Hernán Cortés: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Etikette: Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf
k + Bronne
Lyn 38:
}}
 
'''Hernán Cortés de Monroy Pizarro Altamirano, marqués del Valle de Oaxaca''',<ref>Cortés se agternaam word soms as Cortez geskryf. Dit is egter foutief en 'n vorm van [[hiperkorreksie]]. Baie Spaanse name wat op -ez eindig, soos González of Sánchez, is van [[patroniem]]se oorsprong. Cortés is egter nie, maar aangesien gelykklinkende name wel met -ez geskryf word, word Cortés soms so gepel.</ref> sy voornaam word ook wel '''Hernando''' of '''Fernando''' geskryf ([[Spaans]]: [eɾˈnaŋ koɾˈtes ðe monˈroj i piˈθaro]; * [[Medellín, Spanje|Medellín]], [[Spanje]] [[1485]] — † [[Castilleja de la Cuesta]], [[2 Desember]] [[1547]]) was 'n [[Spanje|Spaanse]] [[conquistador]]. Cortés is veral bekend vanweë sy oorwinning oor die [[Asteke]] en verowering van [[Meksiko]] namens [[Spanje]] tussen [[1519]] en [[1521]].<ref name="HAT Taal-en-feitegids">HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8</ref>
 
== Biografie ==
[[Lêer:Hernan1.jpg|duimnael|links|Hernán Cortés]]
[[Lêer:Cortés Ruta Cuba-Tenochtitlan.png|duimnael|links|Die roete van Hernán Cortés van Kuba na Tenochtitlan]]
[[Lêer:Escudo de Hernán Cortés completo.svg|duimnael|links|Wapen van Hernán Cortés]]
Cortés is in 1485 in Medellín, in die streek [[Extremadura]] in [[Kastilië]] gebore. Hy was die enigste seun van die verarmde edelliede Martín Cortés en Catalina Pizarro Altamirano. Via sy moeder was hy aan [[Francisco Pizarro]], die [[Spaanse verowering van die Inka-ryk|latere veroweraar]] van [[Peru]], verwant. Hy het in [[Salamanca]] gestudeer, maar het nie sy studie voltooi nie.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.newadvent.org/cathen/04397a.htm |title=Hernando Cortés |publisher=The Catholic Encyclopedia |accessdate=25 Februarie 2019}}</ref>
 
In 1506 het hy na die [[Nuwe Wêreld]] vertrek, waar hy inaan die verowering van [[Hispaniola]] deelgeneem het. In 1511 het hy aan die sykant van [[Diego Velázquez de Cuéllar]] tydens die verowering van [[Kuba]] geveg. Nadat [[Juan de Grijalva]] en [[Francisco Hernández de Córdoba]] van 'n reis van [[Yucatán]] en die [[Golf van Meksiko|Meksikaanse golfkus]] teruggekeer het met verhale oor 'n ryk en magtige ryk, het hy toestemming van Velázquez gevra om hierdie land te verken en te verower. Velázquez het akkoord gegaan, maar het sy toestemming later teruggetrek. Cortés het besluit om tog sonder toestemming te vertrek.
== Biografie ==
Cortés is in 1485 in Medellín, in die streek [[Extremadura]] in [[Kastilië]] gebore. Hy was die enigste seun van die verarmde edelliede Martín Cortés en Catalina Pizarro Altamirano. Via sy moeder was hy aan [[Francisco Pizarro]], die [[Spaanse verowering van die Inka-ryk|latere veroweraar]] van [[Peru]], verwant. Hy het in [[Salamanca]] gestudeer, maar het nie sy studie voltooi nie.
 
In 1506 het hy na die [[Nuwe Wêreld]] vertrek, waar hy in die verowering van [[Hispaniola]] deelgeneem het. In 1511 het hy aan die sy van [[Diego Velázquez de Cuéllar]] tydens die verowering van [[Kuba]] geveg. Nadat [[Juan de Grijalva]] en [[Francisco Hernández de Córdoba]] van 'n reis van [[Yucatán]] en die [[Golf van Meksiko|Meksikaanse golfkus]] teruggekeer het met verhale oor 'n ryk en magtige ryk, het hy toestemming van Velázquez gevra om hierdie land te verken en te verower. Velázquez het akkoord gegaan, maar het sy toestemming later teruggetrek. Cortés het besluit om tog sonder toestemming te vertrek.
 
Met sy aankoms het hy vir [[La Malinche]], 'n Asteekse meisie, ontmoet. Sy het sy vriendin, assistente en tolk geword en hom op sy veroweringstog deur die [[Asteekse Driebond|Asteekse Ryk]] vergesel. Hy het [[Veracruz Llave]] gestig sodat hy nie meer van Velázquez afhanklik hoef te gewees het nie. Daarna het hy na die binneland ingetrek. Hy het in [[Tlaxcala]] op weerstand gestruikel. Nadat hy die Tlaxcalteekse leër verslaan het, het die [[Tlaxcalteke]], wat aartsvyande van die Asteke was, hulle by hom aangesluit. Hy het na [[Cholula]], een van die grootste stede in die Asteekse Ryk en 'n belangrike religieuse sentrum, deurgetrek. Toe hy daar van 'n komplot hoor om hom te vermoor, hy het hy 'n slagparty onder die bevolking laat aanrig.
 
Op 8 November het hy die hoofstad [[Tenochtitlan]] bereik en is deur die [[hueyi tlahtoani]] [[Moctezuma II]] verwelkom. Hierdie oomblik word deur sommige as die "egte ontdekking van die Nuwe Wêreld" gesien, omdat toe twee hoogstaande beskawings, wat nog nooit met mekaar kontak gehad het nie, mekaar vir die eerste keer ontmoet het. Kort na aankoms het Cortés Moctezuma gevange laat neem. Die volgende maande het relatief rustig verloop, totdat Cortés weer na die kus moes terugkeer, omdat Velázquez 'n leër onder leiding van [[Pánfilo de Narváez]] op hom afgestuur het. Cortés het die leër sonder veel probleme verslaan, en die meeste soldate van Velázquez het na hom oorgeloop. Teruggekeer, het die stad Tenochtitlan in chaos verkeer, nadat [[Pedro de Alvarado]] 'n slagting tydens 'n belangrike religieuse fees aangerig het. Cortés het Moctezuma opgeroep om sy volk tot bedaring te bring, waarby hy (Moctezuma II) omgekom het. Hy is óf deur sy eie volk óf deur [[Spanjaarde]] vermoor.
 
Die nag daarna het Cortés met sy leër die stad ontvlug. Hierby het vele van sy soldate en Tlaxcalteekse bondgenote omgekom; daarom staan hierdie nag as ''La Noche Triste'' (Die Treurige Nag) bekend. Daarna het Cortés sy hoofkwartier in [[Tekskoko]], die een-na-belangrikste stad van Meksiko en waarvan die leier [[Ixtlilxochitl II]] die kant van Cortés gekies het, ingerig. Hy het begin om Tenochtitlan, waar intussen die [[pokke]] uitgebreek het, te beleër. Na 'n beleëring van drie maande het die laaste Asteekse leier, [[Cuauhtémoc]], homself aan Cortés oorgegee en is ver buite Asteekse gebied opgehang.
Line 63 ⟶ 62:
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsCommonsKategorie-kategorie inlyn}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Hernan-Cortes|title=Hernán Cortés|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=25 Februarie 2019}}
 
{{Normdata}}