Breedtegraad: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k thumb → duimnael
Lyn 137:
'n Ander verduideliking wat steeds wyd aanklank vind, is dat moderne tegnologieë en institusies primêr in 'n klein area van noordwes-Europa ontwerp is. Daarom is landboukundige tegnieke, masjiene en medisyne ontwerp om by 'n gematigde klimaat te pas. Hierdie tegnologieë en modelle het wyd versprei na areas met soortgelyke klimaat, soos [[Noord-Amerika]] en [[Australië]]. Omdat hierdie areas ook sentra vir uitvinding geword het, is hierdie voordeel verder versterk. Veel minder energie is dus spandeer op die verbetering van tropiese landbou teenoor gematigde landbou, juis as gevolg hiervan. Tegnologieë, vanaf motorvoertuie tot kraglyne, word ontwerp vir kouer, droër streke, en neig om veel swakker te werk in die tropiese gebiede.
 
Dit vorm dan 'n siklus van tegnologieë wat ontwerp word vir die rykes, wat hulle ryker maak en aanmoedig om verdere tegnologiese ontwikkeling te steun. Een brokkie getuienis hiervoor is dat die verre noorde nie altyd die rykste breedteligging was nie. Tot slegs 'n paar eeue gelede was die rykste gebiede die strook deur Suidelike Europa, die [[Midde-Ooste]], Noordelike [[Indië]] en Suidelike [[China]]. 'n Dramatiese verskuiwing in tegnologie, beginnende met oseaanvarende skepe en beëindig deur die [[Industriële Revolusie]], het hierdie strook sien skuif na die Noorde, in Europa, SjinaChina en die Amerikas. Noordelike [[Rusland]] het 'n [[supermoondheid]] geword, terwyl Suidelike Indië verarmd geraak en gekolonialiseer is. Sulke dramatiese veranderings stel voor dat die huidige verspreiding van rykdom nie weens onveranderbare faktore soos klimaat of ras is nie.
 
Verbonde aan hierdie verduideliking is dié van siekte. Die tropiese gebiede is veel meer vatbaar vir verwoestende siektes, omdat hul temperatuur lewe vergemaklik op vektore soos [[insek]]te en [[knaagdier]]e. Daar is al lank 'n [[malaria]]strook wat die aardbol omgord; dit het menselewens baie bemoeilik, en dit benewens feitlik onmoontlik gemaak vir meeste soorte noordelike [[vee]] om te floreer. Hierdie probleme is vererger deur die rykdom van die Noorde: veel meer geld vir navorsing word spandeer om die siektes van Noordelikes op te los.