryk: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Persiërs → Perse |
k + skakels |
||
Lyn 19:
|beeld_kaart =Parthian Empire at it's greatest extent.png
|beeld_kaart_byskrif =Die Partiese Ryk (groen) op sy grootste
|algemene_tale =[[Parties]], [[Persies]], [[Aramees]] (lingua franca),<ref>{{cite book|last=Chyet|first=Michael L.|authorlink=Michael L. Chyet|editor1-last=Afsaruddin|editor1-first=Asma|editor2-last=Krotkoff|editor2-first=Georg|editor3-last=Zahniser|editor3-first=A. H. Mathias|editor1-link=Asma Afsaruddin|title=Humanism, Culture, and Language in the Near East: Studies in Honor of Georg Krotkoff|year=1997|publisher=Eisenbrauns|isbn=978-1-57506-020-0|page=284}}</ref><ref name="Green 1992 45">{{harvnb|Green|1992|p=45}}</ref> [[Akkadies]],<ref name="IP" /> [[Grieks]] (amptelik)<ref name="Green 1992 45" />
|hoofstad =[[Ctesiphon]],<ref name=IP>{{cite book|last=Fattah|first=Hala Mundhir|title=A Brief History Of Iraq|year=2009|publisher=Infobase Publishing|isbn=978-0-8160-5767-2|page=46}}</ref> [[Ecbatana]], [[Hecatompylos]], [[Susa]], [[Nisa, Turkmenistan|Mithradatkirt]], [[Asaak]]
|regeringstipe =Monargie
Lyn 29:
}}
Die '''Partiese Ryk''' (247 v.C.–224 n.C., ook bekend as die '''Arsasidiese Ryk''') was ’n groot politieke en kulturele mag in
== Geskiedenis ==
[[Mithridates I van Partië]] (omstreeks 171–138 v.C.) het die ryk uitgebrei deur [[Medië]] en [[Mesopotamië]] van die Seleukidiese Ryk af te neem. Op sy hoogtepunt het die Partiese Ryk gestrek van die gebied noord van die [[Eufraat]], in wat nou Sentraaloos-[[Turkye]] is, tot Oos-Iran. Die ryk, wat aan die [[Syroete]] tussen die [[Romeinse Ryk]] en die [[Middellandse See]] gelê het, het ’n groot handelsentrum geword.
Die [[Partiërs|Parte]] het die kuns, argitektuur en geloof van die [[Perse]], [[Grieke]] en ander streekkulture aangeneem. Die Arsasidiese heersers het die titel "koning van konings" gehad as deel van hul aanspraak as erfgename van die [[Achaemenidiese Ryk]]. Die magsetel het geskuif van [[Nisa (Turkmenistan)|Nisa]] na [[Ctesiphon]] aan die [[Tigris]] (suid van die hedendaagse [[Bagdad]] in [[Irak]]), hoewel ander stede ook as hoofstede gedien het.
Toe die Partiërs weswaarts uitbrei, het hulle gebots met die [[Armeniërs]] en eindelik die laat [[Romeinse Republiek]]. Rome en Partië het met mekaar meegeding om die konings van [[Armenië]] te onderwerp. Die Parte het die Romeine in 53 v.C. verslaan en in 40–39 v.C. het Partiese magte die hele [[Levant]] behalwe [[Tirus]] van die Romeine afgeneem. [[Marcus Antonius]] het ’n teenaanval op Partië geloods, hoewel sy suksesse oor die algemeen in sy afwesigheid behaal is onder die aanvoering van sy luitenant Ventidius. Verskeie Romeinse keisers of hul generaals het [[Mesopotamië]] ook in die volgende paar eeue binnegeval.
Gereelde burgeroorloë tussen aanspraakmakers op die Partiese troon het gevaarliker blyk te wees as buitelandse invalle. Die Partiese mag het afgeneem nadat Ardashir I, die heerser van Estakhr, in opstand gekom het teen die Arsasiders en hul laaste heerser, Artabanus V, in 224 v.C. vermoor het. Ardashir het die [[
== Verwysings ==
| |||