Elektrisiteit: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Lyn 46:
 
== Elektrisiteit in die praktyk ==
* Hoewel die mens elektrisiteit reeds vir sowat ’n eeu tot sy voordeel benut, is daar verskeie vissoorte wat eie elektrisiteit gebruik om hulself te beskerm en ook koers te hou in sterk strome. Hulle kan elektrisiteit in groot hoeveelhede opwek en ook daarvan ontslae raak.
[[Lêer:Electric-Eel-03.jpg|duimnael|Verskeie visse, soos dié paling, kan hul eie elektrisiteit opwek om hulself te beskerm. ]]
 
Lyn 52:
Dié visse kan elektrisiteit in gemodifiseerde spierweefsel opwek en is immuun teen hul eie skokke danksy geïsoleerde vetlae. ’n Groot Suid-Amerikaanse elektriese paling (tot meer as twee meter lank en met ’n massa van 40 kg) kan meer as 600 volt elektrisiteit uitstraal. Hul elektrisiteitsorgane is vir sowat die helfte van hul massa verantwoordelik. ’n Elektriese katvis kan vir ’n elektriese skok van 50 volt sorg.
 
* Die groot kragtorings wat algemeen langs die paaie is en die kragkabelskrag geleiers dra, is van staal en is in staat om ’n baie sterk stroom elektrisiteit te vervoer sonder om self deur die stroom beïnvloed te word.
 
Dit is moontlik deur doelgemaakte insulators, wat onder meer van getemperde glas of porselein gemaak is en in ’n reeks van tien of meer gebruik word. Dié insulators (gewoonlik soos ’n klok gevorm) is spesiaal toegerus om die uitwerking van weerlig te absorbeer wat die kabelsgeleiers mag raakslaan.
 
* Die elektrisiteit tydens ’n donderstorm is die gevolg van wolke wat deur elektrisiteit gelaai word wanneer hulle oor luglae beweeg teen verskeie temperature. Verskillende ladings van die wolke en die aarde trek mekaar aan en weerlig (elektriese ladings) is die gevolg: van die wolke na die aarde en van die aarde na die wolke en soms ook van wolk tot wolk.
Lyn 62:
Dit word geraam dat elke dag gemiddeld 1 800 donderstorms op aarde kan ontwikkel.
 
* Dit is ’n feit dat [[Vliegtuig|vliegtuie]] in donderstorms soms deur weerlig getref word. Hulle is almal van metaal gemaak en dit is ’n goeie geleier van elektrisiteit. Die kajuit is hol (Faraday-ruimte genoem) en, omdat dit deur ’n metaalgeleier omhul is, raak die elektriese velde buite die geleier passasiers in die kajuit nie.
 
* Elektrisiteit moet oor groot afstande vervoer word en dit kan veroorsaak dat die hoeveelheid voltspanning geleidelik verminder weens die weerstand van die kragkabelskrag geleiers. Dit is nie moontlik om die weerstand te verminder deur die dikte van die kragkabels te vergroot nie omdat dit die kabels te swaar sou maak.
 
Om dié kragverliese te oorkom, isword wisselstroom in gebruik geneem en relatief dun kabelsgeleiers konkan dus gebruik word om die stroom teen hoogspanning te vervoer. By die punte waar die elektrisiteit gebruik gaan word, word geskikte transformators gebruik om die stroom tot minder gevaarlike vlakke te verklein, soos 220 volt of 240 volt – afhangend van watter land jy jou in bevind.
[[Lêer:A pair of electricity transmission towers - geograph.org.uk - 851617.jpg|duimnael|Kragtorings vir elektrisiteitskabels.]]
 
 
* Gebruikers koop in werklikheid nie elektrisiteit van die kragvoorsiener Eskom nie: slegs die arbeid wat die elektriese stroom verrig.