Wilhelm Dilthey: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes) →Werke: By verkeerde persoon bygevoeg |
Sobaka (besprekings | bydraes) k →Idees |
||
Lyn 3:
== Idees ==
Dilthey het Friedrich Schleiermacher se teorie van tekstuele interpretasie omskep in 'n algemene metode van die [[geesteswetenskap]]pe. Hy bly getrou aan die begrip van verstaan as 'n rekonstruksie en beklemtoon die samehang van die ervaring, die uitdrukking en die begrip. Terwyl [[Immanuel Kant]] die ervaring op grond van wetenskaplike kennis ontleed, wil Dilthey die ervaring wat onderliggend aan die geesteswetenskappe is, analiseer. Die ervaringstruktuur is nie tydloos nie, soos by Kant, maar is onderworpe aan historiese veranderinge. Volgens Dithey veronderstel kulturele [[kennis]] 'n historiese ''a priori''. Benewens die intellek sluit dit ook die wil en die gevoel in.
Dilthey beskou persepsie as 'n wetenskaplike eweknie vir die wetenskaplike ervaring. Onderwerp en voorwerp kan nie geskei word nie. Die [[werklikheid]] wat ons ervaar, is altyd op 'n sekere manier 'n beleefde werklikheid, gekoppel aan praktiese doeleindes en met 'n estetiese waardering. Ervarings vorm 'n samehang, 'n psigiese struktuur of 'n ervaringshorison en is inherent gekoppel aan verlede, hede en toekoms. Ervarings het 'n dinamiese struktuur, dit is nie suiwer persoonlik nie. Uitgedrukte ervarings vorm die hele historiese sosiale wêreld (moraliteit, wet, die [[staat]], [[godsdiens]], [[kuns]], ens.). Aanhoudende uitdrukkings vorm die samehang wat ons kan verstaan omdat ons grootword in 'n domein van gemeenskaplikheid.
| |||