Jan Lion Cachet: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
Holder (besprekings | bydraes)
k corr using AWB
Lyn 77:
[[Beeld:Teologiese Skool, Burgersdorp 1903.jpg|duimnael|regs|320px|Professore en studente van die Gereformeerde Kerk se [[Teologiese Skool Burgersdorp]], 1903. Voor: H.J.J. van der Walt (eerste hoof van die [[Normaalskool, Steynsburg|driedelige onderwysinrigting op Steynsburg]]), [[Izak Krüger|I.D. Krüger]], [[Johannes Christiaan van der Walt|J.C. van der Walt]], H.D. Lessing, H.J. van der Walt, F.J. Jooste, C. Riekert, J.J.A. Coetsee. Middel: [[H.J.R. du Plessis]], T.N. Venter, [[N.H. van der Walt]], prof. [[Jacobus du Plessis]], prof. J. Lion Cachet, prof. [[Flippie Snyman|P.C. Snyman]], [[Dirk Postma, seun van Martinus|D. Postma]], A.P.C. Duvenage, [[Hendrikus Pasch|H.P.J. Pasch]]. Agter: J. Kruger, J. Duvenage, D. Kruger, B.R. Grobler, J. Coetzee, P. du Plooy, A. Coetzee, [[Pieter Bingle|P.W. Bingle]].]]
 
Hy was ’n pionier en stryder vir Vrye Christelike laer en middelbare skole en vir Christelike hoër onderwys soos sy oudstudent [[Ferdinand Postma]] dit later sou help verwesenlik. Sy vergesigte en beginselprogram spreek uit gepubliseerde geleentheidsredes soos dié op [[30 November]] [[1889]], by die herdenking van die ontstaan van die Gereformeerde Kerk se teologiese skool; ''Vier gelegenheids redevoeringen . . .'' (Paarl, 1894), sy ''Wie veracht den dag der kleine dingen? Afscheidswoord, 14 April 1911'' (1911), en sy kritiek teen die Transvaalse onderwyswet van genl. [[Jan Smuts|J.C. Smuts]] vanuit Christeliknasionale standpunt: ''Niet om te twisten, maar om des gewetens wil: eenige bezwaren tegen het Transvaalsche schoolwet-ontwerp'' (Potchefstroom, 1907). Op vakgebied lewer hy die ''Gedenkboek der Gereformeerde Kerk van Zuid-Afrika 1859–1909'' (Potchefstroom, 1909), en apologetiese brosjures soos ''Eenige opmerkingen over het boekje 'Mijne overkomst tot de Nederduitsch Gereformeerde Kerk in Zuid-Afrika verklaard door M.P.A. Coetsee jr.' '' (Paarl, 1894) en (saam met dr. J.D. du Toit) ''Waarom zingt de Gereformeerde Kerk alleen de Psalmen?'' (1909).
 
Hy was in 1907 een van die stigters van die Voorbereidende Skool op Potchefstroom, voorloper van die [[Potchefstroom Gimnasium]].
Lyn 95:
Weens ouderdom en siekte het prof. Cachet se kragte afgeneem. Uit die notules van die kuratorevergaderings is dit duidelik dat hy hom nie uit eie beweging kon losbreek van die werk en die skool wat vir hom dierbaar was nie. Op sy vergadering van [[1 Desember]] [[1909]] het die kuratore baie taktvol besluit om by die sinode aan te beveel dat, vanweë die afnemende kragte van prof. Cachet, vir hom 'n assistent benoem sal word, wat dan tegelyk sy opvolger sou wees. Tydens die sinode, wat vanaf [[7 Maart]] [[1910]] gesit het, is berig dat prof. Cachet gevra het om op [[1 Mei]] [[1911]] af te tree. Die sinode het die kuratore toestemming verleen om die ontslag toe te staan.
 
Op [[14 April]] [[1911]] lewer hy sy afskeidsrede oor "Wie veracht den dag der kleine dingen" (Sag. 4: 10a) . Byna 26 jaar lank het prof. Cachet aan die skool gedien. Nie net hy nie, aldus Cachet, maar ook die kerk moet hom rekenskap gee van die 42 jaar van die skool se bestaan. Die verlede moet ons leer hoe ons in die toekoms moet werk. Cachet laat die verlede spreek. In vergelyking met die skoolpaleise deur die regering opgerig, met die leër van bekwame hoogleraars deur die regering besoldig, met die groot getal studente wat die universiteite besoek, lyk die skool so klein, so bitter klein en swak.
 
By die oprigting van die skool het hulle, aldus Cachet, gedink aan 'n Christelike universiteit. Daarom is dit ingerig om vir predikante sowel as ander beroepe op te lei. Die behoefte aan sodanige onderrig en aan 'n universiteit op Bybelse grondslag het nie verminder nie; inteendeel: “De tempel der wetenschap moet gebouwd worden, maar . geen wetenschap diê van God afvoert, maar eene die in nederigheid erkent dat zij is Gods dienares en dat haar hoogste eer is God te verheerlijken". Cachet vrees dat uit die universiteite weldra 'n stroom van ongeloof oor ons land sal heenspoel. God het die werk aan die skool geseën en volgens Cachet aan hulle “die het kleine niet veracht hebben, getoond, dat Hij het groote geven kan. Dat wij dan ook dankbaar Gods werk mogen erkennen".
 
Waarlik die tydperk van 42 jaar van die bestaan van die skool, volgens Cachet, was 'n tydperk van stryd, en niemand kon beter daarvan getuig as juis hy, wat in die voorhoede as professor en as kurator meegestry het nie. Die kerk kon veel meer doen, veel meer offer vir die skool as dit altyd besef het watter “genadegawe" God in en deur die skool aan die kerk gegee het. Hoe moeilik was dit soms om mense te beweeg om 'n klein gawe vir die skool af te sonder. Hy wat die skool lief-het, sal daarvoor offer en daarvoor bid. Cachet sien vir die skool 'n groot toekoms. “Ik zie reeds in mijn verbeelding mannen ten volle toegerust, wetenschappelijke mannen van de school uitgaan, en werken ten nutte van volk, land en kerk." Dit is geen ydele droombeeld, aldus Cachet, van 'n ou man op die rand van die graf nie: sy oë sou dit nie sien nie, maar wel die kinders en kindskinders. Hy sluit af deur te sê: “Moge de Heere in zijne genade onze kerk zeer nabij zijn, en het werk door de vaderen begonnen, door de kinderen laten voortzetten en voltooien".